Teruglezen: de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen

Het debat is voorbij, we sluiten dit blog

Het debat is voor vandaag afgelopen. Vrijdag reageert het kabinet op de vragen die de Kamer heeft gesteld. Dat is overigens een dag later dan normaal vanwege een Europese vergadering waar premier Rutte geen verstek kan laten gaan. Vandaag lukte dat wel, met dank aan de Belgische premier Michel die Nederland vertegenwoordigde.

CharlesMichel Charles Michel Nederland is in goede handen @markrutte 👍 Uitdagingen pakken we samen aan met onze Beneluxpartners! https://t.co/NZkjntZDV1 19 september 2018 @ 10:31

Vanwege de Algemene Politieke Beschouwingen kan ik alleen donderdag aanwezig zijn bij informele Europese Raad over Brexit, interne veiligheid en migratie. Tijdens werkdiner vanavond wordt NL’se inbreng verzorgd door de Belgische Eerste Minister @CharlesMichel, waarvoor veel dank!

— Mark Rutte (@MinPres) September 19, 2018

Volgen

We hebben tijdens het debat vijftien uitspraken die in de Tweede Kamer werden gedaan gefactcheckt. Lees ze hier terug.

Dit liveblog is gesloten, vrijdag bloggen we weer verder.

Baudet: politiek niet alleen net Animal Farm, ook 1984

Baudet zet zijn Orwell-metafoor voort, maar nu met het boek 1984. Het kabinet maakt zich volgens hem schuldig aan newspeak, misleidend taalgebruik door een totalitaire staat.

Cijfers worden "statistisch begraven" omdat de derde generatie migranten “niet meer meetelt”, ook niet als het om misstanden gaat, en terroristen worden “verwarde personen” genoemd, aldus Baudet. “De politiek luistert niet, maar dribbelt met meel in de mond maar door.”

Thierry Baudet met Animal Farm. Foto David van Dam

Baudet: Nederland onder Rutte is net Animal Farm

De laatste spreker van vanavond is Thierry Baudet. De leider van het Forum voor Democratie heeft tot nu toe weinig van zich laten horen. Alleen bij het verhaal van VVD-leider Dijkhoff meldde hij zich bij de interruptiemicrofoon om zijn twijfels bij het klimaatbeleid te uiten.

Baudet begint over “de echt mooie dingen”, zoals de hand die eerst een kattenvacht streelt en het onweer waar augustus mee begon. Het taalgebruik was vandaag weinig poëtisch, vindt hij. Aan de andere kant vertelt het kabinet volgens de FvD-voorman sprookjes over de florissante staat waarin het land verkeert.

Baudet gaat verder met een metafoor van een welvarende boerderij, waar de varkens het voor het zeggen hebben – een verwijzing naar George Orwells Animal Farm. “Orwell beschikt over profetische gaven. Het lijkt wel alsof hij Nederland onder premier Rutte beschrijft.” De “vooringenomen linkse media” vergelijkt hij met de schapen die onwelgevallige geluiden uit de samenleving overstemmen met hun geblaat.

De FvD-voorman stelt, overigens net als de Partij voor de Dieren eerder in het debat, dat de politici zich vooral bezighouden met hun eigen carrière. De Algemene Politieke Beschouwingen zijn “allemaal voor de bühne, allemaal voor de schijn”.

Kuzu ziet veel kloven door kabinetsbeleid

Denk-leider Tunahan Kuzu liet bij het begin van zijn inbreng een uitgeprinte foto zien, van vicepremier Hugo de Jonge met premier Rutte, minister Bruins en staatssecretaris Visser. Een selfie bij een concert van Anouk, gemaakt op de avond dat de Armeense kinderen Lili en Howick in onzekerheid zaten over hun dreigende uitzetting. "Half Nederland viel terecht over dit rechtse rotkabinet heen", zegt Kuzu over de reacties op Twitter. Hij vindt de foto "exemplarisch" voor de kloof tussen het kabinet en de samenleving.

Foto David van Dam.

Kuzu ziet een grote kloof tussen de "borstklopperij en goed-nieuwsshow" van dit kabinet en hoe het er volgens hem werkelijk in Nederland aan toegaat. Hij ziet grote verschillen tussen arm en rijk, "tussen multicultureel en xenofoob Nederland", tussen "het ijzeren asielbeleid en mensen die vragen om barmhartigheid". Kuzu wijst op onderzoek van deze week waaruit blijkt dat het kabinet steun onder de bevolking verliest. Zijn conclusie: "Het kabinet is al een half jaartje uitgeregeerd en dat is een prestatie van formaat."

Van der Staaij beschouwt kabinetsbeleid met Salomo

SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij begint, zoals gebruikelijk bij zijn inbreng tijdens de Algemene Beschouwingen, met een anekdote. Hij vertelt over een meisje dat hij op Prinsjesdag tegenkwam en hem wees op een klasgenoot: "Deze jongen wil later u worden!" D66-leider Alexander Pechtold interrumpeert direct en vraagt of Van der Staaij het meisje wel gezegd heeft dat ook zíj Van der Staaij kan worden. De SGP-leider reageert gevat door te zeggen dat zijn partij vrouwen niets wil voorschrijven.

Van der Staaij haalt vervolgens een uitspraak van Rutte aan, die in de Lekenpreek zei dat hij "net als Salomo de hele dag wijze en rechtvaardige besluiten neemt, zodat ‘s avonds alle mensen dankbaar en tevreden naar huis gaan". Dat is een hele kluif, stelt Van der Staaij vast. Hij wijst onder meer op de afschaffing van de dividendbelasting, waar ook de SGP moeite mee heeft. Van der Staaij vraagt zich af of er "werkelijk geen andere creatieve manier te verzinnen om vestigingsklimaat te versterken?" Het is vanwege deze maatregel nog de vraag of de SGP het Belastingplan van het kabinet kan steunen.

Salomo, de laatste koning van het Bijbelse Israël, blijft terugkomen in de speech van Van der Staaij. Als hij over de volgens hem te geringe investeringen in Defensie praat zegt hij: "Bij de paarden en wagens van Salomo, steekt onze cavalerie maar bleekjes af. We moeten meer investeren in de politie en onze krijgsmacht."

Krol vreest voor de democratie

Henk Krol van 50Plus spreekt in zijn betoog over de inkomenspositie van ouderen. Er staat in de ramingen volgens hem wel “een plusje”, maar “na alle minnen van de afgelopen negen jaar” is dat “lang niet genoeg” zegt hij.

Ook Krol wil het hebben over de afschaffing van de dividendbelasting. En ook hij begint over het onderzoek waaruit bleek dat dertigers het minder hebben dan hun ouders. Volgens Krol getuigt dat vooral van een kloof tussen rijk en arm.

Krol stelt dat het kabinetsbeleid ertoe leidt dat het vertrouwen in de politiek wegebt. “Nu blijft het nog bij verontwaardiging of apathie”, zei hij, maar op termijn zou de democratie kunnen gaan “wankelen”. Hij verwijst ook naar onder meer de huizenmarkt, de bezuinigingen op de krijgsmacht en de post.

