De grotendeels Nederlandse nabestaanden van 65 slachtoffers van MH17 hebben vrijdag een klacht ingediend tegen Rusland bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Dat bevestigt advocaat Veeru Mewa, die de nabestaanden bijstaat, na berichtgeving van de NOS.
Volgens Mewa is de aanklacht tweeledig. Ten eerste hopen de nabestaanden dat Rusland berecht wordt voor zijn rol bij het neerhalen van MH17. Ook zou het land “verzuimd hebben medewerking te verlenen aan waarheidsvinding”. Rusland zou opzettelijk belangrijke informatie achterhouden over wat er precies is gebeurd op 17 juli 2014.
Internationale wetgeving schrijft voor dat als mensenrechten geschonden worden, klagers in eerste instantie in het land in kwestie naar de rechter moeten stappen. Volgens Mewa was dat in dit geval geen optie. Het Russische rechtssysteem zou niet onafhankelijk zijn en ook de nabestaanden zouden zich niet comfortabel voelen bij procederen in Rusland.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2018/05/web-2405buimh17.jpg.jpg)
Uitspraak symbolisch
Als het tot een uitspraak en een veroordeling komt, zal deze vooral symbolisch zijn. In 2015 besloot het Constitutionele Hof van Rusland dat de vonnissen van de EHRM-rechters geen betekenis hebben als deze in strijd zijn met de Russische wet. Dat betekent in de praktijk dat Rusland de uitspraken van het EHRM naast zich neer kan leggen.
Volgens Mewa willen zijn cliënten vooral “vastgelegd krijgen wat precies gebeurd is”. De erkenning middels een uitspraak van het EHRM zou hen helpen bij de verwerking van het verlies van hun geliefden, denkt hij.
Zes maanden na JIT-bewijs
Het bericht dat de nabestaanden Rusland bij het EHRM willen aanklagen komt precies een half jaar nadat het internationale Joint Investigation Team (JIT) de onderzoeksresultaten presenteerde waaruit Rusland naar voren komt als verantwoordelijke voor het neerhalen van MH17.
Officieel moeten klagers binnen zes maanden nadat er nieuwe feiten naar buiten zijn gekomen, een aanklacht indienen bij het EHRM. Volgens Rewa hebben zijn cliënten tot het laatste moment gewacht om de procedure te starten, omdat zij hoopten dat er nog meer bewijs naar buiten zou komen.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2018/09/data36107019-032ec9.jpg)
Het is mogelijk dat het EHRM de klacht niet-ontvankelijk verklaart, waarna de groep zal moeten overwegen toch in Rusland een aanklacht in te dienen. Vermoedelijk zal het Hof binnen twee weken reageren op de klacht. Veeru Mewa verdedigt de 95 nabestaanden van 65 slachtoffers van MH17. Het overgrote deel van hen is Nederlands.
Op 17 juli 2014 kwamen de 298 inzittenden van MH17 om het leven toen het vliegtuig neerstortte bij het Oost-Oekraïense dorp Hrabove. Later bleek dat het toestel uit de lucht was geschoten met een Boekraket van het Russische leger. Het vliegtuig kwam uit Amsterdam, 196 inzittenden waren Nederlands. Rusland ontkent betrokkenheid.