Bedrijven maken al plannen om de payrollwet te omzeilen

Nog voordat de nieuwe arbeidsmarktwet aangenomen is, hebben payrollbedrijven al manieren bedacht om de strenge regels te ontwijken die het kabinet hen wil opleggen. Dat blijkt uit een rondgang in de sector.

De wet regelt onder meer dat payrollkrachten meer rechten krijgen. Payrollbedrijven verleggen hun focus nu naar uitzendkrachten, omdat de extra rechten niet voor hen gelden. Deze maandag debatteert de Eerste Kamer over de arbeidsmarktwet van minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken, D66).

Payrolling is een van de vele vormen van flexibele arbeid in Nederland. Een uitzendbedrijf neemt de payrollkracht in dienst en regelt alle administratie. Payrollkrachten maken meestal minder aanspraak op secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals een dertiende maand en pensioen. En ze hebben minder zicht op een vaste aanstelling, omdat payrollbedrijven veel tijdelijke contracten aan elkaar mogen rijgen. Er zijn zo’n 200.000 payrollkrachten in Nederland, vooral in de handel, industrie en horeca.

Volgens de nieuwe wet moeten zij dezelfde rechten krijgen als hun collega’s die rechtstreeks bij de baas in dienst zijn. Daardoor worden ze duurder. Ook voorzien payrollbedrijven veel administratieve lasten, omdat ze voor iedere opdrachtgever andere arbeidsvoorwaarden moeten bijhouden.

Voor uitzendkrachten blijven de soepele regels wél gelden. „Ik ben ervan overtuigd dat iedereen, echt iedereen, nu de beweging richting uitzenden maakt”, zegt Bob Weghorst, directeur van Persoonality, de payrolltak van uitzendbureau Timing.

De payroll- en uitzendkracht lijken veel op elkaar, maar er zijn twee verschillen. Een uitzendbureau regelt de werving en selectie van de nieuwe werknemer zelf, een payrollbedrijf niet. En een payrollkracht werkt exclusief bij één opdrachtgever, een uitzendkracht kan overgeplaatst worden. Die twee verschillen zijn vastgelegd in de nieuwe wet.

Payrollbedrijven willen nu bijvoorbeeld sollicitatieprocedures organiseren om onder de uitzenddefinitie te vallen. „Klanten zullen blijven vragen om flexibele werknemers”, zegt Rick Simons, eigenaar van Payroll Select. „Dat lijkt de politiek te vergeten. Als payroll te duur wordt voor klanten, is het voor ons een peulenschil om in een uitzendbureau te veranderen.”

‘Schijnuitzendkracht’

Er ontstaat ook een grijs gebied. Sommige payrollbedrijven overwegen een digitale sollicitatietool aan te bieden, om samen met de opdrachtgever een kandidaat te kiezen. „Dan kun je niet zomaar zeggen wie van de twee de selectie doet”, zegt advocaat Sander van Riel, specialist in arbeidsconstructies en adviseur van payrollbedrijven.

Lees meer over de arbeidsmarktwet van Koolmees: Nieuwe wet beoogt meer vaste contracten. Lukt dat?

Er gaan ook creatievere ideeën rond, zoals verplaatsing van het payrollbedrijf naar een ander EU-land om van daaruit te detacheren naar Nederland. „Dan kom je in heel andere wetgeving terecht”, zegt Van Riel. „Je moet nog wel onder andere het Nederlandse minimumloon hanteren, maar de pensioenregels gelden bijvoorbeeld niet.”

Geen enkel bedrijf zegt zélf de randen van de wet op te zoeken, maar bijna iedereen is er van overtuigd dat sommige concurrenten dat wel gaan doen. „Je kunt gemakkelijk gesprekjes voeren alsof het een intake is”, zegt Ron Timmer, eigenaar van payrollbedrijf Multiman.

Zo ontstaat er een nieuw soort werknemer: de ‘schijnuitzendkracht’, verwacht de sector. „Ik zeg niet dat ik eraan meewerk”, zegt Bernhard Nanninga van BC Group, „maar dat fenomeen gaat ontstaan”.