Het kan niemand ontgaan zijn: afgelopen week was onbetwistbaar de week van het klimaat. Terwijl miljoenen mensen opriepen tot actie tegen de opwarming van de aarde spraken wereldleiders erover in New York en bracht het klimaatpanel IPCC wederom een alarmerend rapport uit, deze keer over de zeespiegelstijging. Op de NRC-redactie keek ik intussen vooruit op het journalistieke jaar, mijn eerste als hoofdredacteur. En ook in mijn toespraak tot de redactie was klimaat een groot onderwerp. Hoe gaan wij als krant met de klimaatproblematiek om?
De leefomgeving op de aarde is sluipenderwijs een van de grootste thema’s van onze tijd geworden. Wij schrijven er intussen vrijwel elke dag over. Dat is allang geen kwestie meer van stellingname. Dit is gewoon wat er in de wereld gebeurt. En dus gaan we op reportage naar Groenland, Siberië en de Amazone, berichten we uit het hart van Frankrijk en het noorden van Kenia, maar ook uit Drenthe en Zeeland en Zuid-Holland, waar mensen gewetensvol worstelen met windmolens en energietransitie.
In mijn toespraak zei ik ook dat de krant verandert, net als de wijze waarop mensen onze journalistiek tot zich nemen. Er zijn mensen, steeds meer mensen, die de dag graag luisterend naar ons beginnen, met NRC Vandaag op de fiets – en woensdag, met een ommetje, voor een uurtje NRC Onbehaarde Apen, en op zaterdag NRC Haagse Zaken bij het koken. Die ons in de trein op de mobiele telefoon lezen. Die gehecht blijven aan de aangename luxe van het bladeren door de krant.
Dit alles verandert overigens niet onze inhoudelijke focus: die blijft liggen bij goede journalistiek. Het aantal plannen voor goede verhalen – artikelen, podcasts en video’s waarmee we ons in 2020 willen onderscheiden – is enorm groot. Ik kan hier nog niet alles verklappen, maar klimaat zit daarbij.
Intussen speelt de vraag op: moet NRC in haar beginselen een plekje inruimen voor het klimaat? Lang hebben we gedacht dat één basisregel genoeg was om de grenzen aan de vrijheid te karakteriseren: die houdt op waar de vrijheid van anderen in het geding komt. Maar door de klimaatcrisis worden we er nu van doordrongen dat die regel ook een tijdsdimensie heeft: onze vrijheid houdt ook op waar de vrijheid van de mensen van de volgende generaties in het geding komt. Om hun leven in te richten zoals zij straks willen, om zich voort te planten, om gezond te zijn, om te ondernemen. Dit is het beginsel van regeneratie: alles wat wij doen, moet daardoor niet in de toekomst onmogelijk worden, het moet herhaald kunnen worden. Ook dat is een liberale toetssteen voor de 21ste eeuw.