Turkije versus Trump is groot risico voor Europa

Het roekeloze optreden van de Amerikaanse president Trump jegens Turkije dwingt de Europese Unie tot monetaire matiging en integratie. Na Trumps dreigementen om de heffing op staal uit Turkije te verdubbelen, is de Turkse lira op de valutamarkt gekelderd. Ook de Franse, Spaanse en Italiaanse banken met aanzienlijke investeringen in Turkije lopen daarmee ernstig gevaar. Door de kans op besmetting ligt een nieuwe Europese bankencrisis op de loer.

Dank je wel, Trump. Al is het niet alleen diens schuld. Wie in een aardbevingsgebied woont en geen verzekering afsluit, draagt zelf de schuld!

Er zou geen reden tot zorg zijn als de Europese autoriteiten op EU-niveau een depositogarantiestelsel hadden ingevoerd voor spaarders. Dan zou er geen run op Europese banken plaatsvinden.

Maar in Duitsland en Nederland overheerst het gevoel dat hun inwoners uiteindelijk voor zo’n garantie opdraaien. Dit past in Trumps verdeel-en-heers jegens Europa.

Met de hand op de knip zijn Duitsland en Nederland Trumps beste vrienden in Europa.

Zijn andere, echte vriend is Matteo Salvini, de populistische leider van Italië, die er niet bepaald een geheim van maakt dat hij Italië uit de euro en uit de EU wil halen. Hij is ook niet bang om te zeggen dat hij een aanhanger van Poetin is.

De Duitse en Nederlandse financiële ‘haviken’ lijken dit ‘populistische risico’ niet te zien. Ze blijven ageren tegen programma’s als quantitative easing (QE) – het opkopen van schulden door de ECB om de geldhoeveelheid te verruimen, een enorm succes bij het bestrijden van de financiële crisis. Want zulke maatregelen zouden neerkomen op verkapte begrotingssteun aan Italië, of het afdekken van andere vormen van Italiaanse list en bedrog waarvoor Duitsers en Nederlanders uiteindelijk moeten opdraaien.

Trump, die vóór een Brexit is, zou nog blijer zijn met een Italeave en Salvini ongetwijfeld een royaal handelsakkoord aanbieden als hij het aan de kiezers zou kunnen verkopen om uit de EU te stappen.

Lees ook: Is de val van de Turkse lira nog te stoppen? En andere vragen

Geef Salvini geen excuus voor exit

De Europeanen mogen Salvini daarvoor geen argumenten geven. De Italianen onder druk zetten – bijvoorbeeld door een overhaaste verkoop van de staatsobligaties die de ECB in een vroeg stadium heeft opgekocht – zou een zegen zijn voor de populisten en Trump. Maar vermoedelijk heeft zoiets nu juist de voorkeur van Duitse en Nederlandse haviken. Wat hun echter ontgaat, is dat QE en monetaire matiging inmiddels ook fors Duitse en Nederlandse belangen dienen, omdat ze helpen de Italianen binnen de euro en de EU te houden in een tijd dat hun populistische leiders een excuus zoeken om eruit te stappen.

Het is niet duidelijk hoe de verwikkelingen tussen Trump en Erdogan zullen uitpakken. Maar één ding is zeker: als de noorderlingen in de EU blijven mekkeren over Italiaanse ‘profiteurs’ en de rekening die zij mogen betalen om de eenheid te waarborgen, zullen Trump en zijn volgelingen de EU gemakkelijker kunnen verdelen en overheersen dan de meesten verwachten.