“Het is samen te vatten met de constatering dat veel burgers zich niet gehoord voelen”, aldus Krol. Het beeld zou bestaan dat politici vooral bezig zijn met hun eigen carrière. “Burgers haten dit soort baantjesjagers.” Hij herhaalt zijn boodschap aan het kabinet: “Als u niet beter naar de burger gaat luisteren komt een moment dat de democratie gaat wankelen.”

Henk Krol. Foto David van Dam

Thieme: voor wie zit Rutte daar?

Thieme concentreert zich op milieu en klimaat. Stop met het poldermodel, zegt de leider van de Partij voor de Dieren. Ze gelooft er niet in dat de vervuilers in de bedrijfsleven maatregelen zullen treffen die ze geld kosten. Het kabinet zou de grote bedrijven helpen om hun winsten hoog te houden, ook als dat ten koste gaat van het grotere geheel.

“Voorzitter, de miljoenennota is pure propaganda”, zegt Thieme. Zij maakt het kabinet het verwijt het bedrijfsleven te veel te vriend te houden en te veel invloed te geven. Ook zij begint over de afschaffing van de dividendbelasting, die volgens haar alleen in het voordeel uitpakt van Unilever.

Naast financiële schulden maken we ook schulden bij de natuur, zegt Thieme. Earth Overshoot Day, de dag in het jaar waarop alle grondstoffen zijn verbruikt die de aarde in een heel jaar kan opbrengen, viel op 1 augustus, brengt ze in herinnering. Er moeten wat haar betreft rigoureuzere maatregelen getroffen worden dan nu gebeurt.

De politiek is steeds technocratischer geworden, verder van de burger af komen staan en “horiger” geworden aan multinationals, besloot Thieme. Grote ondernemingen (“grootvervuilers”) hebben volgens haar talloze mogelijkheden om het beleid te beïnvloeden. “Namens wie zit de minister president daar in Vak K? Wie vertegenwoordigt hij?”

Alle leiders van de coalitiepartijen hebben hun verhaal gehouden

Met Segers zijn de eerste acht fractievoorzitters aan het woord geweest, onder wie alle leiders van de regeringspartijen. Nog vijf sprekers te gaan. Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren zet het debat voort.

Segers: zorgen over omgangsvormen nemen toe

Als vierde en laatste coalitiewoordvoerder staat ook ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers stil bij de gunstige economische cijfers uit de Miljoenennota. Opvallend is dat Segers direct een pluim uitdeelt aan de PvdA, die hij prijst omdat de partij "de afgelopen jaren verantwoordelijkheid heeft genomen" in tijden van crisis. De coalitiepartijen kunnen de PvdA volgend jaar nog wel eens hard nodig hebben als ze na de Provinciale Statenverkiezingen mogelijk geen meerderheid meer hebben in de Eerste Kamer.

Segers wordt niet zelfgenoegzaam van de goede economische cijfers, benadrukt hij. De ChristenUnie-leider benadrukt dat het kabinet bij zijn aantreden de ambitie had om kloven in de samenleving te overbruggen. Hij ziet "de zorgen over omgangsvormen toenemen" en vraagt aandacht voor mensen "wiens leven buiten de puntenwolk (van de koopkracht) valt".

In zijn inbreng vraagt Segers verder aandacht voor hervorming van de publieke omroep, die volgens hem "democratischer" moet, zoals hij woensdagochtend al in de Volkskrant zei. Segers draagt zijn bijdrage verder op aan de jongeren van Nederland, die volgens hem meer speciale aandacht verdienen omdat zij soms lastig aan een baan komen en steeds meer moeten lenen voor hun studie.

Opvallend was dat Segers door geen enkele andere fractievoorzitter werd geïnterrumpeerd.

Asscher: kabinet moet niet arrogant zijn over dividendbelasting

Zoals verwacht besteedt ook Asscher aandacht aan de afschaffing van de dividendbelasting. Hij noemt de houding van dit kabinet "arrogant". Asscher riep in herinnering dat Rutte III bij zijn aantreden heeft gezegd "niet te willen regeren met de smalste basis". Maar juist dit omstreden voorstel lijkt het kabinet te willen doordrukken met een minimale meerderheid van slechts één zetel in de Tweede Kamer. Asscher zegt dat "de kernvraag is of de premier bereid is in deze doodlopende steeg om te keren, bereid is om te luisteren naar de stem van het volk in plaats van de stem van het geld".

Asscher: dit kabinet pakt kans van gouden cijfers niet

PvdA-fractievoorzitter Lodewijk Asscher begint zijn inbreng met het vaststellen dat het deze woensdag Yom Kippoer is, de Joodse feestdag die het beste vertaald kan worden als Grote Verzoendag. Asscher trekt een parallel met de Algemene Beschouwingen, "de heiligste dag van het politieke jaar". Het begin van dit debat straalde volgens Asscher echter "in niets uit dat er ook respect is voor elkaar, dat we proberen te luisteren naar elkaars overtuigingen". Hij doelde onder meer op de confrontaties tussen Wilders en Pechtold enerzijds, en Wilders en Kuzu anderzijds.

Asscher belooft het kabinet in dit debat positief te zijn wanneer het kan, maar vindt dat Rutte III "de gouden kans van deze cijfers niet pakt". De PvdA vindt dat het kabinet te veel mensen "een boodschap van wantrouwen" geeft, door bijvoorbeeld te korten op sommige uitkeringen. "De VVD wil iedereen keihard aanpakken, behalve de bankiers en multinationals", zegt Asscher, waarmee ook hij direct refereert aan de afschaffing van de dividendbelasting.

Pechtold: Rutte moet stokje steken voor Brexit

Het nut van Europese samenwerking moet niet blijken uit de problemen die Brexit tot gevolg kan krijgen, maar door aan te tonen dat grote problemen alleen in groter verband kunnen worden opgelost, vindt Pechtold. Rutte mag daar wat hem betreft een prominentere rol in spelen, onder meer door te proberen de Britten ervan te overtuigen dat ze moeten afzien van Brexit.

Volgens Pechtold heeft Rutte op het Europese toneel een goede naam. Misschien moet hij die verzilveren door zich te kandideren voor het voorzitterschap van de Europese Commissie. De naam wordt genoemd, grapte hij in een verwijzing naar professor dr. ir. Akkermans, een typetje van Kees van Kooten.

Dijkhoff toonde zich een tegenstander van een offensief tegen de Brexit. Het zou beter zijn om de onderhandelingen “hard te voeren” en zo aan de Britten aan te tonen dat ze er goed aan zouden doen om op hun “achterlijke besluit” terug te komen, aldus de VVD-leider.

Pechtold over de klimaatplannen, het gaat Thieme te traag

Het gaat goed met Nederland, zegt Alexander Pechtold, maar hij is bezorgd over de situatie in het buitenland. Hij wijst op de nieuwe regering in Italië, de ontwikkelingen rond de rechtspraak in Polen en de regering van de Russische president Poetin. En ook het klimaat baart hem zorgen.

De D66-leider was op vakantie in het Carbisch deel van het koninkrijk, vertelt de D66-leider. Dat beviel hem goed, want het was er minder warm dan in Nederland.

