De Britse tanker die vrijdag door Iran werd tegengehouden en in beslag werd genomen, voer op dat moment in de territoriale wateren van Oman. De actie van Iran is daarom een „illegale interventie”. Dat heeft het Verenigd Koninkrijk zaterdag aan de VN-Veiligheidsraad gemeld. Volgens persbureau Reuters hebben de Britten een brief gestuurd naar de Veiligheidsraad en naar secretaris-generaal António Guterres.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/web-1907buideze-tankerjpg.jpg)
Uit een audio-opname die zondagochtend openbaar is gemaakt blijkt dat de Britse marine vrijdag Iran waarschuwde om de Impero niet te enteren. In het fragment, gepubliceerd door de BBC, dragen de Iraniërs de olietanker op van koers te veranderen, een verzoek dat volgens de Britten onrechtmatig is. Het Britse marineschip de HMS Montrose indentificeert zichzelf via de radio en probeert zo in te grijpen.
‘Recht van doorvoer’
Uiteindelijk lag de Montrose te ver van de Impero vandaan om te voorkomen dat die werd omsingeld door Iraanse boten en een helikopter. Leden van de Revolutionaire Garde enterden de olietanker, waarna die werd afgevoerd naar de havenstad Bandar Abbas. Iran gaf zaterdag beelden vrij die de inbeslagname van het schip zouden tonen.
In de brief aan de Veiligheidsraad schrijven de Britter dat Iran de tanker het „recht van doorvoer in een internationale zeestraat” heeft ontnomen. In hun brief aan de Veiligheidsraad schrijven de Britten dat de „vereiste doorreis” van het schip door Omaanse wateren is belemmerd. Eerder sprak de Britse minister van Defensie Penny Mordaunt van een „vijandige daad”. De Britse regering zou overwegen sancties in te stellen tegen Iran, schrijven Britse media zondag.
Volgens Iran werd de Impero geconfisqueerd omdat het de zeevaartwetgeving niet naleefde. De olietanker zou betrokken zijn geweest bij een ongeluk met een vissersboot, maar gaf geen gehoor aan hulpoproepen. Een andere olietanker moest vrijdag van de Iraniërs ook van koers wijzigen.
Iran: VK moet niet escaleren
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2019/07/data46996359-04b55b.jpg)
De Iraanse vertegenwoordiger in het VK waarschuwt voor escalatie van het conflict. „We blijven ferm en zijn klaar voor meerdere scenario’s”, aldus Hamid Baeidinejad op Twitter.
UK government should contain those domestic political forces who want to escalate existing tension between Iran and the UK well beyond the issue of ships. This is quite dangerous and unwise at a sensitive time in the region. Iran however is firm and ready for different scenarios.
— Hamid Baeidinejad (@baeidinejad) July 21, 2019
Het Britse bedrijf Stena Bulk, eigenaar van het schip, liet zaterdag weten in contact te staan met de havenautoriteiten van Bandar Abbas. De 23 bemanningsleden van de olietanker verkeren „in goede gezondheid” – een bericht dat zondagochtend ook is herhaald op de Iraanse staatstelevisie.
Straat van Hormuz
Vlak voordat bekend was dat Iran de Impero had ingenomen, was het schip van de radar verdwenen. Het voer toen in de Straat van Hormuz, een zee-engte tussen Iran en Oman. De wateren behoren ook tot de territoriale wateren van die landen. De Straat verbindt de Indische Oceaan met de Perzische Golf en is daarmee een belangrijke transportroute voor olie. Transportschepen mogen er doorheen varen, zolang ze niet de veiligheid in gevaar brengen.
In de Straat van Hormuz is het al enkele weken onrustig. Vorige maand werden er twee olietankers aangevallen. Volgens de Verenigde Staten zit Iran daarachter, maar dat land ontkent. Het weerspreekt ook een uitspraak van de Amerikaanse president Donald Trump, die donderdagavond liet weten dat de VS een Iraanse spionagedrone boven de zeestraat uit de lucht hadden geschoten.
De incidenten in de Straat van Hormuz volgen op spanningen tussen de VS en Iran die zijn ontstaan over de toekomst van de nucleaire deal. Trump trok de VS vorig jaar terug uit die internationale overeenkomst en stelde opnieuw sancties in tegen Iran. Dat land houdt zich nu niet meer aan de afspraken in de deal en is begonnen met het verder verrijken van uranium.
Screenshots van de door Iran vrijgegeven video die de inbeslagname van de Stena Impero zou tonen:
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/iran-britain-oil-tanker-seized27152720.jpg|//images.nrc.nl/DgffPODcQiwQperb73ZHrS1H0rw=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/iran-britain-oil-tanker-seized27152720.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/mideast-iran-tanker27153601.jpg|//images.nrc.nl/G4ZBK2sFhiiNlDc477h56pmvlwQ=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/mideast-iran-tanker27153601.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/iran-britain-oil-tanker-seized27152720.jpg|//images.nrc.nl/DgffPODcQiwQperb73ZHrS1H0rw=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/iran-britain-oil-tanker-seized27152720.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/mideast-iran-tanker27153601.jpg|//images.nrc.nl/G4ZBK2sFhiiNlDc477h56pmvlwQ=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/mideast-iran-tanker27153601.jpg)