De Belastingdienst moet zo snel mogelijk stoppen met het verwerken van burgerservicenummers in zogeheten btw-identificatienummers van zelfstandigen met een eenmanszaak. De wettelijke grondslag ontbreekt daarvoor, concludeert de Autoriteit Persoonsgegevens (AP).
Het burgerservicenummer (BSN) is een persoonsgebonden nummer waarmee burgers zich bij de overheid kunnen identificeren. Tegelijkertijd is het nummer ook fraudegevoelig: als de gegevens in verkeerde handen vallen zouden ze mogelijk gebruikt kunnen worden voor identiteitsfraude. Criminelen doen zich dan voor als anderen en begaan met deze identiteit overtredingen.
Onderzoek
Zelfstandigen met een eenmanszaak - het gaat voornamelijk om zzp’ers - klagen daarom al langere tijd over de werkwijze van de Belastingdienst. Zij moeten verplicht een btw-identificatienummer hebben om btw te kunnen heffen over hun producten en diensten en hier vervolgens aangifte van te doen. De Belastingdienst verwerkt echter het BSN integraal in het btw-nummer. Stel dat een BSN-nummer van een zzp’er bijvoorbeeld ’001234567’zou zijn, dan kan het btw-nummer er zo uitzien: NL001234567B05.
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2018/03/data28149607-b5c2cd.jpg)
De AP stelde daarom een eigen onderzoek in. Daaruit is gekomen dat geen wettelijke grondslag bestaat voor het gebruik van het BSN in het btw-nummer. De Uitvoeringswet Algemene verordening gegevensbescherming (UAVG) schrijft namelijk voor dat in een wet expliciet moet zijn opgenomen dat persoonsgegevens voor een bepaald doel verwerkt en gebruikt mogen worden. En dat is volgens de AP hier niet het geval. De Wet algemene bepalingen burgerservicenummer (Wabb), die gaat over het gebruik van het BSN, zegt niks over gebruik van het verwerken van het BSN in btw-nummers.
Veel tijd en geld
Volgens de AP verzet de Belastingdienst “zich niet principieel” tegen een andere manier van het toekennen van btw-identificatienummers. Wel zou dat voor zowel de Belastingdienst als voor de ondernemers veel tijd en geld gaan kosten. “Dat doet niet af aan de conclusie dat de huidige werkwijze van de Belastingdienst in strijd is met de wet en bovendien als gevolg heeft dat het BSN van zelfstandigen breed wordt verspreid, waardoor zij onnodige privacyrisico’s lopen”, stelt de AP.
De Belastingdienst beloofde al in 2017 met een plan van aanpak te komen om het probleem op te lossen. Dat is er echter nog niet van gekomen.