Italiaanse vice-premier: wij ratificeren CETA niet

De Italiaanse vice-premier Luigi Di Maio heeft vrijdag gezegd dat zijn land het vrijhandels- en investeringsakkoord tussen de Europese Unie en Canada (CETA) niet zal ratificeren. Daarmee kan de populistische Italiaanse regering de EU een gevoelige klap toebrengen op handelsterrein.

„Binnenkort komt CETA voor het parlement en de meerderheid zal het verwerpen en zal het niet ratificeren”, zei Di Maio vrijdag volgens persbureaus op een bijeenkomst met een boerenorganisatie in Rome. Di Maio’s links-populistische Vijfsterrenbeweging vormt in het Italiaanse Huis van Afgevaardigden en in de Senaat een meerderheid met de rechts-populistische Lega.

Alle 28 (en na de Brexit 27) EU-lidstaten moeten het CETA-akkoord ratificeren voordat het volledig van kracht wordt. Het gedeelte van CETA dat over handel gaat – het leeuwendeel van de tekst – is al voorlopig van kracht sinds september 2017. Het investeringsgedeelte, met daarin een nieuw op te richten ‘investeringshof’ dat moet beslissen bij geschillen tussen bedrijven en overheden, kan pas van kracht worden na ratificatie van CETA door alle EU-landen.

Lees ook: Wie profiteert van CETA? En 14 andere vragen

Handelsgedeelte

Als Italië het hele CETA-verdrag wil torpederen, moet het niet alleen het verdrag niet ratificeren, maar ook de overige EU-landen formeel op de hoogte stellen dat het CETA nooit zal goedkeuren. Op dat moment zou ook het handelsgedeelte dat nu voorlopig van kracht is, worden teruggedraaid. Of de Italianen het zo ver laten komen, is nog de vraag.

Intussen brengt Italië de EU al wel schade toe. Juist nu willen de Europese Commissie en de meeste lidstaten vaart maken met het sluiten van handelsverdragen. De Amerikaanse president Trump treft de EU met importtarieven en ondermijnt actief de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Intussen scheidt het Verenigd Koninkrijk zich af van de EU en wil het daarna zelf handelsverdragen sluiten met andere landen. Brussel probeert met nieuwe handelsverdragen – onlangs met Japan, Mexico en Singapore – Trump te omzeilen en de Britten voor te zijn op het internationale toneel.

Eerst België, nu Italië

De Italiaanse obstructie maakt de EU als gesprekspartner bij internationale verdragen onbetrouwbaarder. Tijdens de CETA-onderhandelingen lag België tot op het laatste moment dwars vanwege politiek verzet tegen het verdrag in Wallonië. En nu dreigt Italië dwars te gaan liggen.

Canada ratificeerde het verdrag al in mei vorig jaar, maar tot dusver hebben slechts negen EU-lidstaten het document geratificeerd. Veel landen, waaronder Nederland, wachten op een rechtszaak die dient bij het Europees Hof van Justitie. In die zaak vraagt België, onder Waalse druk, het EU-hof advies over de legaliteit van het investeringedeelte van CETA.