De klimaatdoelstellingen graag scherper gezien dan het kabinet ze nu gesteld heeft, zegt hij. Aan de interruptiemicrofoon staat Marianne Thieme, leider van de Partij voor de Dieren, die het met hem eens is dat het allemaal niet snel genoeg gaat. Het ontbreekt deze coalitie aan een gevoel voor urgentie op dit terrein, zegt ze.

Thieme moet wel de samenstelling van de Kamer in ogenschouw nemen, vindt Pechtold. “Natuurlijk zijn er partijen die hier vanuit het recente verleden misschien met wat minder urgentie naar kijken dan u”, aldus de D66-voorman. “Maar het lukt alleen samen.”

Debat geschorst: de Kamer gaat aan de dis

Het debat is geschorst voor een dinerpauze. Rond 19.00 uur gaat de Tweede Kamer verder.

'Publieke sector staat in de fik'

“De publieke sector staat in de fik”, citeert Marijnissen twee leraren. Ze verwijt de regering te weinig te doen voor onder meer de leraren. Dat is ook de reden dat er op 2 oktober een grote manifestatie georganiseerd wordt, zegt zij.

Alexander Pechtold vindt dat de SP daarmee boter op haar hoofd heeft. De partij trok in haar partijprogramma 1,2 miljard uit voor het onderwijs, terwijl de coalitie 1,9 miljard spendeert, zegt hij. Dat is minder dan zijn partij graag had gezien, maar in de onderhandelingen moest hij nu eenmaal “in het gezonde midden” uitkomen, aldus de D66-leider. “Maar met u aan tafel waren we nog lager uitgekomen.”

Marijnissen blijft erbij dat de economie er nu beter voorstaat en er dus geld te vinden moet zijn om te investeren.

Buma: was nationalisering Organon geen optie voor de SP?

Door vast te houden aan de afschaffing van de dividendbelasting, zet premier Mark Rutte het vertrouwen in het kabinet op het spel. Er is volgens Marijnissen geen steun voor het plan in de samenleving. De maatregel zou in dienst staan van de grote ondernemingen die ervan profiteren.

Marijnissen begint over de ondergang van Organon in Oss, haar thuisstad. Buma interrumpeert: was de SP er om de werkgelegenheid in Brabant te behouden geen voorstander van om de onderneming denoods te nationaliseren? “Hmhm”, antwoordt Marijnissen. Was dat bedrijf destijds niet elf miljard euro waard, vraagt Buma. En zou dat niet betekenen dat er elf miljard euro verdwijnt in de zakken van de aandeelhouders?

Marijnissen vindt dat Buma met die vraag voorbij gaat aan haar punt: het bedrijf kwam in de problemen door de kortetermijnbelangen van aandeelhouders. Ze bepleit dat daarom de werknemers meer macht moeten krijgen.

Lilian Marijnissen (SP) is aan de beurt

De beurt is aan SP-leider Lilian Marijnissen. Het zijn de eerste Algemene Politieke Beschouwingen sinds zij is aangetreden als fractieleider van de partij.

Ze opent haar betoog met een opsomming van de pijnlijke kwesties waar het kabinet sinds haar aantreden mee te maken heeft gekregen: de uitspraken van de inmiddels vertrokken buitenlandminister Halbe Zijlstra over zijn aanwezigheid in de datsja van Poetin, de afschaffing van de dividendbelasting en de uitspraken van Stef Blok over de multiculturele samenleving.

Marijnissen tijdens het debat, eerder woensdag. Foto Jerry Lampen/ANP

Buma: oppositie draagt bij aan versplintering

CDA-leider Buma heeft zijn betoog afgerond. Hij eindigde met een pluim richting het kabinet-Rutte III. "De coalitie coalitie bestaat uit vier verschillende partijen, maar er is één ding dat hen bindt: een beter Nederland begint bij keuzes maken." Buma ziet bij de oppositie veel partijen "die alleen maar kritiek hebben en zo bijdragen bij aan de versplintering". "Het CDA beschouwt het als verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de keuzes voor de lange termijn."

Met het einde van het betoog van Buma is pas de vierde spreker van dit debat klaar met zijn termijn, constateert ook SGP-Kamerlid Chris Stoffer. Zijn partij is naar verwachting pas vanavond laat aan de beurt:

chris_stoffer Chris Stoffer Na 7 uur debat is de 4e spreker van 13 klaar #apb2018 #hoelangnog 19 september 2018 @ 15:29

Volgen

Buma: burger mag niet kind van groene rekening worden

Buma beweert trots dat Rutte III "het meest groene kabinet ooit" is, maar herhaalt in het debat de waarschuwing die hij deze zomer al gaf in een interview met Elsevier: gewone mensen dreigen af te haken als alle klimaatmaatregelen alleen maar tot hogere lasten leiden. "Er dreigt een tweedeling tussen de groep die vergroening vooral als kans ziet en een groep gewone hardwerkende mensen die vooral dreigt de lasten te ondervinden."

Lees ook: Waarom Den Haag nog lang zal praten over de zomerse uitspraken van Buma

Volgens Buma dreigt het klimaatbeleid "zonder draagvlak te stranden in een doelstelling op papier". De 'hardwerkende Nederlander' mag van het CDA niet "het kind van de groene rekening worden". Buma vindt ook dat Nederland in Europa niet in z'n eentje meer moet doen andere landen. "We moeten Europa meekrijgen, want alleen dan heeft het zin".

tomjanmeeus Tom-Jan Meeus Nu begint Buma ook te klagen over de luchthartigheid van Wiebes over de energietransitie - de VVD (Wiebes en Nijpels) aan de klimaatkeuzes koppelen #APB18 19 september 2018 @ 14:55

Volgen

Het klimaatbeleid zal de komende tijd een moeilijk issue blijven in Den Haag. Vijf thematische klimaattafels hebben begin deze zomer de aanzet gegeven tot voorstellen die moeten leiden tot een halvering van de CO2-uitstoot in Nederland. Deze voorstellen worden momenteel doorgerekend, waarna de politiek dit najaar knopen moet doorhakken. Hoewel zeven politieke partijen zich in juni achter de Klimaatwet schaarden die een reductie van 49 procent in 2030 vastlegt, zijn de partijen het onderling nog lang niet eens over welke maatregelen daarvoor nodig zijn en wat dat mag kosten.

Buma wil zich achteraf niet voor z'n kop slaan

Buma verdedigt momenteel de plannen van het kabinet om het investeringsklimaat in Nederland te bevorderen. Hij begint nota bene zelf over de afschaffing van de dividendbelasting, volgens Buma een noodzakelijke maatregel "om te zorgen dat een aantal van de grootste en internationaal opererende bedrijven in Nederland blijven". Buma vindt dat "we ons achteraf niet voor onze kop moeten slaan en zeggen: we hebben het niet gedaan."

PvdA-leider Lodewijk Asscher wordt "een beetje pissig" van de verdediging van Buma. Hij stelt dat afschaffing van de dividendbelasting "niet effectief is", veel te veel geld kost en er geen draagvlak voor is. "Soms zijn maatregelen terecht niet populair. Dat is in dit geval terecht, geeft het toe", zegt Asscher tegen Buma.

ecvano Emilie van Outeren Heb Buma schrappen #dividendbelasting niet eerder zo stellig zien verdedigen. Hij vergeleek de noodzaak ervan net zelfs met investeren in Defensie. En ‘CDA wilde dit al in 2006’ #APB 19 september 2018 @ 14:39

Volgen

Buma: wat betekent voorspelde bevolkingsgroei?

