Poetins aanbod aan Trump verdient een serieuze kans

In de storm van verontwaardiging en protest die opstak onmiddellijk na de fameuze persconferentie van de presidenten Trump en Poetin in Helsinki, is één gebeurtenis enigszins ondergesneeuwd: het interview dat Poetin aansluitend gaf aan Chris Wallace van Fox News.

Poetin deed in het vraaggesprek maar liefst twee handreikingen om dringend noodzakelijke onderhandelingen over nucleaire wapens op te pakken. Al meteen in zijn openingsstatement noemde Poetin wapenbesprekingen als belangrijk Russisch-Amerikaans gespreksonderwerp, na terrorismebestrijding en Syrië. In zijn aanbod verpakte Poetin direct een paar onderhandelingsposities.

Rusland is bereid om te onderhandelen over verlenging van het New Start-verdrag dat in 2009 door de toenmalige presidenten Obama en Medvedev werd gesloten. In het verdrag spraken de twee atoommachten af om hun arsenaal operationele strategische nucleaire wapens te beperken tot 1.550 stuks. Dat is van belang omdat ze samen beschikken over een voorraad van ruim 13.000 kernkoppen. Het verdrag verloopt in 2021, maar zou zonder veel moeite vijf jaar verlengd kunnen worden.

Lees ook: Wat wil Donald Trump nu eigenlijk met Vladimir Poetin?

Vlak na Trumps aantreden had Poetin telefonisch ook al eens zo’n aanbod gedaan. Reuters meldde toen dat Trump het verdrag als een Obama-mislukking had afgedaan en dat hij bovendien niet precies wist wat het was – wat zijn toenmalige woordvoerder ontkende.

„We hebben enkele vragen voor onze Amerikaanse partners”, zei Poetin tegen Wallace. „We denken dat ze zich niet volledig aan het verdrag houden.” Waarmee de Amerikanen in overtreding zijn, zei hij niet.

Daarnaast wil Poetin ook praten over het INF-verdrag, dat toeziet op van land afgevuurde kruisraketten met een bereik tot 5.500 kilometer. Washington en Moskou verwijten elkaar het verdrag uit 1987 te schenden. Volgens de VS heeft Rusland nieuwe raketten gestationeerd die niet in overeenstemming zijn met de afspraken, volgens Rusland is de Amerikaanse raketverdediging in strijd met het INF-verdrag.

Voor de VS is niet langer terrorisme de belangrijkste bedreiging, maar Rusland en China. De Amerikanen willen, werd in februari bekend, kleine tactische wapens aan hun arsenaal toevoegen en hebben de theoretische inzetbaarheid van kernwapens vergroot door de definitie voor gebruik op te rekken tot „niet-nucleaire” bedreigingen.

Poetin ontkende dat de raket in de animatie over de VS scheerde, maar maakte wel duidelijk waar die raket voor bedoeld is: „Het is slechts een onderhandelingsitem.”

Poetin op zijn beurt spendeerde in maart een groot deel van zijn jaarlijkse toespraak tot het voltallige Russische parlement aan nieuw wapentuig. Zo toonde hij onder andere een filmpje van een nieuwe nucleair aangedreven kruisraket, die, dachten de Amerikanen, over Florida vloog, langs Trumps ‘buiten’ Mar-a-Lago. Poetin ontkende dat de raket in de animatie over de VS scheerde, maar maakte wel duidelijk waar die raket voor bedoeld is: „Het is slechts een onderhandelingsitem”, zei hij ter geruststelling tegen Wallace.

De Russen zijn al jaren boos dat president Bush in 2002 het ABM-verdrag opzegde dat raketverdedigingssystemen verbood. Sovjet-leider Brezjnev en president Nixon tekenden het verdrag in 1972 om het raketten-evenwicht tussen beide kernmachten niet te verstoren. De nieuwe raket, zei Poetin tegen Wallace, is ook om te laten zien dat we systemen hebben om de raketverdediging te omzeilen.

Wapenoverleg zou een enorme stap in de goede richting zijn, zeker vergeleken met de vijandige taal van eerder dit jaar. Het loont om daar rond 9 augustus, de jaardag van de atoomaanval op Nagasaki, even bij stil te staan. Of Trump in staat is om op korte termijn op Russische aanbiedingen van welke aard dan ook in te gaan, is gezien het Rusland-onderzoek zeer de vraag.