‘Schepen van Damen door Emiraten ingezet bij oorlog in Jemen’

Twee schepen die door het Nederlandse bedrijf Damen zijn gebouwd, worden door de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) ingezet in de oorlog in Jemen. De marine gebruikt de in 2017 geleverde schepen bij de zeeblokkade van Jemen, die de humanitaire crisis in dat land veroorzaakt. Dat schrijven onderzoeksjournalisten donderdag op de website Pointer, verbonden aan KRO-NCRV.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken, dat wapenexporten moet toetsen, laat in de publicatie weten die inzet „problematisch” te vinden. De vergunning voor levering van de schepen zou op dit moment niet meer verstrekt worden. Nederland controleert verzoeken voor de VAE extra scherp vanwege de betrokkenheid van dat land bij de oorlog in Jemen.

De twee patrouillevaartuigen waarom het gaat, werden in 2013 werden besteld. De vergunning voor de export werd in oktober 2016 aangevraagd. Toen was de oorlog in Jemen al bezig. Om wapenleveranties te voorkomen stelden de Verenigde Naties een wapenembargo in, en proberen ze levering van wapens over zee te voorkomen. De strijdende partijen blokkeren tegelijkertijd de levering van humanitaire hulp, voedsel en medicijnen voor de bevolking, met een crisis tot gevolg.

‘Gespot’ in haven Assab

Ten tijde van de vergunningaanvraag lieten non-gouvernementele organisaties en Kamerleden weten bezorgd te zijn over de levering van de patrouilleboten. Men vreesde dat die zouden worden ingezet bij deze blokkade of andere militaire acties. Pointer stelt nu aan de hand van satellietbeelden te kunnen tonen dat de schepen inderdaad militair worden ingezet. Zij vonden de twee schepen terug in de haven van de Eritrese stad Assab, via satellietbeelden. Die haven wordt door de VAE gebruikt als uitvalsbasis voor acties in de oorlog in Jemen.

In de reactie aan Pointer laat het ministerie van Buitenlandse Zaken weten dat destijds werd beoordeeld dat de schepen gebruikt zouden worden voor de „handhaving van het VN-wapenembargo. Nederland steunde dat embargo en de maritieme inzet daartoe”. In een reactie aan NRC stelt Damen Shipyards dat het bedrijf de Nederlandse wet volgt in het aannemen van bestellingen en dat dat ook in dit geval is gebeurd.