Taboedoorbrekend op vakantie: met een singlereis mee

‘Ik? Op singlereis? Ja dág! Wat denk je zelf?” riep Nathalie van Wingerden (35) uit toen haar moeder met het idee voor zo’n reis op de proppen kwam. „Dit voelt te wanhopig”, had Van Wingerden uit Rotterdam gezegd. „Uit de categorie speeddaten, maar dan een gradatie erger.”

Mark Bloos (40) uit Deventer had ook zijn vooroordelen. Tijdens een vakantie in Zuid-Afrika kwam hij eens een groep tegen die op singlereis was. „Er was één Queen Bee, een mooie dame, waar alle jongens omheen cirkelden. De rest van de meiden zat met een chagrijnig gezicht aan de kant.” Uiteindelijk ging Bloos toch overstag en trok hij in 2014 naar Cuba, op singlereis. Hij had een topvakantie. En hij ontmoette een heel leuke reisgenoot: zijn huidige vriendin Barbara. Ze hebben inmiddels een kind.

Eén vrouw wilde absoluut niet op de foto. Mensen mochten niet weten dat ze mee was op singlereis

Harold Blanken, VillaVibes

Ja, singlereizen zijn nog weleens een taboe, zegt Harold Blanken. Hij is oprichter van singlereisorganisatie VillaVibes. Zijn organisatie is een van de grote aanbieders in dit segment en neemt hoogopgeleide alleenstaanden het hele jaar door mee op wintersportvakantie, een strandvakantie naar Kroatië of een zeilreis naar Griekenland. Hij maakt mee dat singles die meegaan op reis daarover jokken tegen hun collega’s. „Dan zeggen ze dat ze met vrienden weg zijn geweest.” En er was eens een vrouw die absoluut niet op de foto wilde. Zelfs niet toen er onder water tijdens een duikexcursie foto’s werden gemaakt en niemand herkenbaar was – in duikpak en met grote duikbril op. „We moesten haar van de foto afknippen. Onder geen beding mochten mensen weten dat ze mee was geweest op singlereis.”

Uit de cijfers blijkt ook dat relatief weinig vrijgezellen kiezen voor een singlereis. Bij VillaVibes gaan vierduizend mensen per jaar mee op vakantie. Bij een andere grote speler, Shoestring, gaan er nog eens zo’n drieduizend mensen mee. Een fractie van de 2,5 miljoen singles in Nederland.

Geen dateactiviteiten

Er is wel veel te kiezen in het soloreis-segment. Van een weekend zeilen op de Waddenzee voor zo’n 250 euro tot een georganiseerde rondreis door India van ruim twee weken voor tweeduizend euro. Sommige reisorganisaties bieden singlereizen aan naast hun reguliere aanbod – zoals Shoestring, FOX en Sawadee, die ook groepsreizen voor stelletjes en families aanbieden. Anderen, bijvoorbeeld VillaVibes, richten zich puur op de soloreiziger. Wel gemeenschappelijk is de insteek die ze communiceren: de reizen zijn bedoeld om nieuwe mensen te leren kennen en samen een land of omgeving zien. Het woord ‘daten’ is niet terug te vinden op hun sites. In het programma zijn dan ook geen expliciete koppel- of dateactiviteiten terug te vinden.

Daten via Tinder of andere datingapps lijkt onder een brede doelgroep geaccepteerd te zijn – volgens het CBS gebruikt een derde van de vrijgezellen in Nederland een datingsite of app. Waarom moeten mensen voor een speciale vakantie voor singles toch zo’n drempel over?

Lees ook de column van Japke-d Bouma over vrijgezellen: Waar zouden we zijn zonder singles op kantoor?

Tosca de Jong (33) uit Utrecht is al een tijdje vrijgezel. „Het lijkt me ergens wel grappig, maar ik zou toch bang zijn dat het single-zijn er tijdens zo’n reis te dik bovenop ligt. Dat je gesprekken krijgt met van die vragen als: Hoe lang ben je al single? Wanneer was je laatste serieuze relatie? Ben je op zoek? En dat je dan moet gaan speeddaten ofzo! Nee, tijdens mijn vakantie houd ik me liever met andere dingen bezig.”

