De jeugd van Urk kiest zijn eigen weg

Kijk, die jongen in het Puma-shirt. Hij is als baby geadopteerd en terechtgekomen op Urk. En nu draagt hij een gouden oorbel, vrijwillig, zoals ook de Urker vissers doen. Hij hoort er helemaal bij.

‘Zoek een onderwerp dat dicht bij jezelf ligt’, luidde de afstudeeropdracht op de Fotovakschool. En wat ligt er nou dichter bij jezelf dan je eigen geboorteplaats, dacht de 23-jarige Lianne Snoek. Ze begon met fotograferen op Urk. Portretten van jongeren. Ze wilde laten zien hoe de Urker jeugd op zoek is naar zijn eigen identiteit binnen de traditionele omgeving van het vissersdorp.

Het percentage kerkbezoekers is er het hoogst van Nederland – ruim 90 procent gaat regelmatig naar de kerk – en op zondag rijdt de bus naar Urk nog altijd niet.
Maar de jeugd, zegt Lianne Snoek, kiest zijn eigen weg. „De zondagse kleding is anders dan in de rest van de week. Een rok of een jurk, die trek ik zelf ook aan. Maar de jongeren van nu combineren het met een leuke felle tas, sommigen met een matchend hoedje erbij.”

Nog steeds is Urk wel traditioneel, vindt Snoek. Je hebt de Urker klederdracht, maar die wordt alleen nog gedragen op Urkerdag, eens per jaar. Het beeld dat media dikwijls tonen van de Biblebeltbewoner, dat klopt niet. „Ze brengen altijd weer die clichégroep in beeld. De mensen met de lange rokken op weg naar de kerk.”

Snoek ziet op Urk twee kanten. Ze portretteerde een ‘gewoon’, modern blond meisje dat óók voor haar uitzet spaart. En een samenwonend stel, lesbisch, dat óók zondagse kleding draagt. „De gemeenschap is er oké mee.” Het gros van de Urkers, de nieuwe generatie, staat open voor verandering. De oudere, zo’n „tien tot twintig procent”, misschien niet.
Er ís ook veel veranderd op Urk in de afgelopen pakweg vijftien jaar. De zonen, vaak een gouden oorbel in, gingen vroeger allemaal mee met hun vader op de kotter. Maar een carrière in de vis is geen vanzelfsprekendheid meer. „Nu gaan ze studeren in Amsterdam.”

Zoals ook Snoek heeft gedaan. Ze studeerde aan de Fotovakschool in Amsterdam en werkt nu één dag per week bij Studio Erwin Olaf, de andere dagen is ze zzp’er. Maar als ze dan in het weekend weer terugkeert naar haar geboorteplaats, en weer „plat Urkers” mag praten, met Urker humor – „nuchter, makkelijk”, de taal van de harde werker – dan is ze toch weer blij. „De eensgezindheid, de warmte, dat voelt fijn.”