‘Door Nederland uitgezette asielzoeker vastgezet in Bahrein’

Een asielzoeker die in oktober door Nederland naar Bahrein werd uitgezet, is bij aankomst vastgezet. Dat meldt Amnesty International maandag. Volgens de mensenrechtenorganisatie had Ali Mohammed al-Showaikh niet uitgezet mogen worden en zijn er sterke aanwijzingen dat hij is mishandeld. Ook zou hij onder druk betrokkenheid bij aan terrorisme gerelateerde vergrijpen bekend hebben en krijgt hij geen vertrouwelijke toegang tot een advocaat.

Amnesty roept het ministerie van Buitenlandse Zaken op zich in te zetten voor vrijlating van Al-Showaikh “zolang er geen bewijs is dat hij wordt aangeklaagd voor een internationaal erkend strafbaar feit”. Ook zou de uitzetting onderzocht moeten worden. Volgens de organisatie is het zogenaamde “non-refoulement-principe” geschonden. Dit principe houdt in dat asielzoekers niet teruggezonden mogen worden als zij bij terugkeer vervolging of mishandeling riskeren.

Vergeldingsacties Bahreinse regime

Amnesty stelt dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) had kunnen weten dat Al-Showaikh gevaar liep. Hij vluchtte in 2017 naar Nederland uit vrees voor vervolging omdat hij had deelgenomen aan protesten tegen het Bahreinse regime en ervan werd beschuldigd onderdak te hebben geboden aan vluchtelingen. Daarnaast vreesde hij slachtoffer te worden van vergeldingsacties van de autoriteiten omdat zijn broer politiek actief was en om die reden Bahrein ontvlucht had.

Volgens Amnesty was bekend uit “openbaar toegankelijke landeninformatie” dat Bahrein vaker druk uitoefent op dissidenten door familieleden te arresteren of te mishandelen. Ook zijn volgens Amnesty de afgelopen jaren verschillende critici van het regime bij aankomst in Bahrein gearresteerd.

De mensenrechtensituatie in Bahrein is sterk verslechterd sinds de Arabische Lente-protesten er in 2011 hardhandig werden neergeslagen. Sindsdien zijn politieke partijen ontbonden, kritische media verboden en veel mensenrechtenactivisten vastgezet. De prominente activist Nabeel Rajab werd in februari 2018 veroordeeld tot vijf jaar celstraf wegens kritische tweets over onder meer foltering in de gevangenis.

Uitzetting Soedanese asielzoeker

Volgens Amnesty International is de deportatie van Al-Showaikh “geen geïsoleerd incident” en zet Nederland vaker uitgeprocedeerde asielzoekers uit die in het land van herkomst het risico lopen vervolgd te worden. Zaterdag werd de Soedanees Ezzedin Rahmatallah Mehimmid gedeporteerd die nu, zo vreest zijn advocaat Maartje Terpstra, in handen is van de Soedanese veiligheidsdienst. In eerdere gevallen zijn er volgens Amnesty duidelijke aanwijzingen dat Soedanese terugkeerders vastgezet en gemarteld werden.

Zaterdag stelde de ChristenUnie Kamervragen over de zaak van Rahmatallah Mehimmid. Het mocht niet baten, hij werd diezelfde dag nog op het vliegtuig gezet. Volgens Terpstra worden uitzettingen in de regel uitgesteld als Kamerleden vragen indienen over individuele gevallen. Het verbaast haar dan ook dat dat bij Rahmatallah Mehimmid niet gebeurd is.

“Ik doe dit werk al twintig jaar en heb niet eerder meegemaakt dat iemand met zo veel risico’s wordt uitgezet. Maar de staatssecretaris lijkt op dit moment niet echt vatbaar voor alle signalen.”

In een reactie stelt de IND “niet in te kunnen gaan op individuele gevallen”. De immigratiedienst herkent het door Amnesty geschetste beeld echter niet, zegt een woordvoerder. “Zowel de IND als de ambassades ter plaatse gaan altijd heel zorgvuldig te werk met de inschatting van situaties en de opvolging na afloop.”

In het geval van Bahrein is er geen landgebonden asielbeleid en baseert de IND haar oordeel op algemene asiel-uitgangspunten en openbare bronnen. De immigratiedienst zegt er rekening mee te houden “dat de mensenrechtensituatie in de laatste paar jaar op meerdere terreinen kwetsbaarder is geworden”.