Twee jaar gevangenisstraf voor voormalig premier Macedonië

Het gerechtshof in Skopje heeft vrijdag een hoger beroep aangespannen door de Macedonische oud-premier Nikola Gruevski afgewezen, zijn celstraf van twee jaar blijft daarom staan. In mei werd hij veroordeeld voor aanbestedingsfraude bij de aankoop van een luxueuze kogelvrije Mercedes-Benz door de Macedonische overheid in 2012. Het hoger beroep was volgens de rechter “ongegrond”, meldt het persbureau Reuters.

Volgens de aanklagers gebruikte Gruevski zijn invloedrijke positie om een lid van de aankoopcommissie voorkeur te laten geven aan één bepaalde verkoper. De Mercedes kostte 600.000 euro volgens Macedonisch persbureau META.mk, en Gruevski ontving na de aankoop geld van de autodealer. Dit is de eerste uitspraak in de vijf individuele zaken die tegen Gruevski zijn aangespannen door een speciaal aanklager. De zaken komen voort uit een grootschalig onderzoek naar corruptie van de voormalige overheid.

Gruevski ontkent alle beschuldigingen. “Een klassiek voorbeeld van politieke vervolging”, zei Gruevski na het vonnis tegen journalisten, volgens Reuters.

Tank, TNT, Titanic, Traject en Shamari

In totaal is 27 jaar cel geëist tegen de oud-premier. De vijf onderzoeken hadden ieder eigen een codenaam. ‘Tank’, voor de kogelvrije Mercedes-zaak. ‘TNT’, waarin hem misbruik van ambt ten laste is gelegd toen hij bevel gaf tot het slopen van een gebouw van een politieke tegenstander.

In de meer complexe zaak ‘Titanic’, voor het organiseren van verkiezingsfraude in 2013, zijn hem meerdere wetsovertredingen ten laste gelegd. ‘Traektorija’ (traject) was voor overtreden van de openbare aanbestedingswet bij de bouw van twee snelwegen. Het project was toegekend aan een Chinees bouwbedrijf, waardoor de Macedonische schatkist naar verluid 155 miljoen euro meer kwijt was dan nodig. Ook wordt hij vervolgd in, ‘Shamari’ – pak slaag –, omdat hij bevel zou hebben gegeven tot een aanval op een burgemeester in 2013, Andrej Zernovski.

Wie is Gruevski?

De 48-jarige Gruevski was premier van Macedonië van 2006 tot 2016 en is lid van de nationalistisch-conservatieve partij VMRO-DPMNE. In 2016 trad hij af langdurige protesten en onder druk van de Europese Unie, nadat een corruptie- en afluisterschandaal tot hevige protesten had geleid in het Balkanland. Meer dan twintigduizend burgers, journalisten en rechters bleken tijdens zijn premierschap te zijn afgeluisterd door de veiligheidsdiensten van het land.

Gruevski heeft een ferme stempel gedrukt op het gezicht van de hoofdstad Skopje. In een poging de nationale identiteit te versterken liet hij het stadscentrum ombouwen tot een “pseudoantiek pretpark met beelden van Alexander de Grote en
zijn familieleden”. Het bouwproject, Skopje 2014, kostte honderden miljoenen euro’s, en was olie op het vuur voor de demonstranten, omdat de staatsschuld almaar verder opliep.

Meerdere keren liet hij na een staatsbezoek kopieën van bekende monumenten, zoals de Arc de Triomphe en London Eye, in de eigen hoofdstad te nabouwen. Zijn liefde voor architectonische iconen leverden Gruevski de bijnaam “Mr. Copy-Paste” op bij alternatief opinie-tijdschrift The Baffler.