De politie heeft donderdag zeven mannen aangehouden wegens „zeer ernstige verdenkingen van het voorbereiden van een grote terroristische aanslag” in Nederland. Dat meldde het Openbaar Ministerie (OM) donderdagavond. Het gaat om drie verdachten uit Arnhem, twee uit Rotterdam, een uit Huissen (Gelderland) en een uit Vlaardingen.
De zeven zijn tussen de 21 en 34 jaar en werden aangehouden in Weert en Arnhem. Daarbij werden vijf vuurwapens aangetroffen. Vermoedelijk waren zij van plan om met bomvesten en kalasjnikovs een aanslag te plegen tijdens een groot evenement. Om welk evenement het ging, wordt nog onderzocht. Justitie sluit niet uit dat de groep elders nog een autobom had willen plaatsen.
De huiszoekingen bij de zeven verdachten zijn vrijdagochtend afgelopen. Het OM wil niet zeggen wat in de woningen is aangetroffen en of nog op andere plekken invallen zijn gedaan. Later op vrijdag wordt meer bekendgemaakt over wat in de woningen is gevonden.
De politie doet ook onderzoek naar een in Frankrijk gehuurde bus die in beslag werd genomen in Weert. Het OM zegt dat er vooralsnog geen aanwijzingen zijn voor mogelijke banden met terreurcellen in het buitenland. Een woordvoerder benadrukt dat het onderzoek zich alleen richt op deze zeven verdachten: „Met hun aanhouding denken we dat de dreiging van een aanslag is weggenomen”. De verdachten zitten vast in alle beperkingen – ze mogen alleen spreken met hun advocaat. Later op de dag worden ze voorgeleid aan de rechter.
Een aanslag was niet direct aanstaande, stelde minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA), kort na de aanhoudingen. „Men was er niet zo ver mee dat het gevaar zou kunnen opleveren voor de samenleving in die zin dat het bijna te laat was. Absoluut niet. Maar men was wel een behoorlijk eind in de voorbereidingen.”
Leider van de groep zou de 34-jarige Hardi N. zijn, een man van Iraakse afkomst uit Arnhem. In 2017 werd hij veroordeeld voor een uitreispoging naar Syrisch gebied in handen van terreurgroep Islamitische Staat. In hoger beroep kreeg hij een celstraf van twee jaar, waarvan 21 maanden voorwaardelijk. Zijn proeftijd was nog niet afgelopen. Ook twee anderen uit de groep zijn veroordeeld voor een uitreispoging.
Het OM deed samen met de AIVD en de politie maandenlang onderzoek naar de groep. De politie greep in toen duidelijk werd dat de mannen actief zochten naar kalasjnikovs, handvuurwapens, handgranaten, bomvesten en grondstoffen voor een of meer (auto)bommen. Ook zochten zij naar mogelijkheden voor trainingen met vuurwapens en het gebruik van bomvesten. Toen ze werden opgepakt zouden ze in een „vergaand stadium” van hun voorbereidingen zijn geweest. Bij de aanhoudingen waren arrestatieteams van de Dienst Speciale Interventies (DSI) betrokken.
Minister Grapperhaus stelde donderdag: „In zekere zin is dit heftig, maar gelukkig ook goed nieuws. Er is een terroristische cel aangehouden en opgerold. De diensten hebben in april dit jaar signalen gekregen dat een persoon in IS-gebied was geweest en mogelijk een aanslag wilde beramen. Er is een groot strafrechtelijk onderzoeksnet rond die man opgezet en dat heeft ertoe geleid dat de politie met speciale interventies deze mensen heeft kunnen arresteren.”
Volgens de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) is het niet zo dat Hardi N. daadwerkelijk was uitgereisd; hij is nooit in het strijdgebied geweest, en daardoor viel zijn straf in hoger beroep relatief laag uit. De NCTV bevestigt dat Grapperhaus zich in een toelichting vergiste.
„Ongewenste verhuisbewegingen”
Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam zei vrijdagochtend op de NPO-radio dat het onderzoek naar de verdachten vanaf begin 2018 liep. „We zagen al wat ongewenste verhuisbewegingen uit het oosten van Nederland naar de regio Rotterdam.” Volgens Aboutaleb is „een belangrijke cel” opgerold en moet onderzoek uitwijzen of er nog andere vertakkingen zijn.
Onderdeel van de politieactie in Rotterdam was een inval in een woning aan de Junolaan in wijk Hillegersberg. Een buurman van de bewoner van het pand in kwestie sprak hem wel eens: „Ik denk dat hij 23 of 24 jaar was. Ze zijn hier net voor de zomer komen wonen. Hij droeg vaak zo’n driekwartbroek.”
De NCTV zei donderdag dat het zogeheten dreigingsniveau niet wordt opgeschaald. Dat niveau is al geruime tijd 4, en gaat alleen naar 5 als sprake is van een „aanstaande aanslag”.
Achtergrond pagina 4-5