Er is een game voor iedereen (ook als je meer van lezen, films of toneel houdt)

Voor de liefhebber van familiedrama: ‘What Remains of Edith Finch’

Elk lid van de familie Finch stierf op vreemde wijze. Een vloek, of een reeks tragedies die een familiemythe in stand houden? De laatst overlevende loot, de jonge Edith, keert na de dood van haar moeder terug naar het grootouderlijk huis om antwoorden te vinden. Deze game is een zogenoemde ‘wandelsimulator’: als Edith loop en klauter je rustig door huize Finch, en doorleef je de laatste momenten van haar familieleden terwijl zij reflecteert op de ontsnappingsdrang van haar moeder.

What Remains of Edith Finch is een bedachtzame, tragische familiegeschiedenis met een vleugje magisch realisme.

Voor de liefhebber van geëngageerd theater: ‘This War of Mine’

This War of Mine is een oorlogsgame die het leed van de burger belangrijker vindt dan de heldhaftige soldaat. Je speelt een aantal burgers die een naamloos conflict, gebaseerd op de belegering van Sarajevo tussen 1992 en 1996, proberen te overleven. Overdag probeer je het kapotgeschoten huis leefbaar te maken, ’s nachts moet je op strooptocht naar eten en medicijnen. This War of Mine maakt handig gebruik van de omgeving, de gemoedstoestand van de mensen over je wie waakt en de situaties die je op strooptocht aantreft om een beeld te scheppen van de tol die burgers moeten betalen in een oorlog.

Voor de liefhebber van detective thrillers: ‘Return of the Obra Dinn’

Aan detectivegames geen gebrek, maar weinig zijn zo fascinerend, spannend, en tegelijkertijd ijzingwekkend kalm als Return of the Obra Dinn. Je kruipt in de huid van een verzekeringsinspecteur die moet uitzoeken hoe de crewleden van het onlangs teruggekeerde spookschip Obra Dinn zijn overleden. Het schip is verlaten, uiterst sfeervol en eenzaam in zwart-wit; het enige geweld vindt plaats wanneer je – magisch – even in de bevroren wereld van het sterfmoment van een gevonden lichaam stapt. Op basis daarvan en enkele foto’s en beschrijvingen, speel je sudoku: welk lichaam behoort toe aan welk van de zestig crewleden, en hoe is hij of zij gestorven?

Voor de liefhebber van postmodernistisch theater: ‘The Stanley Parable’

Wat maakt gaming tot een uniek medium? Gamemakers verkenden de afgelopen jaren de invloed van interactiviteit op klassieke vertelvormen. Zie dan ook het absurdistische The Stanley Parable, een sensatie in 2013. Je speelt kantoorslaaf Stanley, wiens leven draait om het hersenloos indrukken van knoppen. Op een dag hoort hij opeens een alwetende vertelstem, die Stanleys dag beschrijft als in een film. Wat doe je als speler? Volg je braaf het verhaal van de verteller, of trek je je eigen plan? Kortom: wat als de passieve kijker weigert om nog passief te zijn? Makers Davey Wreden en William Pugh verkennen de grenzen van het medium.

Voor de liefhebber van comedy: ‘Portal’

‘Ik kan je vermoorden én je tegelijkertijd goed advies geven, hoor.” Ja, Portal is een vindingrijke puzzelgame die de speler op meesterlijke wijze leert om in drie dimensies te navigeren, maar de grote aantrekkingskracht zit in de humor. Chell, een vastberaden vrouw die weigert te praten, neemt het op tegen de doorgeslagen kunstmatige intelligentie GlaDOS, die met Siri-achtige stem de vreselijkste oneliners op je afvuurt. Geliefd om het eindnummer, waarin GlaDOS zoetjes als een lovesong zingt: ‘I’m not even angry/ I’m being so sincere right now/ Even though you broke my heart and killed me/ And tore me to pieces/ And threw every piece into a fire.’

Voor de liefhebber van (elektronische) muziek: ‘Proteus’

Kent Proteus een doel, een missie? Ergens zit er een, verstopt in deze driedimensionale pixelwereld. Maar Proteus is meer beleving dan game, een muzikale wandeling over een groen, onbewoond eiland. Elke struik, elke springende kikker, elke mooie bloem voegt zijn eigen geluid toe aan de soundscape. Dan gaat de zon onder, en klinkt ook de roep van de uil in het donker. Met de oortjes in verdwijn je even in een andere wereld.

Voor de liefhebber van cinematografie en choreografie: ‘Journey’

Journey is wellicht een van de mooiste games ooit gemaakt. Het is een reis door het leven zonder woorden, van de glinsterende woestijn naar de ijskoude top van een hoge berg, met een medespeler wiens identiteit je niet kent. Op het spelen van Journey heerst geen tijdlimiet: het doel is vooral om te genieten van de manier waarop het licht op het zand speelt, of een medespeler vrolijk voor je uitzingt – en hoe de schone beelden vloeiend samenvallen met de voor een Grammy genomineerde soundtrack van componist Austin Wintory.

Voor de liefhebber van volwassen fantasyliteratuur: ‘Dragon Age 2’

Blockbuster-fantasygames zijn er genoeg, maar Dragon Age 2 is een bijzonder uitstapje in het genre: het spel gaat het gebruikelijke gewelddadige heldenepos voorbij om een verhaal te vertellen over een vluchteling (man of vrouw, dat is aan de speler) die probeert om zichzelf opnieuw uit te vinden en op te klimmen in een stad die langzaam ten onder gaat aan politieke en sociale spanningen. Hoe hoofdrolspeler Hawke dat doet in het decennium dat het verhaal omvat, is aan de speler. Inclusief het vleugje romantiek: Hawke heeft vier kompanen die hij of zij het hof kan maken, ongeacht geslacht.