Digitale krant
Terug naar de krant Lijst
In beeld

Maanmissie Apollo 11

Het was maar een wandeling van ruim twee uur, maar het werd een van de grote wereldhistorische gebeurtenissen uit de twintigste eeuw: twee astronauten die over de maan lopen, op 20 juli 1969. First Man – de film met Ryan Gosling als Neil Armstrong, de eerste man op de maan, die op 18 oktober in première gaat – duurt haast even lang. Gelukkig hadden de Apollo-11 astronauten in de acht dagen dat ze onderweg waren ook tijd om zelf foto’s te maken – met de mede daardoor beroemd geworden Hasselblad-camera’s. Kijk mee naar een van de grootste avonturen ooit, met de ogen van de ruimtevaarders door de zoekers van hun camera’s.
Op weg naar de maan. Neil Armstrong bevindt zich in de verbinding tussen de commandomodule en de maanmodule van de Apollo 11. Buzz Aldrin is al in de maanmodule voor een inspectie, Armstrong filmt hem met een televisiecamera. De foto is gemaakt door Michael Collins, die niet zal landen op de maan. Hij blijft dan alleen achter in de commandomodule.
Project Apollo Archive/NASA
Langs de aangekoppelde maanlander Eagle heen fotografeert Neil Armstrong de steeds kleiner wordende aarde.
Project Apollo Archive/NASA
Apollo 11 kwam na een vlucht van drie dagen in een baan om de maan. Op de maan is hier de Mare Smythii zichtbaar, een oude lava-uitstroming. Op de achtergrond staat de aarde, op een afstand van ongeveer 400.000 km. Na Apollo 8 (Kerst 1968) en Apollo 10 (mei 1969) was Apollo 11 alweer de derde bemanning die om de maan cirkelde, maar de eerste die er ook echt ging landen.
Project Apollo Archive/NASA
Inspectie van de maanmodule, met aan boord Aldrin en Armstrong, kort nadat deze zich heeft losgemaakt van de commandomodule. De maanlander blijft na loskoppeling nog ongeveer een uur in de buurt bij het moederschip, zodat Michael Collins, die ook deze foto heeft gemaakt, het ruimteschip goed kan van buitenaf kan bekijken. Voor de ontkoppeling waren Aldrin en Armstrong al ruim twee uur bezig met de laatste checks van de systemen van de lander.
Project Apollo Archive/NASA
De commandomodule, met aan boord Michael Collins, gefotografeerd vanuit de maanlander die afstand neemt om vervolgens op weg te gaan naar de maan.
Project Apollo Archive/NASA
Het interieur van de maanmodule, vol besturingsknoppen en meetinstrumenten. In het raam is een filmcamera gemonteerd.
Project Apollo Archive/NASA
Piloot Buzz Aldrin in de maanlander op 20 juli 1969, op weg naar de landing. In totaal duurde de afdaling vanaf de commandomodule, die in een baan om de maan bleef, ongeveer twee uur.
Project Apollo Archive/NASA
De schaduw van de maanmodule op het maanoppervlak, gefotografeerd door een raampje van de module, na de landing, maar nog voordat de astronauten naar buiten gingen.
Project Apollo Archive/NASA
Beroemd is deze foto niet geworden, maar dit is toch echt de eerste foto die Armstrong nam na zijn eerste stappen op de maan: de maanlander, met groot op de zijkant ‘United States’ en: een witte zak met afval. In de zak, die direct naar buiten werd gegooid nog voordat Armstrong zijn eerste stappen op de maan zette, werd alles gepropt dat niet mee terug naar aarde hoefde: voedselwikkels, urine- en poepzakken, vieze filters enzovoorts.
Project Apollo Archive/NASA
De tweede man op de maan daalt af uit de lander, Buzz Aldrin, gefotografeerd door Neil Armstrong, die dan al een kwartier op de maan staat. De meeste foto’s op de maan zijn gemaakt door Armstrong, waardoor vooral Aldrin op de foto’s staat. Op de maanfoto’s zijn vrijwel nooit sterren te zien, omdat de belichting was aangepast aan het felle zonlicht waarin de foto’s genomen werden. Het sterrenlicht was te zwak om op de foto’s zichtbaar te zijn.
Project Apollo Archive/NASA
‘Buzz’ Aldrin (doopnaam: Edwin E. Aldrin jr.) is er bijna. Waar Neil Armstrong even tevoren zijn mooie oneliner ‘One small step for [a] man, one giant leap for mankind’ had uitgesproken toen hij voet op de maan zette, waren de eerste woorden van Aldrin op de maan aanzienlijk prozaïscher: ‘Looks like the secondary strut had a little thermal effects on it right here, Neil.’
Project Apollo Archive/NASA
Ongeveer een half uur nadat Aldrin op de maan gestapt is, wordt de Amerikaanse vlag opgesteld, te midden van voetstappen. Aanvankelijk was er een NASA-plan om een vlag van de Verenigde Naties te plaatsen, maar nationalistische gevoelens waren toch te sterk. Als compensatie werd ook een plakkaat op de maan achtergelaten waarbij werd verklaard dat de astronauten in vrede waren gekomen, namens de hele mensheid. Bij het opstijgen viel de vlag overigens om, door de uitstoot van de raketten van de maanmodule. Bij volgende landingen werd de vlag verder weg geplaatst.
