Stukjes blauwe band, die wil je niet in je product hebben

Als Piet Herder moet uitleggen waar hij werkt, zegt hij altijd: wij maken de lopende banden waar je je pak melk op zet bij de kassa.

„Die hele machine?, vragen mensen dan.”

Nee, dat dus níét. „Alléén waar je je pak melk op zet.”

Het begon in 1950 met één geweven band van ondernemer Thomas Ammeraal voor de Verkade-koekjesfabriek. Inmiddels is Ammeraal Beltech een van ’s werelds grootste bedrijven in de transportbandenindustrie, met tien fabrieken wereldwijd en vestigingen in 27 landen. Elke Nederlander heeft wel eens iets op een kunststof band van het bedrijf gezet (de kofferweegschaal bij de bagagebalie op Schiphol) óf een product gekocht dat op zo’n band is gemaakt (diepvriespizza’s, autobanden).

In juli werd bekend dat het bedrijf (2.600 werknemers) voor ongeveer een miljard euro is gekocht door Partners Group, een beursgenoteerde private-equityfinancier uit Zwitserland. Die nam rond diezelfde tijd voor een vergelijkbaar bedrag het Italiaanse familiebedrijf Megadyne over (2.300 werknemers), dat iets andere soorten transportbanden maakt. Beide fabrikanten – met allebei plusminus 350 miljoen omzet – gaan nu fuseren. De naam van de combinatie is nog niet bekend.

Bij één van de fabrieken in Heerhugowaard ontvangt Piet Herder, directeur voor Europa, Midden-Oosten, Afrika en Latijns-Amerika, in een kamer met een fruitschaal vol samples van de verschillende banden. In de fabriekshal, te zien achter een raam, hangen grote rollen band, vooral in blauw en wit. Fotograferen is uitgesloten in verband met bedrijfsgevoelige technologie. Een aantal werknemers is er druk bezig banden op grote machines te snijden, op te rollen en te verpakken.

Herder: „Toen ik hier begon, dacht ik ook: tsja, lopende banden, is dat nou interessant?” Nu vertelt hij gepassioneerd over de „bandjeswereld”.

Vliegveld in de hens

Die is complexer dan je wellicht zou denken. Ammeraal, zegt Herder, verkoopt aan bedrijven die lopende banden gebruiken (eindgebruikers) en bouwers van transportsystemen. Voorbeeld van die laatste is Vanderlande, het wereldwijd opererende Veghelse bedrijf dat de complete bagageafhandeling op vliegvelden verzorgt. Zo draaien er ook banden van Ammeraal in het enorme bagagesysteem van Schiphol. Die moeten ‘vlamdovend’ zijn. „Anders staat met één brandende koffer het hele vliegveld in de hens.”

Lees hier meer over Vanderlande: Van machinefabriekje tot marktleider

Eindgebruikers zijn bijvoorbeeld fabrikanten van levensmiddelen. Als zij transportbanden vervangen, moeten die voedselveilig zijn.

„Daarom zijn ze vaak blauw”, legt Herder uit. „Als een band bijvoorbeeld scheurt, kan je snel zien of een fragment in het product is gekomen. Het is geen natuurlijke kleur.”

Sommige bedrijven willen daarentegen een witte band. „Als die in het product terechtkomt, dan ziet de consument het juist niet.”

Is dat niet onveilig? „Het maakt ons niet uit. Als je die band eet, gebeurt er toch niks.”

Een stuk band in je eten? "Het maakt ons niet uit. Als je die band eet, gebeurt er toch niks."

Met deze producten maakte Ammeraal in 2017 75 miljoen euro winst. Drie jaar geleden, toen de onderneming voor een half miljard werd gekocht door het Amerikaanse Advent, een ander private-equitybedrijf, was dat nog ongeveer de helft.

Advent dacht dat de rentabiliteit hoger kon. Herder: „We hebben drie jaar lang interne processen verbeterd. Er was nog wel wat winst te maken op het gebied van efficiëntie. We hadden eigenlijk 26 losse bedrijven. Pas de afgelopen jaren hebben we een centrale personeelsafdeling gekregen, een centrale IT-afdeling.”

Waar ziet Partners Group nu de kansen? Herder: „Private-equitybedrijven hebben natuurlijk geen idee van transportbanden. Advent was vooral goed in efficiëntere werkprocessen, Partners Group is beter in het assisteren bij groei.”

Dat begint al met de aanstaande fusie met Megadyne. Ammeraal kocht eerder tandriemen van Megadyne – banden die aangedreven worden met een tandwiel – om af te werken; nu gebeurt dat binnen hetzelfde bedrijf.

Tandriemen zijn heel „precies”, zegt Herder. Dat is vooral nuttig als een machine bijvoorbeeld ingrediënten moet toevoegen aan een product op de band. „Zo weet je altijd precies waar een koekje ligt.”

Enorm versnipperd

Verdere automatisering doet de vraag naar transportbanden toenemen. Daar liggen kansen voor groei. Onder leiding van Partners Group liggen overnames door Ammeraal-Megadyne ook voor de hand.

Herder: „Op de markt vindt volop consolidatie plaats. De bandjeswereld is enorm versnipperd. Anderhalf jaar geleden waren er alleen al in Nederland vijftig aanbieders.”

De laatste jaren nam Ammeraal al een aantal van die kleinere ondernemingen over, vaak familiebedrijven, zoals Optiband uit Numansdorp. Dat had dertig werknemers.

En daarna? Zit er op termijn een beursgang in? Herder: „Het lijkt niet logisch dat dan wéér een private-equitypartij zó veel geld neerlegt.”