Stadsmeditatie

Vorige week schreef ik over de vele festivals in de stad, die tezamen meer pret genereren dan een mens aankan. Maar evengoed telt Rotterdam ruim vijftig centra waar je de stilte kunt beoefenen: yoga, mediatie, mindfulness.

Op een doordeweekse middag deed ik mee aan een stadsmeditatie pal voor de st. Laurenskerk. Er waren tien deelnemers, hoofdzakelijk op leeftijd. We zaten op kleurige kussentjes en moesten ons concentreren op de ademhaling. Veertig minuten waren we in stilte gekeerd, omringd door de geluiden van de stad: een klingelend carillon, een kwakende eend, een pratende toerist, een motor in de verte.

Sommige voorbijgangers maakten foto’s van ons, andere zeiden: „Kijk, hij zit te schrijven”, terwijl ik zat te schrijven. Door simpelweg te niksen werden we een attractie van enig formaat. De interesse groeide nog toen we in slow motion een loopmeditatie deden. Nieuwsgierigen keken geamuseerd dan wel meewarig naar wat moet hebben geleken op een levend schilderij van Edward Hopper: individuen, eenzaam in een lege ruimte. Een enkele omstander klapte na afloop in zijn handen. Kortom, het begon steeds meer op een festival te lijken.

Thuisgekomen dacht ik: er is misschien een belangrijke overeenkomst tussen meditaties en festivals. Hoewel je bij het één naar binnen treedt en bij het ander naar buiten, gaat het in beide gevallen om verbinding met jezelf en daardoor met de ander. En die verbinding ontstaat in een conditie van ontspanning.

Alleen denk ik dat de rust van een meditatie blijvender is. Je kan op die stilte in jezelf terugvallen wanneer het leven hectisch is of wanneer je dreigt te worden overmand door intense emoties. Niet voor niets luidt een bekende mantra in yoga-kring: heb je tijd, mediteer een uur, heb je geen tijd, doe het dan twee uur. Ik betwijfel of festivals ook die plek van stilte in je binnenste kunnen creëren. Festivals zijn vooral een leuke (tijdelijke) herinnering.

Geestig blijft wel dat veel mensen in hun vrije tijd tot rust willen komen door druk te doen. Misschien een schuldgevoel dat ‘niksen’ zonde van de tijd is. We hebben in Rotterdam niet voor niets bijna twee miljoen festivalbezoekers en ‘slechts’ vijftig yoga-scholen.