Trump vaart uit tegen Merkel, terwijl May zwijgend toekijkt

Tijdens een persconferentie op haar buitenhuis Chequers weigerde de Britse premier May haar Europese partners vrijdag expliciet te verdedigen tegen meerdere aanvallen van de bezoekende Amerikaanse president Donald Trump.

Trump herhaalde op het dorre grasveld – Britten etaleren status met Tudor-paleisjes en niet met groene grassprietjes zoals Amerikanen – zijn kritiek dat de Europese Unie een opportunistische organisatie is die erop uit is de Verenigde Staten economisch uit te buiten. Ook gaf hij Angela Merkel er meerdere keren van langs. Het migratiebeleid van de Duitse bondskanselier was gevaarlijk, oordeelde Trump. „Ze moeten oppassen daar”, zei hij. „Migratie heeft dat land pijn gedaan. Het is niet politiek correct om het te zeggen, maar ik zal het zeggen: de situatie is very sad.”

De Amerikaanse president beschuldigde Duitsland er ook van zwak te hebben opgetreden tegen Rusland, na het gebruik van het Sovjet-zenuwgas novitsjok in Salisbury. „Wij hebben toen zestig diplomaten uitgezet, Duitsland drie”, zei Trump. May bood nauwelijks weerwoord.

Britse zwijgzwaamheid

De Britse premier verdedigde alleen de samenwerking binnen de NAVO en zei dat het Verenigd Koninkrijk een „trotse geschiedenis had van het accepteren van migranten”. Ze voegde daar aan toe dat het wel belangrijk is dat er controle is aan grenzen. Landen moeten in staat zijn een eigen migratiebeleid te voeren, vindt May.

De Britse zwijgzaamheid is opvallend aangezien de Britse premier beweert dat het Verenigd Koninkrijk en de EU na de Brexit hechte vrienden blijven. Wij verlaten de EU en niet Europa, is een van de stokpaardjes van May. Ook zegt May de Europese samenwerking op het gebied van defensie en veiligheidsdiensten na de Brexit te willen voortzetten.

Om haar plannen te verwezenlijken zal May de steun van de overige leden van de EU hard nodig hebben. De Britten gaan er nog steeds vanuit dat uiteindelijk Angela Merkel, als leider van het machtigste land van de EU, over de deal beslist die de Britten krijgen. Een meer krachtige verdediging van Europese bondgenoten zou May in Brussel geholpen hebben.

Lof van Trump voor May

Voor Britse consumptie kreeg May wat ze nodig had. Trump prees haar de hemel in. „Zij is een fantastische vrouw. Ik heb haar heel goed leren kennen”, zei Trump. „Zij voert hele ingewikkelde onderhandelingen over hoe uit te treden.”

Die vleiende woorden van Trump staan in schril contrast met zijn uithaal vanochtend in een interview met tabloid The Sun. Daarin stelde Trump dat May de Brexit verkeerd aanpakt, te nauw met de EU verbonden wil blijven, waardoor een Brits-Amerikaans handelsakkoord niet door kan gaan. Tijdens de persconferentie was Trump milder: „Ze mag van mij doen wat ze wil met de Brexit. Zolang we maar een handelsdeal kunnen sluiten.”

Lees meer over het interview van Trump met The Sun: Trump haalt snoeihard uit naar de Brexitkoers van May

May zei dat zo’n overeenkomst, volgens Brexiteers een van de grootste voordelen van de Brexit, zeker de bedoeling is. Haar nieuwe strategie die ze vorige week afkondigde, en die tot grote turbulentie heeft geleid, „biedt Donald en mij een platform om een ambitieuze deal te sluiten die goed is voor onze beide landen en economieën”, aldus May.

Op Chequers bleek dat alles moest wijken om de sfeer tussen May en Trump te verbeteren. Trump beweerde dat hij onvolledig geciteerd was door The Sun. „Dat noemen wij nepnieuws”, zei hij. „Ik wilde vanochtend mijn verontschuldiging aanbieden. Theresa zei toen ‘geeft niks’, het is maar de pers.” May besloot noch op te komen voor de chef politiek van The Sun, noch de Britse pers te verdedigen, iets dat haar door de grootste betaalde krant zeker kwalijk genomen zal worden.

Demonstraties in Londen

Tijdens de persconferentie op Chequers, in het graafschap Buckinghamshire op meer dan een uur rijden van Londen, werd in de binnenstad gedemonstreerd tegen de Amerikaanse president. Vorig jaar tekenden 1,8 miljoen Britten een petitie die May opriep de uitnodiging aan Trump in te trekken. De meeste protesten verliepen vooralsnog vreedzaam, al was er melding van spanningen tussen verschillende linkse groepen. Een grote ballon van Trump als baby met een luier aan, zag er van dichtbij goed uit, maar bleek van een afstand veel minder indruk te maken dan aanvankelijk verwacht.

Na zijn bezoek aan Chequers vertrok Trump naar Windsor Castle voor een kop thee met koningin Elizabeth. Vrijdagavond vertrekt Trump naar zijn eigen golfresort in Schotland. Tijdens de persconferentie zag hij nog kans daar reclame voor te maken. Hij hemelde de negende hole op. „Mooi uitzicht over de oceaan”, zei Trump. Als officieel cadeau ontving Trump een geïllustreerde stamboom van de Schotse familie van zijn moeder. Mary Anne Macleod werd in 1912 geboren op het Isle of Lewis in de Hebriden.

Trump blijft tot zondag in Schotland. Dan reist hij door naar Finland voor een ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin, als laatste stop van zijn reis door Europa.