Provinciedirecteur verzweeg zakelijke belangen BAM

De man die door de provincie Utrecht werd ingehuurd om de aanleg van de Uithoflijn tot een goed einde te brengen, heeft zijn zakelijke banden met BAM verzwegen. Deze Rob Brugts meldde niet aan de provincie dat hij aandelen had in BAM, bouwer van de tramlijn, en evenmin dat een zakenpartner van hem in opdracht van BAM werkte aan de lijn.

Dit is in strijd met de integriteitsregels voor ambtenaren, concluderen onderzoekers van bureau Integis, dat in opdracht van de provincie Utrecht een melding van mogelijke belangenverstrengeling rond de aanleg van de Uithoflijn onderzocht. Dinsdagmiddag lichtten gedeputeerden Mariëtte Pennarts-Pouw (GroenLinks) en Dennis Straat (VVD) de samenvatting van de bevindingen – het hele rapport blijft geheim – toe in het Provinciehuis.

De melding ging over de vervanging eind 2016 van één van de projectdirecteuren van de tramlijn door Brugts, voormalig adviseur van BAM. De weggestuurde projectdirecteur hield het bouwbedrijf strak aan afspraken over planning en budget voor de acht kilometer lange trambaan tussen het station van Utrecht en de universiteitscampus. Maar Brugts koos juist voor een nauwere samenwerking met BAM. Ook stond hij volgens de melder in de bouwkeet op te scheppen over zijn aandelen in het bouwbedrijf. Ruim een jaar later bleek dat de lijn zeker 84 miljoen euro extra ging kosten en anderhalf jaar later in gebruik kon worden genomen.

De provincie probeerde de melding in de doofpot te stoppen. Toen die begin dit jaar via NRC toch aan het licht kwam, kreeg Utrecht een conflict met accountant EY. Die wist van niets en weigerde daarom de jaarrekening van de provincie goed te keuren zolang de zaak niet was uitgezocht.

Dat onderzoek verliep bij tijden moeizaam, blijkt nu uit het overzicht van Integis. Zo waren er geen goede gespreksverslagen van cruciale overleggen en rammelde de kwaliteit van wat er wel was. „De juistheid en volledigheid” van verslagen, en dan vooral die van „de overleggen met de concerndirectie van BAM in het bijzonder” zijn „niet gewaarborgd”, schrijven de onderzoekers.

Ook zijn cruciale personen niet gehoord. NRC meldde deze week dat de weggestuurde directeur niet wilde praten met Integis wegens zwijgclausules in de overeenkomst die hij had afgesloten met de provincie.

Lees ook: Het duurste stukje trambaan van Nederland

Achteraf opgebouwd

Er is meer waar de onderzoekers kritiek op hebben. Het dossier dat het plots wegsturen van de projectdirecteur moest onderbouwen, bleek achteraf te zijn opgebouwd. Ook bleek dat BAM meer werk mocht uitvoeren voor een prijs die pas achteraf werd bepaald, en dat extra klussen voor BAM werden goedgekeurd door Brugts en diens baas, terwijl dat eigenlijk de taak was van de gedeputeerde en de wethouder.

Niettemin is de hoofdconclusie dat er geen concrete aanwijzingen zijn gevonden voor directe belangenverstrengeling. Kanttekening daarbij: volgens Integis is niet vast te stellen hoe duur de Uithoflijn zou zijn uitgevallen als de strenge projectdirecteur niet plots was weggestuurd.

De gedeputeerden zeiden in het Provinciehuis „lessen” te willen trekken uit het rapport. Maar vooral waren zij opgelucht. Gedeputeerde Dennis Straat: „De provinciedirecteur heeft niet gehandeld in zijn eigen belang, of in het belang van BAM.”

Het is nu de vraag of accountant EY met dit rapport wél de jaarrekening wil goedkeuren. Dat zal ook afhangen van de uitkomst van de onderzoeken van de Randstedelijke en Utrechtse Rekenkamers, dat begin december wordt verwacht. Statenlid Arne Schaddelee (CU), die zich bezighoudt met de Uithoflijn, heeft veel vragen over het Integis-rapport. „Cruciale bronnen zijn niet gesproken, documenten missen. En waarom moeten we het doen met een samenvatting, terwijl het hele rapport geheim is?”