Ook Trump heeft recht op een advocaat met beroepsgeheim

Terwijl in Rotterdam de vermoedelijk voor Kim Jong-un bestemde wodka werd uitgeladen en hij in Hanoi in gesprek was met Donald Trump, sprak Michael Cohen, de voormalig advocaat van deze president, voor een Senaatscommissie in Washington.

Cohen pakte grootscheeps uit, althans in de fragmenten die wij hier via de media te zien kregen. Tot mijn grote verbazing vertelde hij van alles en nog wat over zaken die volgens mij onder het beroepsgeheim van een advocaat behoren te vallen.

Beroepsgeheim

Een advocaat heeft, uiteraard, een veelomvattend beroepsgeheim. Dat is een groot goed waaraan niet mag worden getornd. Een cliënt moet zijn advocaat alles kunnen vertellen zodat die in staat is hem zo volledig en goed mogelijk te adviseren. De cliënt moet er daarbij op kunnen rekenen dat wat hij zegt ook geheim blijft, als dat nodig is. Indien iemand tactisch tegenover zijn eigen advocaat gaat verklaren, is het zeer wel mogelijk, om niet te zeggen waarschijnlijk, dat hij essentiële dingen verzwijgt, waardoor de advocaat niet in staat is zijn cliënt goed te adviseren of bij te staan.

Dat beroepsgeheim blijft bestaan, ook al bestaat er op een gegeven moment geen advocaat-cliëntrelatie meer. In artikel 272 van het Wetboek van Strafrecht wordt schending van het beroepsgeheim, als misdrijf, strafbaar gesteld, met een maximumstraf van één jaar. Het beroepsgeheim staat ook in de Gedragsregels voor Advocaten.

Voor (bijna) alles

De plicht tot geheimhouding is niet helemaal absoluut. Er zijn een paar wettelijke uitzonderingen, bijvoorbeeld in het kader van terrorismebestrijding.

Ook indien een cliënt tegen zijn advocaat zegt dat hij morgen daar en daar het belastingkantoor op gaat blazen, mag de advocaat niet zwijgen. Hoe hij dat dan moet melden, wordt overgelaten aan de creativiteit van de advocaat en daar zit het doorgaans wel goed mee. Verder moet de advocaat soms tegenover bijvoorbeeld de deken van de Orde van Advocaten verklaren, bijvoorbeeld in een tuchtrechtelijke procedure. Maar ook die heeft een geheimhoudingsplicht, dus wat geheim moet blijven, gaat dan niet de straat op. De enige die de advocaat uit zijn geheimhoudingsplicht kan ontslaan, is de cliënt zelf.

Rancune

Ik kan mij niet voorstellen dat Trump zijn advocaat heeft ontslagen uit de geheimhoudingsverplichting. Daar lijkt hij de man niet naar. Dus mag dat nu zomaar, wat Cohen daar allemaal heeft geroepen? Dat Cohen zijn voormalige cliënt uitmaakt voor alles wat lelijk is (racist, oplichter, bedrieger) is nog niet meteen een schending van het beroepsgeheim. Het is natuurlijk wel opmerkelijk: jarenlang samen (om baat) optrekken en als het spaak loopt, deugt er van de ander opeens niets meer. Beide heren verketteren elkaar als waren zij rancuneuze ex-geliefden. Dat zegt waarschijnlijk iets over het niveau, net als het feit dat Cohen is veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf wegens fraude en liegen onder ede en de omstandigheid dat Cohen zich als advocaat leende voor het betalen van zwijggeld aan dames om amoureuze betrekkingen van de presidentskandidaat geheim te houden.

Stel

Een fijn stel, maar dat rechtvaardigt volgens mij niet dat een advocaat zijn beroepsgeheim schendt door in het openbaar uit de doeken te doen hoe hij bepaalde dingen met zijn cliënt heeft besproken en gedaan, met aanlevering van bewijsstukken. Ook niet als de advocaat en zijn cliënt inmiddels grote bonje hebben gekregen. Beroepsgeheim blijft geheim, ook als het om Trump gaat.

De Togacolumn wordt geschreven door een rechter, officier of advocaat.

Naschrift:

Bij het schrijven van deze column ben ik uitgegaan van het gegeven dat Cohen als advocaat bij Trump in dienst was. In Nederland is het zo dat (ook) de advocaat in loondienst een beroepsgeheim heeft.

Ik ben terecht gewezen: Cohen was niet de attorney van Trump, in welk geval hij een beroepsgeheim zou hebben, maar hij is lawyer en trad op als legal counsel. Zo iemand heeft geen verschoningsrecht.

Trump heeft dus recht op een advocaat (attorney) die zich aan zijn beroepsgeheim houdt, maar zijn legal counsel heeft dat beroepsgeheim niet. Bij dit alles blijft dat ik het een vertoning vond die hopelijk niet vaak hoeft voor te komen. (MV)