NS: snel van A’dam naar Groningen

Openbaar vervoer Met nieuwe treinen, die op minder stations stoppen, wil NS de reistijd verkorten.

Foto Erik van 't Woud/ANP

NS wil snellere intercity’s inzetten tussen Amsterdam en Groningen. Daarbij wordt op dat traject een aantal stations, zoals Lelystad en Assen, overgeslagen. De reistijd wordt dan met een kwartier verkort. Als er op termijn, met nieuw materieel, 200 kilometer per uur kan worden gereden, kan de reistijd tussen Amsterdam en Groningen worden teruggedrongen tot anderhalf uur. Nu is dat ruim twee uur.

Onderzoek en een testrit, begin volgend jaar, moeten de komende maanden uitwijzen of zo’n snelle intercity mogelijk is en welke aanpassingen daarvoor nodig zijn aan infrastructuur en materieel. Zo moet ProRail de baanvakken en de spoorwegovergangen aanpassen aan die hogere snelheden.

De testrit wordt uitgevoerd met het materieel dat NS nu ook gebruikt voor de Intercity Direct. Na 2020 krijgt NS de beschikking over nieuw treinmaterieel dat 200 kilometer per uur kan rijden. Een reistijd van anderhalf uur is mogelijk als nieuwe technieken zelfrijdende treinen mogelijk maken, waardoor treinen veel korter achter elkaar en dus efficiënter kunnen rijden.

Afhankelijk van de testritten en de onderzoeken verwacht NS dat die nieuwe intercity’s vanaf 2021 in de dienstregeling kunnen worden ingezet. Daarbij gaat het dan om extra intercity’s in de spits, bovenop de bestaande dienstregeling.

Andere trajecten

Als de proef een succes is, wil NS dergelijke snelle intercityverbindingen ook invoeren op andere trajecten, waar het bestaande baanvak het mogelijk maakt om met snelheden van 160 of 200 kilometer per uur te rijden. Dat geldt voor delen van het traject Amsterdam-Groningen en Amsterdam-Breda. Het baanvak Amsterdam-Utrecht en dan richting Nijmegen is geschikt voor intercity’s die 160 kilometer per uur kunnen rijden. Nu geldt voor NS nog een maximumsnelheid van 140 kilometer per uur. Onderzoek moet uitwijzen of er meer baanvakken, elders op het spoornet, geschikt gemaakt kunnen worden voor snellere intercity’s.

Duitsland dichterbij

De president-directeur van NS, Roger van Boxtel, noemt de test met die snelle intercity naar Groningen daarom ‘leerzaam’ voor andere regio’s: „NS wil in de toekomst ook de reistijd naar andere steden fors verkorten, om de trein voor reizigers aantrekkelijker te maken”, aldus Van Boxtel.

De provincie Groningen beijvert zich al jaren voor zo’n snelle intercity van en naar de Randstad. Volgens de Groningse gedeputeerde Fleur Gräper (Verkeer en Vervoer, D66) is zo’n directe intercity vooral van belang voor het forenzenverkeer tussen de Randstad en Groningen. Onderzoek onder reizigers moet volgens haar uitwijzen hoe groot de belangstelling ervoor is.

Volgens Gräper brengt zo’n snellere intercity niet alleen de Randstad dichter bij Groningen, „maar Amsterdam ook dichter bij Bremen en Kopenhagen”. Groningen overlegt al jaren met Duitsland over een directe spooraansluiting met Duitsland en Denemarken en heeft daar 60 miljoen euro voor over. Vooralsnog stuit dat op een beschadigde spoorbrug aan de Duitse zijde van de grens, de Friesenbrücke over de Eems. Duitsland heeft inmiddels toegezegd om daar een nieuwe spoorbrug te bouwen, die er in 2024 moet liggen.

Lees ook: De nieuwe Sprinters van de NS zijn niet zo gevoelig voor blaadjes