‘We doen het zelf, die opwarming’

Op station Amsterdam-Zuid wachten groepjes scholieren op hun vrienden. De schooltassen zijn thuisgebleven, de jassen regenbestendig, een enkeling heeft een spandoek in de hand. Er wordt druk gehighfived. Fenna Heijbroek (15), Charlotte van Montfrans (15) en Ella Kool (16) omhelzen Fien Wenneker (15) als ze aan komt rennen – later dan afgesproken. Ze dacht dat ze met z’n allen zouden fietsen.

Van hun school, het Cygnus Gymnasium, gaan maar liefst 350 leerlingen ‘klimaatstaken’; iets minder dan de helft. In de groepsapp met informatie over de demonstratie zitten 203 mensen. Alleen de beheerders mogen wat zeggen, anders wordt het te chaotisch. Fenna: „Het leeft bij ons op school, leerlingen willen wat doen.” Ella: „Het motto van de school is ‘voor wereldburgers en wetenschappers’.”

Zelf gaan ze staken omdat „wij degenen zijn die hier straks verder moeten leven”, zegt Fenna. „Ik denk dat het meer impact heeft als kinderen laten zien dat ze een mening hebben. En dat wij kunnen protesteren, zegt ook wat over de democratie.”

Ze moesten hun ouders wel eerst overtuigen. „Mijn moeder dacht eerst dat ik alleen maar wilde voor het spijbelen”, zegt Fien. Sommige leerlingen moesten van hun ouders een filmpje maken waarin ze uitlegden waarom ze naar Den Haag wilden. Een vriendin had er heel veel moeite in gestoken, zelfs een muziekje onder gezet. „Ze had een acht van haar vader gekregen. Een voldoende, dus ze mocht.”

Zijn er ook leerlingen op school die het níét met de staking eens zijn? Vooral volwassenen, zeggen ze. Laatst, op de open dag, kwam er een man naar ze toe: of ze al gespijbeld hadden. „We zeiden dat het vandaag pas is”, zegt Fien, „en toen zei hij dat klimaatverandering pas erg is als er een nieuwe ijstijd komt.” Fenna: „Ik antwoordde dat we het zélf doen, die opwarming. Toen zei hij dat het toch lekker is, een paar graadjes warmer. En dat er misschien wel palmbomen in Nederland komen.”

De trein zit zo vol klimaatstakers, dat de overstap op het station van Leiden mislukt. Scholieren proberen zich vergeefs in de trein naar Den Haag Centraal erbij te proppen. Dan maar naar de Laan van NOI.

Jongeren zien de opwarming van de aarde als probleem voor Nederland, maar niet voor zichzelf, blijkt uit onderzoek. Lees ook: Scholieren net zo verdeeld over klimaatmaatregelen als ouderen

Ook de trein naar NOI zit stampvol spijbelaars. Daar staan staan Tigo Jellema (15) en Maartje Bezemer (15) van het Trinitas Gymnasium in Almere. „Dit is al mijn derde middelbare school”, zegt Tigo, „en ik kom allemaal mensen tegen van mijn vorige scholen.”

Van hun klas gaat bijna de helft. Ze gaan staken omdat het milieu „gewoon belangrijk is”, en omdat de oudere generatie „het verpest voor de jongeren”. Is de klimaatdemonstratie vooral iets voor havo’ers en vwo’ers? Maartje heeft een vriendin op vmbo-tl die zich óók veel zorgen maakt. Tigo denkt dat het voor een groot gedeelte met je ouders te maken heeft, of je gaat staken of niet. „Het is politiek. Staken is eerder iets wat linkse mensen doen. Als je meer rechts bent ga je denk ik niet zo snel.” De moeder van Tigo protesteert veel, zegt hij, voor het klimaat maar ook voor Palestina.

In de tram naar Den Haag Centraal is nauwelijks lucht. Fenna, Fien, Charlotte en Ella zijn vergeten in te checken. „Maar ze gaan nu toch niet controleren.”