Alle tasjes zijn slecht, ook die van papier – zéker die van papier

Hoe zou het met Wilson gaan? Toen ik dit schreef was de U-vormige plasticveger van oceaanopruimer Boyan Slat net begonnen aan zijn testrondje in de Stille Oceaan. Als Wilson zich goed gedraagt, begint hij volgende maand echt met harken in de ‘Great Pacific Garbage Patch’.

Het heeft iets troostends. Plastic rommel die misschien al tientallen jaren geleden achteloos op straat is gegooid en in zee verging tot millimeters kleine stukjes, wordt alsnog een beetje opgeruimd.

Lees ook meer over Boyan Slat en zijn plasticveger: Het vissen op plastic kan nu echt beginnen

Plastic uit zee filteren als een baleinwalvis is het laatste redmiddel, maar al met al lijkt het alsof de wereld de strijd tegen de plastic wegwerptas aan het winnen is. Tientallen landen, van Chili tot Papoea-Nieuw-Guinea, hebben de afgelopen jaren de flinterdunne ‘hemdtas’ verboden. En ook de mildere Nederlandse ‘betaal voor je plastic tas’-regel uit 2016 werkt: er gaat 70 procent minder plastic tasjes over de toonbank.

Plastic tassen voelen zó 2000, wonderlijk hoe snel dat gaat. Er bestaat inmiddels iets veel beters: zo’n ‘nylon’ boodschappentas die niets weegt. Waar alles in past! Die je met gemak oppropt in je handtas! Die van oude PET-flessen wordt gemaakt!

Laten we dan nu even doorpakken, en ook geld gaan vragen voor de wegwerp-papieren zak. Waar die hun groene aura vandaan hebben, geen idee. Papieren zakken zijn in één opzicht beter dan die van plastic: op straat zijn ze na een paar maanden verteerd, dus Boyan Slat hoeft ze niet uit zee te plukken.

Maar is dat doorslaggevend? Papieren hamburgerzakken op straat zijn óók ergerlijk, zoals collega Gemma Venhuizen hier vorige week nog opmerkte.

Onderzoeksinstituut TNO heeft het al in 2015 uitgerekend: een redelijk stevige papieren tas heeft grofweg tien keer zoveel impact op het milieu als de ouderwetse stevige plastic tas. Zelfs gerecycled papier is dubbel zo slecht als plastic.

De reden: papieren tassen zijn zwaarder dan die van plastic, en slijten veel sneller. Ze vergen bomen, papierfabrieken, vrachtwagens waarin ze aangevoerd worden. De vraag naar papieren tassen is sinds 2016 sterk toegenomen. Mensen uit het winkelbedrijf zeiden vorig jaar bij de evaluatie van de nieuwe regels al dat ze zich afvroegen of „de plank nu niet misgeslagen wordt”.

Daar lijkt het wel op. De papieren zak misleidt ons met zijn gezellige ouderwetse bruine kleur. Doe er wat aan.