‘Lampje’ van Annet Schaap wint ook de Gouden Griffel

Het beste kinderboek van het afgelopen jaar is Lampje van Annet Schaap. Dinsdagavond ontving het boek de Gouden Griffel, de bekendste prijs voor een kinderboek. Het is de derde keer dat het boek van Schaap, die ermee debuteerde als schrijver, door een jury als beste is uitgeroepen: eerder won Lampje al de Nienke van Hichtum-prijs en de Woutertje Pieterse Prijs. Daarmee heeft Lampje alle mogelijke hoofdprijzen voor kinderliteratuur ontvangen.

De drieslag is vrijwel uniek: slechts één keer eerder won een boek alle drie de grote kinderboekenprijzen. Dat was Winterijs (2002) van Peter van Gestel, sindsdien is het uitgegroeid tot een oorlogsklassieker. Schaaps drieslag is in vergelijking nog een tandje uitzonderlijker omdat het haar eerste boek betreft: de Gouden Griffel is in zijn 47-jarige bestaan pas vier keer eerder toegekend aan een debuut. Dat een debutant de drie prijzen won, is nooit eerder voorgekomen.

Lees ook de recensie van ‘Lampje’: ‘Lampje’ wervelt, boeit en laat je echt meeleven

De bekroning, op het Kinderboekenbal in Amsterdam, is dus uitzonderlijk, maar het komt allerminst onverwacht. Lampje was al zó geliefd en geprezen, evenzeer door volwassen jury’s en critici als door lezende en voorgelezen kinderen, dat het als onontkoombare favoriet gold. Ook internationaal maakt het boek furore: voor komend jaar staat de verschijning gepland van vertalingen in het Engels, Duits en Frans.

Lampje vertelt het verhaal van Emilia, bijgenaamd Lampje, de dochter van de vuurtorenwachter, die uit huis geplaatst wordt nadat zij op een stormnacht verzuimde het vuurtorenlicht aan te steken. Ze komt terecht in een spookachtig huis waar onder het bed in de torenkamer een zeemeerjongen verstopt zit.

De grote liefde voor Lampje laat zich verklaren door het verhaal, dat appelleert aan een soort oerkinderboekengevoel: meegevoerd worden naar een sprookjesachtige wereld, meeleven met een spannend avontuur, meevoelen met personages die zich een plek in de wereld moeten bevechten. En dat alles wordt verteld in een sprankelende schrijfstijl: Schaap schrijft gevoelig, spannend en filmisch, met veel zorg en zwier op zinsniveau.

Illustrator

Annet Schaap (1965) stelde het schrijven jarenlang uit: ze bouwde de afgelopen decennia aan een groot oeuvre als illustrator. Ze illustreerde zo’n 200 kinderboeken, van onder meer populaire schrijvers Jacques Vriens, Francine Oomen en Janneke Schotveld.

De winnaar van de Gouden Griffel ontvangt een bedrag van 1.500 euro. Evengoed geldt de Griffel als de belangrijkste kinderboekenprijs door zijn grote naamsbekendheid en de timing van de uitreiking, aan de vooravond van de Kinderboekenweek. Uit een dinsdag gepubliceerd onderzoek van merkenconsultant Hendrik Beerda blijkt dat de Kinderboekenweek het boekenevenement met de grootste bekendheid is bij het (volwassen) Nederlandse publiek, bekender nog dan de Boekenweek. De Gouden Griffel is de bekendste boekenprijs, boven de NS Publieksprijs en de P.C. Hooftprijs. Dat was de afgelopen tien jaar ook het geval. De Kinderboekenweek duurt iets langer dan een week; tot volgende week zaterdag.

Het juryrapport met de nominaties voor de Gouden Griffel wemelde van de taalfouten, tikfouten, onnavolgbare en krukkige zinnen. Lees ook: Kan de Griffeljury wel lezen?