Buma (CDA) is trots op het economische beeld uit de Miljoenennota, maar vindt dat het kabinet juist nu niet achterover mag leunen. De CDA-leider heeft behoefte aan langetermijnperspectieven, tot aan 2039. Hij haalt, net als eerder deze week in een interview met NRC, een voorspelling van CBS-demograaf Jan Latten aan dat een een grote bevolkingstoename in het meest extreme scenario leidt tot 20 miljoen inwoners in 2050. Dit heeft ongetwijfel consequenties voor het kabinetsbeleid, zegt Buma. "Wat betekent dit voor immigratie die wij aankunnen?", is één van de vragen die de CDA-leider heeft.

Buma vraagt het kabinet onderzoek te doen naar de consequenties van de verwachte bevolkingsgroei. Hij wil dit "uit de sfeer van links of rechts halen'" en "zo apolitiek" mogelijk maken.

Foto Bart Maat / ANP.

Buma: in dit debat zijn grenzen overschreden

Inmiddels is CDA-fractievoorzitter Sybrand Buma aan het woord. Hij komt in het begin van zijn betoog terug op hoe het debat woensdagochtend liep, toen Wilders en Kuzu elkaar 'Rot op' toeriepen, Wilders aankondigde islamitische uitingen te willen verbieden en het privéleven van D66-leider Pechtold betrok bij het debat. Buma vindt dat er "grenzen overschreden werden" en doet een oproep aan zijn collega's in de Kamer. "Als we denken: degene die het vaakst in beeld is wint, verliezen we allemaal."

Buma tegen Klaver: u staat maar aan de kant

CDA-leider Sybrand Buma vraagt Klaver of hij nog steeds vindt dat GroenLinks niet aan deze coalitie kon deelnemen omdat het vluchtelingenbeleid door een "morele ondergrens" zou zakken. Potentiële migratiedeals met Noord-Afrikaanse landen waren voor Klaver vorig jaar zomer de reden om uit de formatie met VVD, CDA en D66 te stappen. Klaver zegt dat hij bij al zijn woorden van vorig jaar blijft, waarop Buma zich afvraagt of GroenLinks überhaupt wel kan samenwerken met dit kabinet. Buma heeft in de inbreng van Klaver een "lithanie" van afkeuring van het kabinetsbeleid gehoord. "U staat aan de kant en zoekt ruzie met iedereen."

Klaver zegt dat hij "geen dag spijt heeft dat we niet in dit kabinet zitten". Buma concludeert daaruit het Klaver "dolblij is dat hij aan de zijkant blijft staan".

pdekoning petra de koning Buma tegen @jesseklaver in #APB2018: 'U staat aan de kant ruzie te maken met iedereen'. Klaver: 'zegt de man die tijdens Rutte 2 geen poot uitgestoken heeft omdat-ie met verantwoordelijkheidsvakantie was' 19 september 2018 @ 13:58

Volgen

Het is duidelijk dat Buma het afbreken van de onderhandelingen door Klaver hem nog steeds hoog zit. In een interview met NRC zei Buma dinsdag: "Dan kun je, zoals Jesse Klaver, denken: 14 zetels is niet genoeg, ik onderhandel niet meer mee over een kabinet. Maar als je dan eerlijk naar de peilingen kijkt en je ziet een kabinet dat op zo’n 55 zetels staat, dus 21 zetels minder, en je ziet ook dat er maar drie daarvan naar GroenLinks gaan. Hoe blij kun je dan zijn, als je Jesse Klaver bent?”

Klaver: mensen die dreigen om te vallen worden niet gehoord

Klaver is aanbeland bij het belangrijkste linkse thema van dit moment: de kaalslag in de publieke sector. Hij noemt de afschaffing van de dividendbelasting "absurd" omdat die ten goede komt aan grote multinationals, terwijl juist leraren, verplegers en agenten volgens hem nu extra steun nodig hebben. "Als banken dreigen om te vallen, worden ze gered. Als mensen dreigen om te vallen, worden ze niet gehoord", zegt Klaver.

pdekoning petra de koning 'Er broeit iets in ons land' zegt @jesseklaver in #APB2018. 'De leraren verbinden zich met de verzorgenden, militairen, brandweermannen. Dat hoorde ik de afgelopen maanden in de kantines.' 19 september 2018 @ 13:38

Volgen

Ook als de coalitie de omstreden afschaffing van de dividendbelasting doorzet, blijft GroenLinks met het onderwerp bezig, waarschuwt Klaver. Hij herhaalde zijn eerdere aankondiging dat GroenLinks volgend jaar met een wet komt om de dividendbelasting in ere te herstellen als deze echt wordt afgeschaft. Klaver maakte nog eens duidelijk dit voor GroenLinks een wezenlijk punt is: mocht de coalitie de meerderheid in de Eerste Kamer verliezen na de Provinciale Statenverkiezingen volgend jaar verliezen, dan zal het kabinet op dit punt met GroenLinks moeten meegaan mocht het gedoogsteun willen.

Buma: u maakt economie op linkse manier kapot

CDA-leider Sybrand Buma valt Klaver aan op de tegenbegroting die GroenLinks, SP en PvdA woensdag hebben ingediend. Daarin worden de belastingen met zes miljard euro verhoogd, volgens Buma een volstrekt verkeerd signaal. Nu de financiële crisis net voorbij is moeten de belastingen juist omlaag om bestedingen te stimuleren, stelt Buma. "U maakt de economie op de linkse manier kapot."

Klaver erkent dat de linkse partijen de belastingen willen verhogen, maar volgens hem is dat broodnodig en kan dat makkelijk. De GroenLinks-leider noemt onder meer de dividendbelasting, die links niet wil afschaffen, en de vennootschapsbelasting, die links niet wil verlagen. Klaver zegt de miljarden die dit oplevert te willen investeren in de politie, het onderwijs en de zorg.

Van ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers krijgt Klaver de vraag waarom GroenLinks het kabinetsplan om de btw te verhogen niet steunt. Juist het belasten van consumptie vindt Segers "een goede, groene stap". Klaver vindt het verhogen van de btw geen echte groene maatregel. "Als je echt wil vergroenen, moet je focussen op de grote bedrijven."

Klaver: de echte probleemwijk is de Zuidas

GroenLinks-leider Jesse Klaver begint zijn spreektekst met een terugblik op de verwoestende financiële crisis van 2008. Hij beschrijft hoe het "gif van Wall Street" ook Nederland bereikte en banken en verzekeraars gered moesten worden. Volgens Klaver zijn we anno 2018 terug in 2008: bankenbuffers zijn volgens hem te laag en topsalarissen stijgen. De GroenLinks-leider betwijfelt sterk of de politiek wel van de crisis heeft geleerd en vraagt premier Rutte of hij vindt dat er de afgelopen jaren te hard is bezuinigd en ook of hij vindt dat er sprake is van een crisis in de publieke sector, zoals GroenLinks stelt. Hij vindt het tijd voor een "keerpunt".

