Probiotica kunnen ook slecht zijn voor de darmflora

Probiotica hebben bij veel mensen geen enkel effect op hun darmflora. En bij mensen die probiotica slikken na een antibioticakuur vertragen ze het herstel van de door de antibiotica aangetaste darmflora.

Met twee onderzoeken, donderdag gepubliceerd in het tijdschrift Cell, giet een Israëlische onderzoeksgroep koud water op de hype van de probiotica voor gezonde darmen.

Probiotica zijn bacteriemengsels die bedoeld zijn om heilzaam te werken. Traditioneel worden vaak geselecteerde stammen melkzuurbacteriën gebruikt. De wetenschappelijke onderbouwing is mager.

Het raakt in de mode om tijdens een antibioticakuur probiotica te slikken, om de eigen darmflora te beschermen. Antibiotica doden niet alleen ziekteverwekkende bacteriën, maar ook een deel van de nuttige darmbacteriën. Nederlandse onderzoekers van TNO publiceerden begin een augustus een overzicht van in Nederland verkrijgbare probiotica die antibioticadiarree kunnen verminderen. In Nederland zijn ruim 130 probioticapreparaten te koop. Twee ervan, beide met de bacterie Lactobacillus rhamnosus GG, kregen de maximaal te behalen driesterrenbeoordeling. Zes andere kregen één ster. De grote restgroep kreeg geen aanbeveling.

Een driesterrenaanbeveling betekent dat minstens drie onderzoeken een gunstig effect lieten zien. En één ster betekent: één onderzoek met duidelijk diarree-afstoppend effect.

Sommige antibiotica, waaronder het in Nederland veelgebruikte amoxicilline, zijn beruchte diarree-veroorzakers. Naar schatting 5 tot 50 procent van de antibioticaslikkers krijgt last van diarree. Beide driesterrenproducten zouden de diarreeduur met 70 procent verminderen.

De Israëlische onderzoekers richtten zich niet op reductie van diarree, maar op herstel van de eigen darmflora na de antibioticakuur. Bij 46 mensen vergeleken ze drie methoden van darmfloraherstel. Hun conclusie is dat na de kuur probiotica geen goed effect hebben. Het kan wel 180 dagen duren totdat de oorspronkelijke darmflora is hersteld. Zonder probiotica duurt dat 21 dagen. En met een poeptransplantatie (met eigen, vooraf afgenomen ontlasting) is het binnen een dag gepiept.

De Israëliërs onderzochten ook gezonde mensen die probiotica slikten om hun darmen gezond te houden. Veel mensen hebben een darmflora die verhindert dat de probiotica-bacteriën zich vestigen. Het middel heeft dan geen enkel effect, schrijven ze.