Nederlanders ‘naïef’ over digitale veiligheid

Ruim 70 procent van de Nederlanders is ooit slachtoffer geweest van een vorm van cybercriminaliteit. Iets meer dan de helft van hen neemt ook maatregelen om dat de volgende keer te voorkomen.

Dat blijkt uit het jaarlijkse Nationale Cybersecurity Bewustzijnsonderzoek in opdracht van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en Alert Online dat donderdag wordt gepubliceerd.

Phishing – ‘vissen’ naar wachtwoorden, meestal per e-mail – is de meest voorkomende vorm van cybercriminaliteit. Van alle slachtoffers is één op de drie benaderd via sociale media. Dat gebeurt door criminelen die een valse identiteit aannemen, met als doel geld afhandig te maken. Ook het binnenhalen van malware of virussen door op links in e-mails te klikken komt nog relatief vaak voor.

Met name de bezorgdheid onder burgers over cybercrime op het werk neemt toe. Uit onderzoek van het Centraal Planbureau bleek vorig jaar dat Nederlandse bedrijven in vergelijking met andere Europese landen relatief goed zijn beschermd. Sites zijn vaak goed versleuteld en internetaanbieders nemen voldoende maatregelen om DDoS-aanvallen tegen te gaan. Accountants– en adviesbureau Deloitte schatte in 2016 dat cybercriminaliteit het Nederlandse bedrijfsleven 10 miljard euro per jaar kost.

Ingewikkeld

Het Bewustzijnsonderzoek is voor het derde jaar op rij uitgevoerd. De onderzoekers concluderen dat Nederlanders zich bewuster worden van digitale veiligheid, maar spreken tegelijkertijd van „naïviteit” als het gaat om de maatregelen die ze nemen om die veiligheid ook te garanderen. „Weten dat er digitale gevaren zijn en weten hoe digitaal veilig te handelen, daar zit een enorm verschil in”, aldus Erik Jan Koedijk van Alert Online.

Slechts iets meer dan de helft (56 procent) van de Nederlanders onderneemt na een ‘cyberincident’ actie, bijvoorbeeld door antivirussoftware te installeren of wachtwoorden complexer te maken. Een kwart van de Nederlanders maakt gebruik van een online wachtwoordenkluis, ongeveer de helft maakt regelmatig back-ups. Veilige opties als tweestapsverificatie of automatisch uitloggen worden gezien als te ingewikkeld of een te grote belemmering tijdens het internetten.

Cybercriminaliteit kost het Nederlandse bedrijfsleven 10 miljard euro per jaar

Lees ook: Phishing kost de banken veel meer geld dan voorheen

Desondanks beoordeelt een meerderheid zijn of haar kennis van digitale veiligheid als ‘redelijk’ tot ‘zeer goed’. Nederlanders geven zichzelf gemiddeld een 7 als het gaat om het veilig omgaan met online gevaren. Mannen schatten zichzelf hoger in dan vrouwen: 32 procent van de mannen beschouwt zijn kennis over digitale veiligheid als ‘goed’ tot ‘zeer goed’, tegenover 16 procent van de vrouwen.

Volgens Alert Online maken websites online veiligheid te ingewikkeld – elke site pakt het weer anders aan. „Mensen raken verlamd door alle risico’s die ze zien”, zegt Koedijk. „Ik zou tegen iedereen willen zeggen: begin nou eens met één ding.”