Klaver heeft het woord dividendbelasting nog niet genoemd, maar neemt een voorschot op het onderwerp door te zeggen dat bij premier Rutte "de kleine ramen van het Torentje het uitzicht van de werkelijkheid belemmeren". In een sneer van het woensdag al veelbesproken probleemwijkenplan van VVD-fractievoorzitter Dijkhoff zegt Klaver: "De echte probleemwijk van Nederland is de Zuidas."

In beeld: onderonsje tussen Arib en Klaver

Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib en GroenLinks-leider Jesse Klaver tijdens de schorsing van de Algemene Politieke Beschouwingen. Het debat gaat zometeen rond 15.00 uur, met de inbreng van Klaver, pas de derde spreker van de dag.

Foto David van Dam.

Debat geschorst tot 14.50 uur

Dijkhoff sluit zijn betoog af met de vraag aan het kabinet om na te denken over manieren om problemen in misdaad, integratie en deelname aan de samenleving op te lossen.

Henk Krol (50Plus) begint nog over de positie van ouderen, die volgens hem onevenredig hard getroffen zijn door de crisis maar er nu weinig op vooruitgaan. Dijkhoff herhaalt dat hij gelooft dat de lasten zo eerlijk mogelijk verdeeld zijn. Asscher vraagt Dijkhoff naar een initiatiefwet om de abortuspil via de huisarts beschikbaar te maken, waar de huidige coalitie niet voor is. Daar zijn afspraken over gemaakt met die partijen waar hij niet direct van afwijkt, zegt Dijkhoff. Wilders begint opnieuw over de probleemwijken, waarin immigratie en de islam volgens hem een grote rol speelt. De VVD gelooft niet dat de achtergrond van mensen rol moet spelen in het beleid, zegt de fractievoorzitter. En aan gecontroleerde (verminderde) immigratie wordt volgens hem gewerkt.

Het debat wordt geschorst tot 14.50. Dan wordt hervat met de regeling van werkzaamheden. Daarna is het de beurt aan GroenLinks-leider Jesse Klaver.

CDA haakt aan bij kritiek op probleemwijkenuitspraken Dijkhoff

Na coalitiegenoten Pechtold en Segers, uit nu ook CDA-leider Buma kritiek op de uitspraken van Dijkhoff. Wordt het strenger bestraft als je een hulpverlener aanvalt in een probleemwijk dan daarbuiten, vraagt hij zich af.

Buma mag het met het voorstel oneens zijn, vindt Dijkhoff, maar het is volgens hem juridisch mogelijk om in bepaalde wijken strenger te straffen. De rechter houdt altijd al rekening met de omstandigheden, zegt hij, en de wijk kan ook een rol spelen. Dijkhoff noemt de kritiek van D66, CU en CDA “cynisme en Haags gezever”. Zijn coalitiegenoten zouden niet bereid zijn bij te dragen aan een oplossing voor bestaande problemen.

pdekoning petra de koning De regeringspartijen hebben het zich steeds voorgenomen: alle 4 ons 'eigen verhaal' vertellen. Bij deze #APB2018 een soort van hoogtepunt. @APechtold noemt wijkenplan @dijkhoff een truuk, Dijkhoff windt zich op en noemt Pechtold cynisch. 19 september 2018 @ 11:38

Volgen

B_Rijlaarsdam Barbara Rijlaarsdam En wéér grote wrevel tussen Dijkhoff en Klaver, laatst ook al tijdens ‘Blok-debat’. Klaver: “Wat een arrogantie”. Dijkhoff: “U herkent dat als geen ander.” Zoals vaker heeft Dijkhoff een kort lontje #APB18 19 september 2018 @ 11:40

Volgen

Financiën: juridisch argument voor afschaffen dividendbelasting niet gebruiken

Nog even over het nieuw ingebrachte juridische argument voor de afschaffing van de dividendbelasting. In een van de memo’s die eind april via een WOB-procedure door premier Rutte naar buiten werd gebracht werden de juridische risico’s op een rijtje gezet. In deze notitie van het ministerie van Financiën, ten behoeve van de formatietafel in de Stadhouderskamer, wordt ook al gemeld dat er op dat moment 4.900 verzoeken om teruggaaf bij de rechtbank in behandeling zijn. De totale claim van al die zaken bedraagt 1,7 miljard euro, over een periode van 15 jaar.

Wel hebben de ambtenaren van Financiën hier een duidelijke waarschuwing bij: "We raden af om deze lopende procedures als argument te gebruiken om de dividendbelasting af te schaffen.” Reden: "Dat kan namelijk de proceskansen in deze zaken mogelijk nadelig beïnvloeden.”

Pechtold maakt bezwaar tegen probleemwijkenuitspraken Dijkhoff

Het debat keert terug bij de kwestie die al voor de termijn van Dijkhoff was begonnen werd aangestipt door Denk-voorman Kuzu: zwaarder straffen in probleemwijken. D66-leider Alexander Pechtold heeft moeite met zijn uitspraken in het AD en zegt er voor te gaan liggen als de VVD daar kabinetsbeleid van wil maken.

“Juist als je de samenleving als individuen bekijkt, zet je niet wijken als groepen weg”, zegt Pechtold. “De suggestie van: die wijken zijn een probleem en gaan we met zijn allen problematiseren, werp ik verre van me”, aldus de D66-leider.

pdekoning petra de koning 'U reduceert een individu tot wijk' zegt @gertjansegers tegen @dijkhoff. 'Je zou er bijna liberaal van worden.' Over plan VVD om wijken met problemen hard aan te pakken. #APB2018 19 september 2018 @ 11:20

Volgen

Volgens Dijkhoff hebben individuen een extra groot probleem als ze in een probleemwijk wonen en hebben ze dan extra de hulp nodig van de overheid om de “vrijheid te kunnen proeven”. Hij verwijt Pechtold kritiek te hebben op plannen die hij nog niet goed kent.

Dijkhoff zegt te pleiten voor een “gerichte aanpak” om de problemen die in die wijken ontstaan zijn aan te pakken, met name om de slachtoffers van die misdrijven beter bij te staan. De middelen om de problemen in de buurten op te lossen zijn misschien anders dan men van de VVD gewend is, aldus Dijkhoff, maar helpen volgens hem wel een liberaal einddoel te bereiken.

Baudet: klimaatplannen zijn obsessief

Thierry Baudet vindt de klimaatdiscussie een goed moment om voor het eerst aan de interruptiemicrofoon te verschijnen. Hij kiest met zijn Forum voor Democratie duidelijk de confrontatie met de VVD, die volgens Baudet beleid van GroenLinks volgt als het gaat om klimaat

Baudet trekt in twijfel dat het zin heeft om geld te steken in terugdringen van CO2-uitstoot terwijl het volgens hem helemaal niet vaststaat dat het slecht is voor het klimaat.

De Forum voor Democratie-leider noemt CO2 het “prachtige gas” dat goed is voor planten. Het geld, “honderden miljarden”, kan volgens hem beter gestoken worden in de innovatie en andere maatregelen die de economie ten goede komen. Hij noemt het terugdringen “obsessief”. Het kabinetsbeleid leidt maar tot een uitstootreductie van 0,00007 graden, benadrukt hij.