Project Apollo Archive/NASA
Op het landinggestel van de Eagle, dat bij terugkeer op de maan zou achterblijven, was een plakkaat bevestigd met een officiële tekst. Voor de zekerheid was de precieze datum van de eerste maanlanding niet ingevuld. Sowieso viel die eerste voetstap (02.56 uur GMT) voor een groot deel van de wereld op 21 juli, maar in de Amerikaanse tijdzone was het nog 20 juli. De tekst luidt: ‘Here Men From the Planet Earth First Set Foot on the Moon July 1969 A.D. We Came In Peace For All Mankind’.
Project Apollo Archive/NASA
De beroemde voetstapfoto, die iconisch werd. Maar de foto werd niet genomen uit pr-overwegingen. Aldrin fotografeerde een stuk maangrond en zette er daarna zijn voet op, om later kenmerken van het maanstof te kunnen analyseren. De eerste voetstap op de maan van Armstrong is nooit gefotografeerd en werd ook al snel vertrapt door andere voetstappen rond het trapje.
Project Apollo Archive/NASA
Aldrin loopt bij een van de vier poten van de maanmodule.
Project Apollo Archive/NASA
Aldrin haalt de wetenschappelijke experimenten uit een laadruimte van de maanmodule. Het apparaat met de staak op de voorgrond is de Apollo Lunar Surface Closeup Camera (ALSCC), een stereoscopische camera die de astronauten gebruikten voor een aantal detailopnamen van oppervlaktestructuren en rotsen. Achter de maanlander staan een vaan van het ‘Solar-Wind Composition Experiment’ en de televisiecamera.
Project Apollo Archive/NASA
Aldrin sjouwt kisten met wetenschappelijke experimenten (waaronder de seismograaf) naar de juiste plek.
Project Apollo Archive/NASA
Te midden van de eerste menselijke voetsporen op de maan installeert Aldrin een seismografisch experiment. Dit ´Passive Seismic Experiment Package´ bestond uit vier seismografen met twee zonnecellen. In de maannacht (die ruim 14 aarddagen duurt) werkt het toestel niet. Tegen de intense kou wordt het dan wel verwarmd door radioactieve isotopen. De seismograaf bleef vijf weken lang, tot 25 augustus 1969, gegevens over meteorietinslagen naar de aarde zenden, totdat hij waarschijnlijk door oververhitting in de zon bezweek.
Project Apollo Archive/NASA
Het maanoppervlak, op een van de twaalf foto’s die Aldrin maakte ten behoeve van een 360-gradenpanorama van de omgeving.
Project Apollo Archive/NASA
Het maanoppervlak met de Amerikaanse vlag en de schaduw van raketmotoren, gefotografeerd vanuit de maanmodule.
Project Apollo Archive/NASA
Commandant Neil Armstrong in de maanmodule, na afloop van de maanwandeling van hem en Buzz Aldrin. Na de wandeling, in het jargon ‘Extravehicular Activity’, van ruim twee uur, bleven de astronauten nog ongeveer 12 uur in de lander op de maan, om te slapen en om de terugkeer voor te bereiden.
Project Apollo Archive/NASA
Een bijzondere foto van de bijna 100 kilometer brede krater Icarus op maan: de piek in het centrum steekt boven de rand uit en wordt nog net verlicht door de zon. De diepte van de krater is onbekend. De foto is gemaakt door Michael Collins, de astronaut die in de commandomodule bleef, in een baan om de maan, terwijl de andere twee op de maan landden.
Project Apollo Archive/NASA
De terugweg is begonnen. Tweeënhalf uur nadat de maanmodule is opgestegen vanaf de landingsplaats Mare Tranquilitatis (‘de Zee van de Rust’) is hij na een aantal koerscorrecties teruggekomen bij het moederschip. Vanuit die commandomodule heeft Collins deze foto genomen. Let op de aarde die net boven de maanhorizon uitsteekt. Na de koppeling, en als Armstrong en Aldrin weer in de commandomodule zijn, zal de maanmodule losgekoppeld worden en te pletter slaan op de maan. Waar hij insloeg, is niet bekend. Van alle maanlanders is alleen die van Apollo 10 nog over, de Snoopy: ergens in een baan om de zon waarbij hij iedere vijftien jaar weer in de buurt van de aarde komt. Alle andere zijn te pletter geslagen op de maan, of verbrand in de aardatmosfeer (zoals die van Apollo 13).
Project Apollo Archive/NASA
De achterkant van de maan, gefotografeerd vanuit de commandomodule, bij het laatste rondje om de maan op weg terug naar de aarde. Na Apollo 11 worden nog vijf maanlandingen uitgevoerd, de laatste in december 1972.
Project Apollo Archive/NASA

Lees ook deze artikelen