Sigrid Kaag raakt snaar met Abel Herzberglezing

“Die stilte, de stilte van het wegkijken, is onheilspellend. Die stilte kan langzaam maar zeker aanzwellen tot collectief zwijgen. Een zwijgen dat uiteindelijk oorverdovend kan worden. Dat maakt dat we de risico’s in onze samenleving niet meer zien. Dat we de signalen niet meer verstaan.”

Minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, D66) sprak zondag uitgebreid over de stand van de Nederlandse samenleving. In het Amsterdamse debatcentrum De Rode Hoed mocht zij de 29ste Abel Herzberglezing uitspreken. De lezing wordt sinds 1990 georganiseerd door dagblad Trouw en behandelt maatschappelijke, ethische en politieke thema’s.

Tijdens de rede behandelde de minister het opkomende populisme in Nederland en de risico’s die dit volgens haar meebrengt voor de rechtsstaat. Kaag stelde dat de politiek en de samenleving niet moeten zwijgen, maar een duidelijker weerwoord moeten geven op het “kabaal van de stem van de angst”.

Lees ook: ‘Een minister framen als terroristenvriend’

Fake news

Kaag waarschuwde ook voor de gevaren van “halve waarheden, manipulatie en fake news”. In de toespraak verwees ze impliciet, maar niet onopvallend, naar partijen als Forum voor Democratie en de PVV. In de Rode Hoed zei de minister:

“Mensen worden zelfs verleid met een bedrieglijke notie van een romantisch negentiende-eeuwse nationalisme. Een zogeheten ‘terugkeer’ naar de soevereine natiestaat. De internationale orde moet worden gesloopt. We moeten worden bevrijd van tirannieke elites. (…) Die hun eigen nationale trots zouden verloochenen. Spreken is zilver, zwijgen is goud. Maar niet als het om universele waarden gaat. Niet als het gaat om positie nemen tegen antisemitisme. Tegen xenofobie. Tegen racisme.”

Ook vertelde Kaag over haar persoonlijke ervaringen. Als diplomaat en politicus, maar ook als echtgenote van een Palestijnse man en als moeder van kinderen die vanwege hun achtergrond gestereotypeerd worden. “Wie bepaalt eigenlijk wie de Nederlandse vreemdeling is, en wie niet?” vroeg ze de zaal.

Verademing of huichelachtig

De toespraak werd al snel verspreid door verschillende media, waarna vriend en vijand reageerden op de woorden van Kaag. Tineke Ceelen, directeur van Stichting Vluchteling, vindt de speech “inspirerend en overtuigend” en stelde voor de tekst als leerstof aan te bieden op scholen. Volkskrant-columniste Sheila Sitalsing noemde de woorden van de minister “zinderend” en “een verademing” en voormalig NRC-correspondent Marc Chavannes heeft het over een “buitengewone lezing” van Kaag.

Ook werd al gauw gesproken over de posities die Kaag volgens verschillende mensen zou moeten bekleden. Zo zou ze geschikter zijn als minister van Buitenlandse Zaken dan de huidige minister Blok, schrijft onder anderen Sitalsing. Ook zou in D66-kringen gezegd worden dat Kaag de gedroomde leider zou zijn van de partij, na het vertrek van Alexander Pechtold.

tomjanmeeus Tom-Jan Meeus In D66 heb je genoeg mensen die vurig hopen op @SigridKaag als⁩ de nieuwe partijleider. Haar Abel Herzberg-lezing zal die verlangens niet afremmen https://t.co/g2fZ1uDnyD 1 oktober 2018 @ 09:22

Volgen

Toch is niet iedereen blij met de woorden van Kaag. Weblog De Dagelijkse Standaard haalde uit naar D66 door de partij manipulatief en leugenachtig te noemen. Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet schrijft op Twitter dat de minister haar verhaal weliswaar “mooi” en “literair” heeft verpakt, maar vindt de inhoud “filosofisch totaal verward”. PVV-Kamerlid Martin Bosma verwijt Kaag dat het juist haar partij D66 is die de democratie “uitholt”.

thierrybaudet Thierry Baudet Mooie, literaire lezing van minister @SigridKaag (Abel Herzberg Lezing 2018). Filosofisch totaal verward in mijn ogen, maar wel beeldend en onderhoudend geschreven. Ik zal spoedig een reactie publiceren waarin ik mijn visie geef. #rijksoverheidnl https://t.co/3r84m0VKOD 1 oktober 2018 @ 12:31

Volgen

 

Martinbosma_pvv Martin Bosma Juist D66 holt democratie uit: -Referendum kapot,
-30 gemeenten vernietigd,
-Macht naar ongekozen eurocraten,
-Partijgenoot Thom de Graaf als baas Raad v State,
-Rapport sleepwet achterhouden bij referendum,
-Ondemocratisch Klimaatakkoord,
-Penthouse-gesjacher. https://t.co/y2h9yhWMTd 1 oktober 2018 @ 06:26

Volgen

Kaag lijkt zich niet van haar stuk te laten brengen en is alweer bezig met haar volgende toespraak. Wie nog een mening over de minister wenst te vormen, kan de Abel Herzberglezing hier terugvinden.