Dijkhoff zegt dat men het er in de wetenschap wel over eens is dat CO2-uitstoot een probleem is en blijft erbij dat Nederland moet bijdragen aan een oplossing.

Lees meer over de 0,00007 graden van Baudet in deze NRC checkt: ‘Regeerakkoord helpt klimaat met 0,0003 graden’

Nieuw juridisch VVD-argument voor afschaffing dividendbelasting

In de verdediging van de afschaffing van de dividendbelasting lijkt de coalitie nieuwe argumenten te willen noemen. Het gaat, in het betoog van VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff niet langer alleen om het vestigingsklimaat. Nee, het handhaven van dividendbelasting is nu ,,juridisch betwist”, en zou alleen om die reden nu al moeten worden afgeschaft. ,,Er worden duizenden rechtszaken gevoerd” riep dinsdag ook als staatssecretaris Menno Snel (Financiën, D66).

De twee refereren aan verschillende procedures die zijn aangespannen door beleggers die vinden dat Europese landen verschillend omgaan met de verrekeningsmogelijkheden van dividendbelasting. Dat maakt dat de fiscale regime voor deze belastingsoort beleggers uit verschillende landen ongelijk behandelen. Recent verscheen er een aantal steunbetuigingen aan het voorgenomen schrappen van de dividendbelasting door enkele fiscaal-juridisch deskundigen, die hetzelfde punt maakten. Zo wees belastingadviseur en hoogleraar Jaap Bellingwout in een artikel in het Weekblad fiscaal recht ook op ,,de groeiende stroom procedures die op onze rechterlijke macht afstevent”. Dat zou wijzen op ,,mogelijke EU-strijdigheid van de dividendbelasting”.

Lees meer over de dividendbelasting: Is het nou wel of niet een cadeautje voor beleggers?

Dijkhoff vertrouwt op nieuwe uitvindingen tegen klimaatverandering

Niet alles hoeft te wijken voor duurzaamheid, zegt Dijkhoff. Hij zegt wel te willen werken aan een oplossing voor het klimaatprobleem, maar ziet vooralsnog geen reden tot haast. 2050, het jaar waarin Nederland nagenoeg helemaal over moet zijn op duurzame energie, is nog ver weg, zegt hij. Net zo ver als 1980. “Problemen nu lossen we niet op met techniek uit 1980,” de tijd van “schoudervullingen, cassettebandjes en Wham!”

Hij zegt er op te rekenen dat in de komende jaren nieuwe uitvindingen gedaan worden die effectiever kunnen bijdragen dan maatregelen nu al getroffen worden. Het zou daarom volgens hem beter zijn om nu vooral te werken aan “eenvoudige rekentools” en een “objectieve voorlichtingsinstantie” die betrouwbare informatie kan verstrekken.

ecvano Emilie van Outeren Dijkhoff wil wel internationaal vooroplopen in het afschaffen van de #dividendbelasting, maar wat betreft #klimaat moeten we niet voor de troepen uitlopen #ABP 19 september 2018 @ 10:51

Volgen

'Vast contract gaf een prettig gevoel'

Dijkhoff wil het hebben over flexwerk. Een vast contract gaf wel een “prettig gevoel”, geeft hij toe: “Het was makkelijk bij de bank en alles.” Maar nu de arbeidsmarkt flexibeler wordt, moet de sociale zekerheid daar wat hem betreft ook op ingericht worden.

De sociale zekerheid staat die nu aan of uit, zegt Dijkhoff, en is er weinig ruimte om bijvoorbeeld tijdelijk wat minder te werken in voorbereiding op een nieuwe baan. Hij vraagt het kabinet om na te denken over manieren om ook de sociale zekerheid flexibeler te maken.

Dijkhoff ziet geen crisis in de publieke sector

SP-leider Marijnissen en GroenLinks-leider Klaver wijzen Dijkhoff erop dat werknemers uit de publieke sector bepaald niet te spreken zijn over het kabinetsbeleid en in actie komen. Ze willen van de VVD’er weten waarom hij geen extra geld uittrekt voor mensen in de publieke sector. Bijvoorbeeld voor de politie.

Het kon niet anders, zegt Dijkhoff. Door de crisis moest er bezuinigd worden. Er komt volgens hem wel weer geld bij, onder meer door lastenverlichting. Maar, werpt Klaver tegen, er zijn personeelstekorten. “Het water staat ze inmiddels zo aan de lippen dat ze op omvallen staan.” Doet het kabinet er wel alles aan om de crisis die in de publieke sector is ontstaan te verhelpen, wil de GroenLinks-leider weten.

“Het is prachtige retoriek, maar bullshit om dat te beloven”, zegt Dijkhoff. Het is volgens hem niet mogelijk om “alles” te doen omdat het “crisis” is. “Dat is prachtig voor in kantines,” maar de VVD wil het vooral over de gezondheid van de economie hebben. Woorden als crisis vindt hij iets voor de economische wetenschap, en niet voor de problemen die ook hij in de publieke sector herkent. “Ik vind dat er urgentie genoeg is zonder dat ik het woord ‘Crisis!’ ga roepen om in de publieke sector te investeren.”

Thieme hekelt de 'staatsmal' waarin het onderwijs kinderen dwingt

Ook Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren begint over haar dochter. Het meisje van 6 zou al 24 toetsen krijgen. De kinderen moeten nu eenmaal met elkaar vergeleken worden, zou de juf tegen haar gezegd hebben. “In een soort van staatsmal," stelt Thieme vast. Past dat in de liberale visie van de VVD, wil ze weten.

“Ja, zeker”, klinkt het antwoord van Dijkhoff. Het onderwijs is gericht op de ontwikkeling van kinderen, en die moet op een of andere manier gemeten worden. Thieme verwijt hem een technocratische blik op de samenleving.

Linkse partijen ondervragen Dijkhoff over onderwijsplannen

SP-leider Marijnissen wil weten wat de VVD’er ervan vindt dat dertigers van nu, de generatie waartoe zij beiden behoren, vrezen het niet meer beter te krijgen dan hun ouders. Dijkhoff noemt het logisch dat het moeilijker is om erop vooruit te gaan als het al goed gaat met het land. Bovendien is hij niet uitsluitend gericht op zijn eigen generatie, zegt hij. “Zeker niet nu ik een dochter heb.”

Klaver verschijnt aan de microfoon. Hij maakt Dijkhoff eerst een compliment. “Je voelt de lucht en de energie in de Kamer hier weer terugkomen en dat is heel goed.” Dat ligt vooral aan de aard van het debat met Wilders, zegt hij er wel bij.

Ook de GroenLinks-leider wil meer weten over de kabinetsplannen ten aanzien van het onderwijs. De VVD heeft zich volgens Klaver in het verleden vooral gericht op taal en rekenen, maar lijkt nu meer aandacht te willen voor nieuwe vaardigheden die in de toekomst van belang zullen blijken, gelet op technologische ontwikkelingen. Er moet vooral scherper gekozen worden, zegt Dijkhoff. Hij vraagt het kabinet daar een visie op te ontwikkelen en aan de Kamer te sturen.

