Afscheid van Gronings gas gaat nu echt beginnen

De gaswinning uit het Groningenveld moet het komend jaar verlaagd worden naar maximaal 19,4 miljard kubieke meter. Dat staat in het nieuwe concept-gasbesluit dat minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD) vrijdag heeft gepubliceerd. Dit jaar is dat nog 21,6 miljard kubieke meter.

Het kabinet besloot in maart de gaswinning op zo kort mogelijke termijn volledig te beëindigen. Uiterlijk in 2030 moet de gaswinning uit het Groningenveld volledig zijn stopgezet. In dat voorstel voor de afbouw van ‘Groningen’ stond al dat er in het ‘gasjaar’ 2018-2019 19,4 miljard kuub gewonnen zou worden. Het nieuwe gasjaar begint op 1 oktober.

Een wetsvoorstel dat nu in de Eerste Kamer ligt, regelt dat er uit het Groningenveld nooit meer gas wordt gewonnen dan nodig is voor de leveringszekerheid. Voor komend jaar is dat ook al de insteek. „We zetten alle opties maximaal in”, zegt een woordvoerder van het ministerie.

Het Groningse gas wordt gebruikt door Nederlandse huishoudens, een deel van de Nederlandse industrie en afnemers in Frankrijk, België en Duitsland. Die export van Gronings gas naar de buurlanden is pas in 2029 voorbij, vanwege langlopende contracten.

Er zijn in Nederland zo’n 170 grote industriële gebruikers van Gronings aardgas, dat meer stikstof bevat dan ander aardgas. Die fabrieken moeten eind 2022 zijn overgeschakeld op niet-Gronings aardgas. Dat komt met name uit het buitenland, zoals Noorwegen en Rusland.

Het is niet zeker dat de winning in de praktijk echt tot 19,4 miljard kuub kan worden beperkt. Als de winter streng is, mag de gaswinning met miljarden kubieke meters omhoog. In een zachte winter moet die juist verder omlaag. Daar zijn precieze regels voor.

Verder zijn de stikstoffabrieken belangrijk. Zij mengen stikstof bij niet-Gronings aardgas, en vullen zo de Groningse winning aan. De twee belangrijkste stikstoffabrieken in het Nederlandse gasnet (in Ommen en Wieringermeer) moeten komend jaar fors meer worden ingezet.

Betrokkenen kunnen tot en met 4 oktober reageren op het ontwerp-gasbesluit. Het vorige gasbesluit van toenmalig minister Henk Kamp (VVD) werd in november 2017 afgewezen door de Raad van State. Hij stelde toen voor de komende jaren nog 21,6 miljard kubieke meter gas per jaar te winnen.

In het huidige jaar mag die hoeveelheid gas nog wel worden gewonnen. Wiebes deed na de aardbeving in Zeerijp in januari echter een „dringend verzoek” aan de NAM en GasTerra om de winning verder te beperken. Tot en met juni was er 16 miljard kubieke meter gewonnen.