Doe eens lekker helemaal niets, deze zomer

De afgelopen tien maanden vond ik het een genoegen om jullie door het kantoorleven te mogen gidsen, maar nu moet ik jullie weer even loslaten, de zomer in – en dat is maar goed ook, even pauze. Want wat was het een heftig kantoorseizoen!

De titel van deze rubriek is ‘hoe word je gelukkig op je werk?’, maar nu ik terugkijk, zie ik dat we vooral veel kantoorellende hebben besproken. Wat hebben we allemaal geleerd?

Dat een ‘change enablement lead journey to cloud-program’ geen stervensbegeleider is, bijvoorbeeld, maar gewoon, een IT-manager. Dat ‘moonshots’ geen selfies zijn van mensen die moonen, maar „noodzakelijke veranderingen die er ook écht moeten en gaan komen”. En dat er veel, heel veel treurige bedrijfsuitjes zijn.

Het ergste uitje vond ik het ‘tenenlezen’ voor de teambuilding, waarbij collega’s in elkaars blote voeten moeten grasduinen om hun persoonlijkheden te duiden. Maar ik vond samen naar de sauna ook vrij misdadig, net als het liggen in doodskisten, waarmee je je sterfelijkheid kunt ervaren. Flikker op zou ik zeggen, en ik hoop dat jullie dat vanaf nu ook gaan zeggen als iemand op het werk iets dergelijks oppert.

Maar er kwam ook weer een flinke bak vol tenenkrommend kantoorjargon langs, zoals ‘waardegedreven leiderschap’ (welke waarde? Een hoge waarde? Een lage waarde?) of ‘de beweging van onderop’ (die heb ik zelf altijd als ik een vette hamburger op heb). Ook erg: „Een groeidocument dat met discussie verrijkt wordt.” Dat zijn gewoon de notulen van een saaie vergadering.

Over saaie vergaderingen gesproken: stop daar eens mee! Ik had maar liefst twee rubrieken nodig om al jullie „sessies”, „huddles”, ‘townhalls’ en „doorbraaktafels” te duiden. En dat terwijl al die bijeenkomsten vaak niet meer zijn dan „een groepje pastelkleurige overhemden dat elkaar met gele post-its van het werk staat te houden”, zoals een lezer het omschreef.

Maar het was natuurlijk vooral het seizoen van de drukke, lawaaiige open kantoortuin. Die is slecht voor je brein, zo waarschuwde hoogleraar cognitieve psychologie aan de Universiteit Utrecht Stefan van der Stigchel. Elke keer als je wordt afgeleid moet je brein namelijk even omschakelen voordat het verder kan. En als dat te vaak gebeurt, en dat gebeurt in een open kantoortuin soms één keer per minuut, dan kost dat veel energie en stress.

De lawaaiige, open kantoortuin is bovendien helemaal niet zo goedkoop als iedereen lang dacht, legde psycholoog Mark Tigchelaar me uit. Dat lijkt misschien zo, omdat je veel mensen in weinig ruimte kan proppen. Maar het ziekteverzuim ligt er ook beduidend hoger dan in kantoren met meer afgescheiden ruimtes - en personeel is duur.

Het kán werken, een open kantoortuin, zo besprak ik met Wim Pullen, directeur van het Center for People and Buildings. Als je niet meer dan acht werknemers in één ruimte plaatst, op minstens vijf vierkante meter per persoon, althans. En als er wordt geïnvesteerd in geluidswering, en er de mogelijkheid is om afspraken te maken over geluidsoverlast. Als niet in die zaken is voorzien, wordt het al snel een fiasco. Bezint dus eer ge begint, zou ik tegen bedrijven en instanties willen zeggen die ermee willen beginnen óf doorgaan.

Waren er dan helemaal geen lichtpuntjes dit seizoen? Jazeker wel! Zo moeten vouwfietsers in de spits mogelijk gaan betalen voor hun ijzeren monsters, zo vertelde de NS me in een interview over „de trein van de toekomst”, en lijkt de hype van de zelfsturende teams wat op zijn retour. Mensen komen erachter dat het toch wel handig is om een baas te hebben die je overal de schuld van kan geven.

En ik heb zelf ook zoveel geleerd! Wat een „courtesey flush” is bijvoorbeeld. Dat is een keer extra het kantoortoilet doortrekken uit beleefdheid voor de collega die er na je komt. Of wat dachten jullie van „kurken”? Dat is „kreatief uit het raam kijken”, wat heel goed is voor de creativiteit.

Dagdromen is sowieso heel goed voor het brein, zo vertelde psycholoog Mark Tigchelaar me. Beter dan sporten, mediteren of een boek lezen, want daarmee zet je nog steeds je hersens aan en die moeten juist eens uit als je écht wilt ontspannen.

Volg NRC nu ook op LinkedIn

Dat zou dan ook meteen mijn advies zijn deze zomer: doe eens wat vaker helemaal niets. Je hoort weleens dat de zomer de ideale periode is om na te denken over je toekomst, maar dat is natuurlijk je reinste onzin. Piekeren doen we het hele jaar al. Laat de zomer nou eens echt vrij zijn, vrij van alles.

Ga deze zomer dus lekker veel dagdromen, bomen kijken en vogels. O ja, en ga wandelen! Het klinkt misschien suf, maar het kan je leven redden. De rubriek waarin ik dat advies gaf, werd een van mijn best gelezen ooit.

Maar het beste advies kwam dit seizoen wat mij betreft van Ryan Burke, ‘senior vice president sales’ van Invision, een bedrijf waar alle werknemers thuis werken. Ik vroeg hem of hij nog een tip had voor de kantoortijger en hij zei: „Ga naar buiten, ga koffie drinken, ga ontbijten, met wie dan ook. Blijf niet de hele dag op kantoor zitten. Bouw een netwerk. Ga leven.” Beter had ik het niet kunnen zeggen. Hou vol.

Ik spreek jullie in september weer.

Dit waren de ‘jeuktweets’ van de week

liesbethbos Liesbeth Bos @Japked Wij krijgen een webinar waar we leren om ‘draagvraag’ te creëren. En niet in het kader van het dragen van baby’s. Wij zijn in verwarring. Weet jij wat wij gaan doen? 9 juli 2019 @ 07:55

Volgen

Markla94 Mark Lievisse Adriaanse Je bent zelf een integrale ketenbrede voortgangsrapportage. https://t.co/CgTjbBMmip 8 juli 2019 @ 08:31

Volgen

joycevdsluis Joyce van der Sluis Dit kwam ik vandaag écht tegen: “Gastvrijheid: het creëren en achterlaten van een warm gevoel over onze dienstverlening door met aandacht en betrokkenheid op een authentieke manier contact te maken met de interne klant.” @Japked 11 juli 2019 @ 20:44

Volgen

Mrieklek Marieke van der Lek Zeg @Japked er is kennelijk een nieuw woord voor ‘reorganisatie’ : transitie. Als in: ‘Nee joh, er komt geen reorganisatie aan waarbij je je baan verliest. Ons bedrijf zit midden in een transitie, echt onwijs gaaf joh hé. Jaaah verlies je óók baan, maar op een coole manier’ 14 juli 2019 @ 11:20

Volgen

ZijHiernaast wonderwoman Ik lees net dat er op het werk ‘programmalijntrekkers’ zijn aangesteld. Interessant. Voor zover ik weet is een lijntrekker iemand die de kantjes eraf loopt. Dat is vast niet de bedoeling #kantoortaal 15 juli 2019 @ 08:47

Volgen

Japke-d. Bouma onderzocht hoe je gelukkig wordt op je werk. Ze is er in september weer.