PvdA bekritiseert de VVD op afschaffing dividendbelasting

“Ik zal niet de eerste zijn die het doet, ik zal ook niet de laatste zijn die het doet”, zegt PvdA-leider Asscher. Hij valt Dijkhoff aan op de afschaffing van de dividendbelasting, waardoor volgens hem meer dan twee miljard naar “buitenlandse aandeelhouders” gaat. Volgens Dijkhoff is die afschaffing van belang om de economie ook op langere termijn gezond te houden. Lees ook: Vrienden heeft Rutte niet meer bij de dividendbelasting

Dijkhoff wordt nog voor zijn termijn geïnterrumpeerd

De termijn van Geert Wilders is voorbij en VVD-voormaan Klaas Dijkhoff neemt over. “De kijkwijzer kan nu weer naar geschikt voor alle leeftijden,” zegt hij voorafgaand aan zijn verhaal.

Nog voor Dijkhoff aan de microfoon verschijnt, wil Denk-leider Kuzu meer weten over het pleidooi van Dijkhoff om de straffen in probleemwijken te verdubbelen. De VVD’er deed die uitspraak in een interview met het AD. Kuzu moet zijn beurt afwachten, zegt de voorzitter.

Dijkhoff is naar eigen zeggen vooral geïnteresseerd naar het leven dat zijn dochter zal leiden, naar de staat van het onderwijs en de zorg in de toekomst. Kuzu keert terug naar de interruptiemicrofoon: of dat ook geldt voor de kinderen in probleemwijken. Zeker, zegt Dijkhoff. Hij belooft later op zijn uitspraken uit het AD terug te komen.

B_Rijlaarsdam Barbara Rijlaarsdam Als Wilders over het privéleven van Pechtold begint, klinkt er veel verontwaardiging. Maar vervolgens haalt Dijkhoff zijn dochter voortdurend aan in zijn verhaal #APB18 19 september 2018 @ 09:57

Volgen

Wilders valt Pechtold aan op privéleven

Na een interruptie van D66-leider Alexander Pechtold op zijn voorstel voor een verbod op islamitische uitingen, valt Wilders Pechtold aan de recente publiciteit rond zijn privéleven.

"Ik weet dat hij in andere plaatsen als Meppel meer te doen heeft", zegt Wilders over zijn beëindigde relatie met het Meppelse D66-duoraadslid Anne Lok, waarover roddelblad Privé onlangs uitgebreid schreef.

Pechtold betreurt het dat Wilders nu ook de grens tussen privé en politiek overschrijdt. "Het is voor mij tekenend voor de wijze waarop u probeert anderen weg te zetten, dat is sneu".

pdekoning petra de koning Wilders haalt nu uit naar @APechtold over affaire met Meppels duoraadslid waar blad Privé eerder over schreef. Pechtold staat op, vindt dat #Wilders grens over gaat. @MinPres knikt Pechtold bemoedigend toe, vanuit vak K 19 september 2018 @ 09:47

Volgen

Nog geen motie van wantrouwen Wilders

PVV-leider Wilders heeft zijn betoog afgerond. Hoewel hij bikkelhard was richting kabinet en islam, diende Wilders nog geen motie van wantrouwen in aan het einde van zijn eerste termijn, signaleert onze politiek columnist Tom-Jan Meeus:

tomjanmeeus Tom-Jan Meeus Wel een tegenvaller dat Wilders niet meteen in de eerste termijn een motie van wantrouwen indiende. Wat doet Rutte III in 2018 beter dan Rutte II in 2014? https://t.co/gtBZGppUq5 19 september 2018 @ 09:40

Volgen

Segers: Wilders schaft vrijheid af

Het debat blijft momenteel gaan over Wilders' voorstel om islamitische uitingen te verbieden. ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers vindt dat Wilders mensen ongelijk behandelt. "In naam van de vrijheid schaft u de vrijheid af", zegt Segers. Volgens Wilders is "vrijheid geven aan de islam zelfmoord". Hij stelt dat juist ChristenUnie-voorman Segers aan zijn kant zou moeten staan omdat christenen volgens Wilders "als eerste aan de beurt zijn" als de islam het in Nederland voor het zeggen krijgt.

Foto ANP / Jerry Lampen.

Wilders wil islamitische uitingen verbieden

PVV-leider Wilders weet zichzelf te overtreffen: hij komt na eerdere pleidooien voor een verbod op de Koran, islamitische scholen en moskeeën met een voorstel voor het verbieden van "islamitische uitingen". "Deïslamiseren is een kwestie van overleven. Het is geen haat. Het is liefde voor ons eigen land, voor onze vrijheid", zegt Wilders over zijn voorstel.

PvdA-leider Lodewijk Asscher valt Wilders als eerste aan op zijn nieuwste voorstel:

pdekoning petra de koning Nu @LodewijkA tegen Wilders in #APB2018: 'U steunt quasi dictators als Putin en Orban, haal die vrijheid uit de naam van uw partij'. Wilders begint over de '9 zeteltjes' van de PVV. 19 september 2018 @ 09:18

Volgen

pdekoning petra de koning In #APB2018 Wilders tegen Asscher: 'Orban, die ken ik toevallig. Die is geen Joden- of homohater'. 'En een moslimhater', zegt @LodewijkA ' Is dat dan geen probleem?' 19 september 2018 @ 09:22

Volgen

Het debat is intussen op gang door het provocatieve voorstel van Wilders. De PVV-leider krijgt ook kritiek van VVD-fractievoorzitter Dijkhoff, die zich afvraagt of Wilders nu niet pleit voor een totaalverbod op de islam. Denk-leider Tunahan Kuzu zegt dat "als we de lijn van Wilders volgen we de vrijheid in dit land kwijtraken". Hij zegt dat hij bijna geneigd is om tegen Wilders te zeggen 'Rot toch lekker op'. "Het niveau wordt er niet beter op vandaag", constateert Kamervoorzitter Khadija Arib.

Buma tegen Wilders: Nexit? Kijk naar Brexit!

Daar is dan toch de eerste interruptie bij Wilders, van CDA-leider Sybrand Buma. Hij vraagt Wilders hoe hij een vertrek van Nederland uit de Europese Unie nog kan steunen terwijl de Brexit voor het Verenigd Koninkrijk zo rampzalig lijkt uit te pakken.

pdekoning petra de koning Nu dan: #CDA @sybrandbuma bij de microfoon tegen #Wilders: hoe komt hij erbij dat uit EU gaan goed kan zijn voor Nederland? 'Kijk naar Engeland' 19 september 2018 @ 09:08

Volgen

Wilders erkent dat een vertrek uit de Unie "in het begin pijn kan doen", maar voorspelt dat "na een aantal jaren de zon gaat schijnen". De PVV-leider zegt dat hij er veel voor over heeft als Nederland door een vertrek uit de EU weer baas kan worden over zijn eigen immigratiebeleid. "Wij hebben die sleutel niet meer omdat we lid zijn van de Europese Unie", zegt Wilders. "Als we half Afrika binnenlaten, zijn we honderd keer slechter af."

