Honderdduizenden demonstreren in Hongkong tegen uitzettingswet

Autoriteiten spreken van de grootste demonstratie in vijftien jaar. Critici vrezen voor de onafhankelijkheid van het Hongkongse rechtssysteem.

Bij de protestmars worden volgens de organisatie een half miljoen demonstranten verwacht.
Bij de protestmars worden volgens de organisatie een half miljoen demonstranten verwacht. Foto Tyrone Siu/Reuters

Honderdduizenden inwoners van Hongkong zijn zondag de straat opgegaan om te demonstreren tegen een wetsvoorstel waarmee het eenvoudiger wordt om verdachten uit te zetten naar het vasteland van China. Gevreesd wordt dat Chinese veiligheidsdiensten in Hongkong verdachten zullen aanhouden om ze te berechten op het vasteland.

Grote wegen en stations in het drukke Wanchai-district zijn afgesloten in verband met de protestmars. Volgens de Hongkongse tv-zender RTHK verwacht de organisatie een half miljoen demonstranten. Er zijn tweeduizend agenten op de been om de menigte onder controle te houden.

De mars wordt gezien als een laatste poging om de wetswijziging tegen te houden. Woensdag wordt er gedebatteerd over aanpassing van het voorstel, dat per geval bekijkt of uitlevering mogelijk is. Critici van de wetswijziging zetten vraagtekens bij de eerlijkheid en onafhankelijkheid van het rechtssysteem van China. Ook bestaat de vrees dat onder de nieuwe wet andersdenkenden die het niet eens zijn met de Communistische Partij van China zonder proces kunnen worden opgepakt en meegenomen door veiligheidsdiensten.

„De uitleveringswet vormt een directe bedreiging voor de kernwaarden van Hongkong en het wettelijk gezag hier”, aldus een 21-jarige student tegenover persbureau Reuters. „De firewall die de rechtspraak in Hongkong onafhankelijk houdt, wordt hiermee verwijderd.”

Angst voor verlies zelfbestuur

In 1997 werd het gezag over Hongkong door het Verenigd Koninkrijk overgedragen aan China, met de belofte dat Hongkong een eigen regering en rechtssysteem zou houden onder het credo „één land, twee systemen”. Hongkong werd een Speciale Bestuurlijke Zone binnen China, waar vrijhandel mogelijk is en de inwoners zelf hun bestuur kiezen. Veel inwoners voelen zichzelf meer westers dan Chinees.

Sinds enkele jaren verstevigt de regering in Beijing zijn bestuurlijke grip op Hongkong, waar de uitleveringswet gezien wordt als een nieuwe knieval voor het vasteland. Tegelijk met de mars in Hongkong wordt nog in dertig andere steden wereldwijd gedemonstreerd. Er staan marsen gepland in onder meer Chicago, Sydney, New York en Londen.

In 2017 waarschuwde president Xi Hongkong: accepteer dat jullie stad Chinees is