Nieuwe pensioenstaking vergroot druk op kabinet

Vakbonden NS en stadsvervoerders leggen het OV op 28 mei een hele dag plat. Dat zou een pensioenakkoord dichterbij moeten brengen.

De vakbonden willen onder meer dat de AOW-leeftijd langzamer stijgt.
De vakbonden willen onder meer dat de AOW-leeftijd langzamer stijgt. Foto Robin Utrecht / ANP

Vakbonden vergroten opnieuw de druk op het kabinet om hen tegemoet te komen in het pensioenoverleg. Op dinsdag 28 mei gaan werknemers van de Nederlandse Spoorwegen en van stadsvervoerders in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag staken. Deze keer leggen zij hun werk niet alleen neer in de vroege ochtendspits, zoals ze dat op 18 maart deden, maar de hele dag. Mogelijk sluit personeel uit het streekvervoer zich nog aan bij de staking.

De vakbonden FNV, CNV en VCP willen onder meer dat de AOW-leeftijd langzamer stijgt, dat mensen met zware beroepen eerder met pensioen kunnen en dat zelfstandig ondernemers verplicht worden om voor hun pensioen te sparen.

Het is nog onzeker hoeveel werknemers daadwerkelijk hun werk zullen neerleggen. Dat hangt volledig af van hun motivatie, die vooraf lastig in te schatten is. De NS gaat in kaart brengen wat de staking voor gevolgen heeft voor hun miljoen dagelijkse reizigers. Het bedrijf heeft nog niet besloten of het de staking probeert tegen te houden via een kort geding, liet het woensdag weten.

De vakbonden roepen werknemers in andere sectoren op om een dag later te staken, op woensdag 29 mei – die datum was al eerder aangekondigd door de bonden. Het is de bedoeling dat onder meer personeel in de bouw en de metaalsector daar gehoor aan geeft.

Achter de schermen zijn het kabinet, werkgevers en vakbonden nieuwe gesprekken begonnen die tot een pensioenakkoord moeten leiden. Het kabinet wil graag afspraken maken over een nieuw soort aanvullend pensioen, waar werknemers voor sparen bovenop het ‘basispensioen’, de AOW. Een eerdere poging om zo’n pensioenakkoord te sluiten mislukte in november.

Lees ook deze reconstructie uit november 2018: Rutte zag: de bonden kwamen met steeds meer eisen

Het nieuwe pensioen zou sneller moeten meebewegen met de situatie op de financiële markten: in goede tijden wordt de pensioenuitkering van gepensioneerden en -opbouw van werknemers sneller verhoogd, in slechte tijden wordt er sneller gekort.

Minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken, D66) hoopt nog voor 1 juni een akkoord te kunnen sluiten. Dan zou het uiterlijk in de stakingsweek tot stand moeten komen. Vakbond FNV kan nog niet zeggen of de staking doorgaat als de formele onderhandelingen weer begonnen zijn op 28 mei, of als er dan een akkoord is. „Dat is speculeren”, zegt een woordvoerder, „maar we hebben tot nu toe geen enkel signaal dat het kabinet serieus geld beschikbaar wil stellen voor de problemen die wij zien”.

Werkgeversorganisaties reageren afkeurend op de aangekondigde stakingen. Vakbonden kunnen hun energie beter steken „in echte oplossingen aan de onderhandelingstafel”, aldus VNO-NCW en MKB-Nederland.