Er zit een grens aan de politieke impact van Zondag met Lubach

Is de reputatie van Zondag met Lubach inmiddels groter dan het programma zelf? De afgelopen dagen werd het nieuwe seizoen royaal voorbeschouwd. Stukroodvlees.nl analyseerde wat Lubach had gedaan voor het op de agenda plaatsen van het TTIP-verdrag. Het politieke effect bleek uiteindelijk gering. In Vrij Nederland las ik dat bezorgservice Hello Fresh een kwart van zijn omzet had verloren na een Lubach-item. De ‘dyslectische voedingsmeisjes’ van Green Happiness wilden liever niet aan het artikel meewerken. Ter relativering: bij Facebook weten ze vast nog steeds niet wie Arjen Lubach is.

Het is satire en geen journalistiek, benadrukte de presentator (die ook aanschoof bij Twan Huys) in VN. Desondanks zal menig machthebber en influencer hebben gesidderd toen zondag om tien over tien het nieuwe seizoen begon – eigenlijk een half seizoen, want deze lente maakt Lubach een theatershow.

Lees ook het profiel: Arjen Lubach, de satiricus die ook opinieleider en activist werd

Wie waren de slachtoffers? Yvon Jaspers kwam met de schrik vrij. Weliswaar werd vooraf in een promo verwezen naar een onthullend artikel in Trouw over hoe Jaspers door een veevoedergigant wordt betaald om het imago van de Nederlandse boer te verbeteren, maar in het programma zelf kwam ze niet voor. Twan Huys figureerde in een rijtje begingrappen dat Lubach staand voor zijn presentatiedesk maakte. Waarom stond hij daar ineens? Het is het soort vormvernieuwing dat je normaal alleen ziet bij slechtlopende talkshows.

Talkshowpardon

Jesse Klaver kreeg harde klappen. Eerst werd hij bespot om zijn deels met een tekst van Vincent Bijlo overlappende ‘ode’ aan de werkende mens. Daarna moest de GroenLinks-leider het ontgelden in het item dat nogal wat VPRO-kijkers tegen de haren ingestreken zal hebben. Naar aanleiding van de zaak van Lili en Howick werd de term ‘talkshowpardon’ geïntroduceerd – voor kinderen die niet worden uitgewezen omdat het lukt de media voor hun zaak te interesseren. Lubach laakte de ongelijkheid die daaruit voortvloeit.

Een en ander werd geïllustreerd met de parade aan asielkinderen die vorige week bij talkshows in beeld kwamen. Sterker, bij Zondag met Lubach zaten Malika en Yara op de eerste rij. Lubach: „Van de rechter moeten ze terug naar Jinek! And zai spreken die taal niet ains!” Het was een vingerwijzing naar de Lubachduiders die het satirische hart van het programma uit het oog verliezen.

Zangeres Glennis Grace zal de komende dagen peentjes zweten bij de gedachte dat het filmpje dat Zondag met Lubach over haar maakte, zijn weg naar de VS zal vinden. Daar staat ze in de finale van America’s got talent. Waar de Amsterdamse in dat programma wordt neergezet als een alleenstaande moeder die haar Amerikaanse droom najaagt, zette Lubach (in de stijl van zijn beroemde Trumpclip The Netherlands second) de lange reeks successen van Grace op een rijtje: „How a professional singer continued to be a professional singer.”

Een meloen doorslikken

Het slotitem ging over de afschaffing van de dividendbelasting. Lubach toonde zijn grote metafoorgevoeligheid door stil te staan bij het moment waarop Gert-Jan Segers die maatregel vergeleek met het doorslikken van een meloen. Een meloen, vroeg Lubach met grote ogen. „Ik denk dat zelfs Jezus bedankt zou hebben voor het doorslikken van een meloen.” Dan liever aan het kruis!

Een sterke aflevering dus. Mark Rutte kreeg een ‘dividendjoker’ toegespeeld: als hij de afschaffing terugdraait, zal niemand er ooit nog over beginnen. Geestig, maar ongetwijfeld zal deze week in Den Haag blijken dat er een grens zit aan de politieke impact van Zondag met Lubach.