Niet alleen singlereizen zijn een taboe, het hele single-zijn is een taboe, zegt hoogleraar psychologie Paul van Lange, verbonden aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. „Er bestaat een vrij hardnekkig stereotype waarbij iemand zonder relatie niet succesvol zou zijn. Als single wijk je af van de norm om een relatie te hebben en die status is voor – de meesten – sociaal onwenselijk. Daardoor komen er gevoelens van ongemak om de hoek kijken. Ze voelen dat ze zich moeten verantwoorden; uitleggen waarom het ze niet is gelukt die relatie te vinden.”

Omdat je allemaal in je eentje reist, staat iedereen open voor contact

Mark Bloos

Blijft dat beeld overeind, ondanks dat er miljoenen singles in Nederland zijn en dat aantal blijft stijgen? „Ik vrees het wel. Het blijft toch een minderheid. Bovendien zie je vaker dat een stereotype achterblijft bij de feiten, waardoor het woord single – ik denk trouwens dat ‘alleenstaande’ nog erger is – negatieve connotaties blijft houden. Stereotypen zijn tamelijk hardnekkig. Ik heb het ook niet zo bedacht.”

Lovende beoordelingen

Geen relatie hebben is dus één, maar op vakantie gaan met andere singles is dan nóg een stapje verder, zegt Van Lange. „Het suggereert dat je niemand anders kunt vinden om mee op vakantie te gaan. In de evolutionaire psychologie noemen we dat onze ‘mate value’: onze waarde op de relatiemarkt. Die waarde wordt bepaald door vele zaken, inclusief de kwaliteit van je sociale netwerk oftewel, hoeveel goede vrienden je hebt. We willen liever niet een lage mate value hebben. Dat is een sterke behoefte en daarom is het taboe op het single-zijn ook zo groot.”

Lees ook het interview met hoogleraar psychologie Ap Dijksterhuis: ‘Reizen is goed. Ook als je het eigenlijk niet durft’

Maar als vrijgezellen ondanks al deze drempels en bezwaren dan kiezen voor een singlereis, bevalt dat eigenlijk best goed, zo blijkt uit een rondgang langs oud-deelnemers. Maar ook de beoordelingen online zijn lovend; velen raden zo’n reis aan. Het ontmoeten van nieuwe mensen is het grootste voordeel. Mark Bloos: „Omdat je allemaal in je eentje reist, staat iedereen open voor contact. Dat maakt de sfeer beter dan op een gewone groepsreis, waar mensen met een partner of met hun gezin zijn.”

Loes Heideman (42) uit Hengelo is ook enthousiast. Ze is alleenstaande moeder en boekte vorige zomer een singlereis naar Jordanië met Shoestring, in de weken dat haar kinderen met hun vader op vakantie waren. Ze vond het geweldig. „Het was een enorm boeiende reis met een groep leuke, fatsoenlijke, geïnteresseerde mensen. Het single-zijn was bijna geen onderwerp. Iedereen kwam voor de cultuur van het land, maar wilde simpelweg niet met een groepsreis met alleen maar stelletjes op pad.”

‘Meteen in uitlegmodus’

Van tevoren had Heideman wel enige schroom om haar reisplannen te delen met haar collega’s op de basisschool waar ze werkt. „Ik vertelde dat ik plannen had voor een singlereis en schoot meteen in de uitleg-modus. Dat het heus niet een week met allerlei date- en matchingstoestanden zou zijn, maar gewoon een mooie rondreis door Jordanië. Mijn collega’s reageerden eigenlijk meteen enthousiast, ze vonden het leuk en stoer van me, maar ik had een kort moment gevoeld dat ik me moest verdedigen.”

Lees ook: Hoe overleeft een vakantie-romance?

Bij online daten is het taboe beslechten wel gelukt. Zou dat ook kunnen bij de singlereis? Een andere blik zou de oplossing zijn, zegt psycholoog Van Lange. „Mensen die met zo’n groepsreis gaan, kunnen trots zijn dat ze actief uit hun bubbel stappen. Dat ze openstaan voor mensen met andere achtergronden. Dat is verrijkend en inspirerend. Als die reisorganisaties dat meer benadrukken, zou het mij niet verbazen dat mensen daar meer waardering voor krijgen.”