Seksistisch, maar populair. Maar seksistisch

Illustratie iStock

Even over seks. „Mannen zitten altijd in kamp konijn. Als je [als vrouw] écht geen zin hebt, doordat je niet lekker in je vel zit of lichamelijke klachten hebt, dan heb ik geen praktische tips voor je.” Zo begint Jamie Li, schrijfster van één van de momenteel bestverkopende boeken Sexy, but tired. But sexy. „Maar als dat niet het geval is, dan moet je zin maken. Want mannen moeten hun zaad kwijt.” Even door de zure appel heen bijten dus, want „is de zak eenmaal geleegd, dan heb je de man terug waar je voor hebt getekend. Dan is-ie weer leuk en gezellig.”

Als u zich zojuist verslikte in uw koffie: er is meer. Maar laat ik eerst toelichten dat Jamie Li zo’n 57.000 volgers op Instagram heeft (denk: vrouw, 17-37 jaar), vlogs publiceert over beauty, mode, liefde en moederschap, en mensen als Katja Schuurman, Rens Kroes en vrouwenbladen-guru Hilmar Mulder tot haar fans mag rekenen. Met andere woorden, Jamie is zoals dat heet een influencer. En bij een echte influencer hoort een boek. De titel Sexy, But Tired. But Sexy is charmant en belooft een gevat manifesto voor de werkende, sexy maar soms ietwat worstelende vrouw te zijn. Ik had er best zin in en schaarde het boek in mijn hoofd in de categorie ‘Altijd een Parisienne – waar je ook bent: liefde, stijl en slechte gewoontes’. Zo’n boek dat je meeneemt op vakantie, verslindt terwijl je lacht om de over de top adviezen en anekdotes, en nooit meer inkijkt eenmaal thuis.

Bij Li’s boek hoop ik dat je vooruitspoelt naar de laatste stap. Er bestaat namelijk een verschil tussen gevatte ironie om te chargeren of te lachen, en iets schandaligs zeggen met een grijns op je gezicht. En nee, schandaligheid valt niet altijd direct op. Naast een onschuldige vraag als „Hoe hou je je relatie spicy?” lijken andere vragen op de achterflap ook best tam: „Hoe verberg je een buikje of een bips vol cellulite? Hoe kom je uiterst stijlvol je zwangerschap door en tik je gelakt & gewaxt die bevalling af?” Maar in het doel van het boek schittert toch echt duidelijk seksisme door: „Ik hoop dat je positiever in het leven staat en nooit je sexiness zal verliezen”, koketteert Li, „cuz girls need to be sexy. And stay sexy. Even when they’re old & uitgelubberd.”

Best grappig toch? Ja, best grappig, als we in 1950 leefden. Maar dit is 2018 en we weten inmiddels dat ongelijkheid – of dat nou seksisme, heteronormativiteit of racisme betreft – in stand wordt gehouden door subtiele bevestigingen van problematische rolpatronen. Vrouwen moeten helemaal niks. En je hoeft echt geen sociale geschiedenis te hebben gestudeerd om te begrijpen dat dingen zeggen als ‘vrouwen moeten zin maken, want mannen moeten hun zaad kwijt’ ongepast is.

Toch ligt dit boek in inmiddels vierde druk op vele boekentop-10-tafels deze week. Ten dele komt dat doordat de influencer-industrie er een is waar men elkaar de hand boven het hoofd houdt. Ziet u, als je meer dan een halve ton volgers hebt blijft het maar likes regenen. En niemand wil de spelbederver zijn die de hippe ‘it-girl’ een standje geeft, zeker niet als je eigen fanbase (en daarmee vaak inkomen) ervan afhangt. En dus echoën de laaiend enthousiaste posts en reposts van Nederlandse lifestyle-queens, mode-redacteuren en zelfverklaarde ‘girlbosses’ door de hallen van Instagram, een mogelijk miljoenenpubliek bereikend. Ondertussen schrijven Grazia, Cosmopolitan en Viva hun vrolijke recensies en zo belandt het boek op het nachtkastje van uw tienerdochter.

Seksisme van een ambitieuze spontane vrouw blijft seksisme

Maar de grote vraag blijft: was er bij uitgeverij Spectrum niemand bij wie de seksisme-bellen rinkelden? En zou het bij Katja Schuurman geknaagd hebben toen ze die passages las? Heeft één van Jamie’s vriendinnen misschien een privémail gestuurd met een voorzichtig ‘Hey tof boek, maar hier schrok ik een klein beetje van’? Of bleef dat allemaal uit? En waarom? Het lijkt soms alsof we zo graag vrouwelijk ondernemerschap willen vieren, dat we weleens vergeten: iemand die de vruchten heeft geplukt van emancipatie is daarmee nog geen voorbeeld van empowerment, hoe vaak dat laatste woord ook de Instagram-ether in wordt geslingerd. Seksisme van een ambitieuze spontane vrouw blijft toch echt dat: seksisme.