Onderzoek naar bedreiging mensenrechtenjurist afgerond zonder resultaat

Het strafrechtelijk onderzoek naar de bedreiging van de Zweeds-Jordaanse mensenrechtenjurist Nada Kiswanson in het voorjaar van 2016 is afgelopen mei gesloten omdat het geen „identificeerbare verdachte” heeft opgeleverd. Dat bevestigt het Openbaar Ministerie (OM) in Den Haag desgevraagd.

Kiswanson onderzocht voor de Palestijnse mensenrechtenorganisatie Al-Haq vermeende oorlogsmisdrijven door Israël in Palestina en leverde informatie aan het Internationaal Strafhof in Den Haag. Dat werk leidde ertoe dat ze ernstig bedreigd werd, vertelde ze in augustus 2016 aan NRC.

Kiswanson deed in februari dat jaar aangifte van bedreiging met de dood en computervredebreuk. Justitie en politie onderzochten sindsdien de zaak, „maar dat heeft niet geleid tot een identificeerbare verdachte. Dat komt vaker voor”, zegt het OM, dat verder niet in wil gaan op de inhoud van het onderzoek. Het OM „heeft geen reden gehad om aan de aangifte van mevrouw te twijfelen”.

Lees ook dit interview met Kiswanson in 2016: Ze dacht dat Nederland veilig was.

De juriste vertelde NRC dat ze in 2016 meermaals door onbekenden telefonisch geïntimideerd werd en dat haar computer werd gehackt. In haar buurt werden folders verspreid met de oproep bij haar kleding en voedsel te doneren voor vluchtelingen. Thuis ontving Kiswanson een boeket met dreigende teksten, dat „goed voor haar gezorgd zal blijven worden.” Ook haar familie werd lastig gevallen: een familielid in Zweden zou Kiswanson moeten vragen te stoppen met haar werk anders „vagen we haar van de aardbodem”.

'Zeer verontrustend'

Al deze kwesties zijn nagelopen, zegt het OM, „maar helaas liepen de verschillende sporen dood”. Er werden rechtshulpverzoeken aan acht verschillende landen verstuurd, waarop niet ieder land reageerde. Het OM in Den Haag wil niet zeggen om welke landen het gaat.

Nederlandse autoriteiten namen de bedreiging van de juriste in Den Haag hoog op. Toenmalig ministers Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie, VVD) en Bert Koenders (Buitenlandse Zaken, PvdA) noemden de bedreigingen „onacceptabel” en „zeer verontrustend”. Kiswanson werd destijds beveiligd. Haar relaas leidde tot onrust onder ngo’s die met het Internationaal Strafhof werkten. Vier organisaties, waaronder Amnesty International, sloten tijdelijk de deuren.

De griffier van het Internationaal Strafhof vreesde voor grote gevolgen van de bedreiging van een jurist. ‘Dit is nieuwe vorm van tegenwerking Strafhof‘

Vanwege haar werkzaamheden voor Al-Haq bij het Strafhof bestonden vermoedens dat Israël of diens geheime dienst Mossad betrokken zouden zijn. Israël noemde de beschuldigingen destijds absurd. Kiswanson wil niet reageren op het sluiten van het onderzoek door het OM.