Gebotst op cashloos consumeren

Even dreigden winkeliers rond Kerst met grote voorraden contant geld te blijven zitten. Een belangrijke Nederlandse geldtransporteur, SecurCash, wilde voor de feestdagen het faillissement aanvragen. Op verzoek van De Nederlandsche Bank (DNB) heeft het Delftse bedrijf die aanvraag pas woensdag ingediend bij de Haagse rechtbank.

Het teruglopende aantal contant geldbetalingen en winkeliers die lagere marges afdwongen op de diensten van SecurCash hebben geleid tot miljoenenverliezen. Het Duitse moederbedrijf Diebold Nixdorf wilde daarvoor niet langer garant staan.

De geldtransporteur heeft nu vier weken om een overnamekandidaat te vinden. Het bedrijf heeft ongeveer 1.500 klanten in de retailbrache, waaronder Kruidvat, Gamma en Blokker, en bedient ongeveer 40 procent van de sector. Een aparte bv die zorgt voor de bevoorrading van geldautomaten wordt buiten het faillissement gehouden.

DNB was al enige tijd op de hoogte van het naderende faillissement en vreesde voor paniek onder winkeliers en consumenten. Daarom heeft de toezichthouder de afgelopen maanden crisisoverleg gevoerd met andere transporteurs en banken om te voorkomen dat klanten niet meer met briefgeld en munten konden betalen. Ook moest worden voorkomen dat winkels een overvaldoelwit werden rond de feestdagen.

De grote Nederlandse banken hebben, om de komende onzekere vier weken door te komen, een noodpotje beschikbaar gesteld om de medewerkers van SecurCash aan het werk te houden en zelfs een bonus in het vooruitzicht gesteld als ze deze periode doorwerken. Hoe groot die noodvoorziening wordt, is onderdeel van gesprek. „Uniek” en een „verlaat sinterklaascadeau van de banken”, stelt curator Marc Udink.

Verliezen liepen op

Het einde van SecurCash komt niet geheel onverwacht. Recente omzetcijfers zijn niet bekend. De curator stelt dat over de afgelopen drie jaar 20 miljoen euro verlies is geleden. Het leidde tot verschillende reorganisaties.

Een van de belangrijkste redenen voor de verliezen is de terugloop in het aantal contante betalingen. Tussen 2010 en 2017 liep de waarde van die betalingen terug van 52 naar 35 miljard euro per jaar, blijkt uit cijfers van DNB. Nu wordt 40 procent van de aankopen aan de kassa met briefjes en munten betaald.

Daarnaast hebben winkeliers steeds meer bespaard op kosten voor geldtransport, stelt Udink. SecurCash moest jarenlang niet-kostendekkend werken en winkeliers dreigden naar de concurrent over te stappen. „Dit is voor de winkeliers een koekje van eigen deeg.”

Lees ook: Geldtransporteur Brink’s komt in Duitse handen

Ook de overname van collega-transporteur Brink’s, in 2015, zorgde voor extra financiële verplichtingen, zoals langlopende vastgoedcontracten, waarop SecurCash verlies leed.

Of er een overnamekandidaat gevonden wordt, is maar de vraag. De Nederlandse markt voor geldtransporteurs is klein. G4S is, naast enkele kleinere partijen, de enige overgebleven grote speler en heeft „geen interesse in een overname”. G4S ziet naar eigen zeggen het aantal klanten de laatste weken toenemen en gokt erop dat de markt zich tot hen wendt. Volgens vakbond CNV wordt daarom ook naar buitenlandse overnamekandidaten gekeken.

Bij het failliete bedrijf werken 220 mensen in vaste dienst en ruim honderd flexibele krachten. Woensdag en donderdag blijven de wagens van SecurCash nog binnen. Winkeliers moeten eerst laten weten of ze de komende weken van de diensten van het bedrijf gebruik willen blijven maken.

Correctie [3 januari]: in een eerdere versie van dit artikel stond, op basis van een reactie van de curator en berichtgeving van -persbureau ANP dat het faillissement van SecurCash woensdag ook is uitgesproken. Dit bleek onjuist. De rechter wees de faillissementsaanvraag donderdag af.