Er is „overtuigend” bewijs dat de kroonprins van Saoedi-Arabië, Mohammed bin Salman, en andere Saoedische hoogwaardigheidsbekleders verantwoordelijk zijn voor de moord op de journalist Jamal Khashoggi, in Istanbul eind vorig jaar. Dat blijkt uit onderzoek van de Verenigde Naties.
„De heer Khashoggi is het slachtoffer geworden van een moedwillige executie met voorbedachte rade. Het is een buitengerechtelijke moord waarvoor de staat Saoedi-Arabië verantwoordelijk is”, zei de speciale VN-rapporteur voor buitengerechtelijke executies, Agnes Callamard.
De rol die de Saoedische hoogwaardigheidsbekleders en de kroonprins speelden bij de moord moet verder onderzocht worden, stelt het rapport. Rapporteur Callamard roept landen nu op sancties in te stellen tegen de kroonprins. Dit totdat en tenzij hij kan bewijzen dat hij niet achter de moord zit.
Bevindingen
De VN heeft gelekte opnamen bestudeerd van de laatste minuten dat Khashoggi in leven was. Hierin is te horen dat een Saoedische ambtenaar zegt „we komen je halen” en „we gaan je verdoven”. Daarna was een worsteling te horen.
„De analyse van de Turkse inlichtingendienst en andere landen is dat de heer Khashoggi mogelijk een kalmeringsmiddel geïnjecteerd kreeg, en daarna is verstikt met een plastic zak”, zei Callamard. Zijn lichaam is daarna waarschijnlijk in stukken gesneden en uit het consulaat gesmokkeld.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2018/11/saudi-khashoggi-funeral21846978.jpg)
Het rapport concludeert ook dat de Saoedische en Turkse onderzoeken naar de moord niet voldeden aan de internationale standaarden. Mogelijk heeft Saoedi-Arabië ook de rechtsgang belemmerd.
Reactie van Saoedi-Arabië
De minister van Buitenlandse Zaken van Saoedi-Arabië, Adel al-Jubeir, heeft de conclusies van het rapport verworpen. Hij noemt de beschuldigingen „ongegrond” en zegt dat het rapport „tegenstrijdigheden” bevat. Al eerder ontkende de kroonprins alle verantwoordelijkheid voor de moord. Wel werd Bin Salman al vrij snel verdacht. Onder andere vanwege de locatie van de moord en omdat Khashoggi als journalist kritisch was op het Saoedische regime.
Saoedi-Arabië stelt dat de moord buiten de controle van de staat om plaatsvond. In het land zijn elf verdachten aangewezen en tegen vijf van hen is de doodstraf geëist. De VN-rapporteur eist nu dat deze rechtszaken worden stopgezet, omdat deze volgens haar niet geloofwaardig zijn.
The Washington Post-journalist Khashoggi werd begin oktober vorig jaar op 59-jarige leeftijd vermoord in een consulaat van Saoedi-Arabië in Istanbul. Hij was daar om het papierwerk op orde te krijgen om te kunnen trouwen met zijn verloofde. Khashoggi’s lichaam is niet gevonden.