Niet alle baangaranties op Zuid gebruikt

Duizenden mbo-leerlingen in Rotterdam begonnen afgelopen week met hun opleiding. Ruim 300 mbo’ers uit Rotterdam-Zuid hebben tijdens hun eerste schooldag al een contract op zak voor een toekomstige baan. Zij maken gebruik van een van de 512 ‘aan de bakgaranties’ in de zorg of techniek. Deze garanties zijn de belangrijkste maatregel van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ) om de relatief hoge werkloosheid onder jongeren in dit stadsdeel terug te dringen.

De afgelopen zeven jaar groeide het aantal verzilverde ‘aan de bakgaranties’ van zes naar ongeveer driehonderd (definitieve cijfers voor dit jaar zijn er nog niet omdat leerlingen zich nog tot eind september kunnen inschrijven). Maar dat zijn er nog lang niet genoeg, vindt directeur Marco Pastors van het NPRZ. „Ons doel is dat volgend schooljaar 600 van de 1.200 MBO-leerlingen kiezen voor een opleiding in de richting van techniek of zorg”, zegt hij. „Voor al deze leerlingen ligt er, mits zij hun opleiding afronden, een baan klaar.” Nu is het nog een uitdaging om de leerlingen te motiveren.

Het overtuigen van de kinderen op Zuid om te kiezen voor de techniek of zorg is een jarenlang en intensief proces. Al in groep 6 krijgen basisschoolleerlingen iemand van het ‘Aan de bak-team’ voor de klas die vertelt over werken in een van deze twee kansrijke sectoren. Later volgen er bezoeken aan potentiële werkgevers.

Genoeg banen, genoeg mensen zonder werk

Op de middelbare school is het toekomstige salaris een belangrijk argument om leerlingen naar de zorg of techniek te lokken. Dan is er nog de jaarlijkse manifestatie ‘Gaan voor een Baan’ in Ahoy, waar jongeren kunnen shoppen voor een toekomstige garantiebaan. En het NPRZ gebruikt snufjes zoals geomarketing, waarbij specifiek jongeren op Zuid advertenties op hun telefoon krijgen voor aan de bakgaranties. „In het onderwijs is de regel dat kinderen zeven keer iets krijgen aangeboden om het te onthouden”, zegt Pastors. „Daar gaan wij overheen.”

Het aantal leerlingen op kansrijke opleidingen stijgt. Toch kiezen nog te veel kinderen voor een opleiding in de economie of administratie, vindt Pastors. MBO-scholen zitten daarbij nogal eens dwars. „Dan zegt een leraar van zo’n opleiding dat er best werk te vinden is. Dat is vervelend. We moeten er op blijven hameren dat de meeste kansen en het hogere salaris toch echt in de zorg en techniek te vinden zijn.”

Het is een kwestie van de lange adem om leerlingen, hun ouders en scholen te overtuigen, benadrukt de directeur. Pastors hoopt dat de garanties op lange termijn zullen helpen bij het terugdringen van de jeugdwerkloosheid. „Dat is ook hard nodig want nog steeds belanden teveel jongeren in een uitkering. Bijna 40 procent van deze jongeren is afkomstig van Zuid terwijl maar een derde van de jongeren hier woont.”

Ondernemersvereniging Deltalinqs van de Rotterdamse haven bedacht 9 jaar geleden de carrière-startgarantie om het toekomstige tekort aan personeel aan te pakken. „Die banen waren echter voor MBO’ers uit de hele regio”, zegt Pastors. „Ik heb Deltalinqs gevraagd of ze honderd voor kinderen op Zuid wilde reserveren.” Het antwoord was positief. Later sloten ook defensie (100 garantiebanen) en Rotterdamse Zorg (160 garantiebanen) aan.

Wethouder Richard Moti (werk en inkomen, PvdA) maakte eerder dit jaar bekend dat ook in de rest van Rotterdam garantiebanen een belangrijk instrument wordt in strijd tegen werkloosheid. Pastors is daar niet zo blij mee. „Je moet ervoor waken dat als je deze maatregel op grote schaal inzet, bedrijven en jongeren minder waarde hechten aan de afspraken .”

Juist voor jongeren op Zuid is die garantie belangrijk, benadrukt Pastors. „Zij vrezen discriminatie door hun achternaam en horen dat een baan vinden heel lastig zal zijn.” Door de garantie verandert dat. Om het belang te benadrukken worden deze aan het begin van hun schoolcarrière ondertekend door de leerlingen tijdens een speciale ceremonie. „Je ziet dat jongeren, maar ook hun ouders trots zijn. Het is voor hen een prettig gevoel dat ze weten dat er wel degelijk iemand op hen zit te wachten.”