Naar aanleiding van het gemeenschappelijke opiniestuk van Natuurmonumenten en LTO Nederland (‘Natuurbehoud is een dienst, betaal boeren daarvoor’ 14/6), heb ik besloten om mijn lidmaatschap van Natuurmonumenten op te zeggen. Nota bene middenin de collecteweek lees ik als buurtcoördinator van Natuurmonumenten hoe Marc van Tweel zich voor het mestkarretje van LTO laat spannen.
In het opiniestuk wordt gesteld dat natuurbehoud een dienst is waarvoor boeren een vergoeding moeten krijgen. De consument en de overheid moeten daarvoor gaan betalen. Dit betekent dus in de praktijk dat de belastingbetaler voor de kosten van de landbouwtransitie zal moeten opdraaien. Dat is volkomen onterecht want er is geen enkele reden om boeren te betalen voor natuurbehoud. Zeker niet omdat de intensieve landbouw en veehouderij zelf verantwoordelijk zijn voor grootschalige milieuvervuiling door het gebruik van pesticiden, overbemesting en de uitstoot van schadelijke stoffen als ammoniak en CO2. Het uitgangspunt ‘de vervuiler betaalt’ is nog altijd heel gezond.
Natuurbehoud is geen gunst, maar een plicht, zeker nu ons milieu ernstig wordt bedreigd door de klimaatverandering. Boeren die milieuonvriendelijk produceren moeten eindelijk eens hun verantwoordelijkheid hiervoor nemen en niet met de vinger naar anderen blijven wijzen. Niemand heeft hen gedwongen tot natuuronvriendelijke productiewijzen. De biologische landbouw bewijst dat het ook anders kan, zowel bedrijfseconomisch als milieutechnisch.
Onrendabele winkels
Het geweeklaag van boeren is onterecht want de landbouw is al sinds jaar en dag de meest gesubsidieerde bedrijfstak in Europa. Als boeren verlies lijden, zullen ze hun bedrijf moeten verkopen, net als middenstanders waarvan het bedrijf niet meer rendeert. Dat is heel vervelend, maar zo werkt nu eenmaal een markteconomie.
Boeren moeten ook niet klagen over het negatieve imago dat ze hebben, want dat hebben ze over zichzelf afgeroepen. Dat de oude term ‘boerenbedrog’ nieuw leven is ingeblazen komt door het op grote schaal frauderen, overtreden van milieuregels en zelfs het opzetten van criminele organisaties om het mestoverschot te verdoezelen.
Tel daar de steeds weer terugkerende incidenten bij op die het gevolg zijn van dieronvriendelijke productiewijzen (het fipronil-schandaal, Q-koorts, enzovoorts), en het negatieve beeld van de moderne boer is compleet. Ook Yvonne Jaspers kan daar met valse romantiek weinig aan veranderen.
Niet zielig
Boeren zijn niet zielig, maar zijn verantwoordelijk voor hun eigen bedrijfsvoering. Als die niet deugt zal die moeten veranderen. Biologische boeren geven het voorbeeld hoe het wel kan en moet. Voor boeren die blijven vasthouden aan productiewijzen die milieuschade veroorzaken is eigenlijk nu al geen plaats meer.
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data32271962-8b30ca.jpg)
Het is hoog tijd dat de landbouw wordt geherstructureerd en dat de sector duurzaam gaat produceren. De bezem moet eindelijk eens door de Augiasstal van de productiewijze, die louter en alleen op het verdienen van geld is gericht en niets met milieubehoud heeft te maken, integendeel, daar zelfs fundamenteel tegengesteld aan is. Dat Marc van Tweel van Natuurmonumenten hier zijn ogen voor sluit is onbegrijpelijk.
Geld ophalen voor natuurbehoud heb ik altijd een zinnige taak gevonden, hoewel ik van mening ben dat natuurbehoud geen kwestie van liefdadigheid is of mag zijn. Dat mensen bereid zijn om hiervoor geld te doneren is heel nobel, maar als collectant weiger ik om de belastingbetaler uit naam van Natuurmonumenten geld te vragen nu deze vereniging hen financieel wil laten opdraaien voor de milieuproblemen die de boeren zelf hebben veroorzaakt.