Wilders wordt niet geïnterrumpeerd

Hoewel Wilders weer keihard het kabinet en premier Rutte aanvalt, net als de islam en de multiculturele samenleving, valt op dat geen van de andere fractievoorzitters hem interrumpeert, signaleert onze politiek redacteur Petra de Koning:

pdekoning petra de koning Wilders in #APB2018: 'Het nieuwe Nederland zal pas ontstaan als we herstellen wat Rutte kapotgemaakt heeft'. Na @tunahankuzu, in de eerste minuut, is er nog geen andere fractievoorzitter bij interruptiemicrofoon geweest 19 september 2018 @ 08:57

Volgen

pdekoning petra de koning 'Stelletje zwakkelingen, jullie in vak K zegt #Wilders in #APB2018. En: 'Nederland is Nederland niet meer'. In de zaal reageren de drie Kamerleden van Denk luidruchtig, ze lachen, honen. Niet bij de microfoon. 19 september 2018 @ 09:04

Volgen

Wilders: er is niets gebeurd aan islamisering

Nadat hij kritiek heeft geleverd op kabinetsplannen, die hij als "onzinuitgaven" betitelt, somt Wilders op waar hij de miljarden van het huidige begrotingsoverschot zou willen uitgeven. De PVV pleit voor belastingverlaging, het ongedaan maken van de btw-verhoging, het verlagen van de energielasten, lagere huren en het afschaffen van het eigen risico in de zorg.

Inmiddels is Wilders aanbeland bij zijn favoriete onderwerp: de gevaren van de islam en de multiculturele samenleving. De PVV-leider zegt dat, hoewel hij al veertien jaar waarschuwt voor de 'islamisering' van Nederland, er "niet tot nauwelijks iets gedaan is". "Er is geen moskee gesloten, er is geen imam uitgezet, er is geen grens gesloten." Wilders vindt dat het kabinet, dat hij tot het kabinet 'Terreur I' doopt, te weinig doet tegen de terugkeer en aanpak van Syriëgangers. "Omdat jullie geen lef hebben, lopen Nederlanders nu gevaar."

Wilders: het Nederland van Rutte is ziek

Na zijn aanval op Denk gaat Wilders verder met nog een harde aanval, dit keer op premier Rutte. Wilders stelt dat Nederland onder Rutte "een ziek land" is geworden, omdat asielzoekers te makkelijk een verblijfsvergunning zouden krijgen, het kabinet "terroristen in Syrië" steunde en Shell en Unilever miljarden "toegeworpen" krijgen door het afschaffen van de dividendbelasting. "Puur wanbestuur", noemt Wilders het beleid van Rutte III.

pdekoning petra de koning Wilders na uithaal over Denk in #APB2018 nu over kabinet: 'Het Nederland van Mark Rutte is een ziek land', heeft het over 'die patsers van de VVD' 19 september 2018 @ 08:45

Volgen

Wilders plaatst ook vraagtekens bij het koopkrachtbeleid van het kabinet. Terwijl de gemiddelde Nederlander er volgens de voorspellingen 1,5 procent op vooruit gaat in koopkracht, komt dat volgens Wilders neer op slechts "een eurootje per dag". Deze bewering van Wilders wordt nu gefactcheckt door onze financieel redacteur Philip de Witt Wijnen.

De PVV-leider vindt dat er veel te weinig geld wordt geïnvesteerd nu het economisch beter gaat. "Het geld dat niet van Rutte is, maar van de hardwerkende Nederlanders die het hebben opgebracht." Wilders vindt dat het geld dat wel wordt geïnvesteerd in de verkeerde zaken, zoals de Europese Unie, ontwikkelingssamenwerking en uitkeringen voor niet-westerse allochtonen.

Wilders begint met aanval op 'bende van Denk'

PVV-leider Geert Wilders begint aan het debat met een aanval op Denk. Wilders hekelt dat Denk-leider Tunahan Kuzu deze zomer zou hebben gezegd dat Nederlanders die problemen hebben met de multiculturele samenleving hebben "moeten oprotten". Wilders zegt dat hiermee het "masker" van Denk is afgevallen en noemt Kuzu "het vergif van deze samenleving en deze democratie". Rot zelf lekker op, zegt Wilders tegen Kuzu. "Uw land is Turkije, wegwezen." Kuzu vraagt zich af hoe de PVV zichzelf nog kan zien als een partij die voor vrijheid strijdt, terwijl hij Korans wil verbieden en rechters wil ontslaan.

Het is opvallend dat Kamervoorzitter Khadija Arib bij het felle begin van dit debat niet ingreep, vindt onze politiek columnist Tom-Jan Meeus:

tomjanmeeus Tom-Jan Meeus Kamerleden die elkaar vertellen dat ze moeten oprotten - en staat de voorzitter gewoon toe? #APB 19 september 2018 @ 08:44

Volgen

Debat over kabinetsplannen van start om 10.30 uur

Het is de dag na Prinsjesdag, traditioneel de dag waarop de Tweede Kamer spreekt over de kabinetsplannen uit de Miljoenennota. Deze woensdag, op dag 1 van de Algemene Politieke Beschouwingen, komen de dertien voorzitters van de verschillende fracties uit het parlement aan het woord. Als leider van de grootste oppositiepartij mag PVV-voorman Geert Wilders als eerste het woord voeren, waarna de fractievoorzitters van de grootste regeringsfractie aan de beurt is (Klaas Dijkhoff van de VVD). Hieronder de volledige sprekerslijst.

Het debat van woensdag zal naar verwachting over van alles gaan, hoewel één onderwerp dit kabinet blijft achtervolgen: de omstreden afschaffing van de dividendbelasting, waarvan multinationals als Shell en Unilever en hun buitenlandse aandeelhouders profiteren. De oppositiepartijen op links én rechts zullen het kabinet naar verwachting om dit plan in het debat kapittelen.

Partijen proberen intussen met het lanceren van plannetjes het debat hun kant op te sturen. Zo kwam de VVD woensdagochtend met een nu al omstreden plan, te lezen in het AD, om criminaliteit in probleemwijken dubbel zo hard te bestraffen. De liberalen lijken hiermee te willen zorgen dat het debat van woensdag over meer gaat dan de dividendbelasting. Ook andere partijen presenteerden al plannetjes: zo wil ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers een discussie over de toekomst van de publieke omroep, zonder taboes.

LodewijkA Lodewijk Asscher Lagere straf voor crimineel uit Wassenaar dan uit Schilderswijk. VVD zet rechtsstaat bij het oud vuil. #dividendpaniek 19 september 2018 @ 06:53

Volgen

Door de lange sprekerslijst en vele interrupties kan het debat woensdag tot zomaar een uur of 22.00 uur duren. Voor premier Rutte en de rest van het kabinet wordt het een lange dag zitten en luisteren. Pas vrijdag antwoordt Rutte de Kamer. Donderdag moet de premier namelijk de Nederlandse belangen vertegenwoordigen op de EU-top in het Oostenrijkse Salzburg.

NRC volgt de Algemene Beschouwingen deze hele woensdag live, met updates in dit liveblog, duidende tweets van onze politiek redacteuren en snelle factchecks van de beweringen van de fractievoorzitters.