Op het moment dat Ronald Koeman in 1988 met een Duits voetbalshirt zijn forse kont poetste, was Frenkie de Jong nog niet geboren. De impulsieve actie ging destijds de hele wereld over; duels tussen Nederland en Duitsland waren beladen wedstrijden.
De woorden ‘oorlog’ en ‘fiets’ vielen met regelmaat.
Inmiddels leeft Frenkie al 21 jaar en speelde hij in de Johan Cruijff Arena voor het eerst tegen het Duitse nationale elftal. De middenvelder was zich terdege bewust van de voetbalgeschiedenis; hij had oude beelden gezien van de grote toernooien uit 1974, 1978 en 1998 en ja, ook wat de huidige bondscoach destijds flikte.
Maar deze wedstrijd was niet bedoeld om oude rivaliteit op te kloppen. Het Nederlands elftal moest laten zien dat het kon winnen van een sterk elftal, het liefst met goed voetbal. Het eerste lukte; Nederland won met 3-0, al was Duitsland nog geen schim van het soepele elftal van het WK in 2014. Het vertoonde spel van Koemans team was bij vlagen sterk.
Tijdens de wedstrijd fixeerde ik me op de bewegingen van Frenkie de Jong. Wat opviel is zijn voortdurende rondkijken. Vlak voor zijn verdediging bewaakt hij het omliggende terrein als een terriër. Een stapje naar voren, dan weer even opzij. Als de bal op hem afkomt, heeft hij al gezien waar zijn medespelers staan. Tegenstanders zijn trainingspoppen waar je omheen kunt slalommen.
De Jongs’ spel is risicovol. Hij durft en durf is wat zo gemist werd in het Nederlands elftal van de afgelopen jaren. Het ziet er allemaal zo achteloos uit, zenuwen spelen geen enkele rol.
Samen met Virgil van Dijk en Memphis Depay is Frenkie de Jong de belichaming van het opgeknapte Oranje.
In het buitenland werd al van Nieuwe Tulpen gesproken.
In de eerste helft liet De Jong zich een keer opzichtig vallen in de strijd om de bal met Thomas Müller. De scheidsrechter gaf een vrije trap mee terwijl De Jong overduidelijk een Schwalbe maakte. Het was alsof hij de Duitsers even wilde inwrijven uit welk land die term oorspronkelijk komt.
„Dit hadden we zo nodig”, zei Ronald Koeman na afloop van de gewonnen partij. Wij, dat waren volgens de bondscoach het Nederlands elftal en zijn staf, de fans en eigenlijk heel Nederland, dat jaren in de versukkeling had gelegen.
Koeman gelooft in nationale trauma’s: Holland zonder goed voetbal is geen land.
Na afloop vertelde Frenkie dat hij heus wel wist wat zijn coach destijds na afloop op het veld met het shirt van de Duitse voetballer Olaf Thon had gedaan. Daar was het ontwapenende lachje dat zo vaak op zijn gezicht staat.
De middenvelder ruilde zijn shirt met de Duitse spits Leroy Sané. Het exemplaar verdween geruisloos in de sporttas, zonder een tussenstop langs de kont van De Jong.
Nieuwe mores, een nieuw team en vooruit, Nieuwe Tulpen. Al bloeien die nooit een heel jaar.
Wilfried de Jong is schrijver en programmamaker.