Minister Slob wil strengere eisen burgerschapsonderwijs

De wet moet scholen duidelijker voorschrijven wat zij hun leerlingen moeten bijbrengen over burgerschap. Dat vindt minister Arie Slob voor Basis- en Voortgezet Onderwijs (ChristenUnie). Dinsdag heeft Slob een wetsvoorstel gepresenteerd met een aanscherping van de nu nog onduidelijke eisen voor het burgerschapsonderwijs.

De aangepaste wet verplicht scholen leerlingen “kennis en respect voor de basiswaarden van de democratische rechtstaat” te onderwijzen, staat in een verklaring van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Ook moeten scholen les geven over vaardigheden die nodig zijn om deel te nemen aan de samenleving en over respectvol met anderen omgaan. Tot slot komt in de wet te staan dat de school een plek moet zijn “waar leerlingen het goede voorbeeld horen te krijgen”.

Hoe de plannen van Slob de lessen op basisscholen en middelbare scholen en mbo-instellingen concreet veranderen, is nog niet duidelijk. Het ministerie wil dat er in het voorjaar van 2019 een herzien curriculum voor het primaire en voorgezet onderwijs komt. Daarin moeten Slobs strengere eisen een vaste vorm krijgen, zegt een woordvoerder van OCW. Uiteindelijk zal het aan scholen zelf zijn om met bijvoorbeeld lespakketten of excursies aan de aangescherpte wet te voldoen.

Onduidelijk

Dat leerlingen les moeten krijgen in burgerschap staat sinds 2006 in de wet. Het is echter onduidelijk wat dat precies inhoudt: technisch gezien voldoen scholen al aan de wet als ze één dag per jaar aandacht besteden aan het onderwerp. De Inspectie van het Onderwijs concludeerde in 2016 dan ook dat het ontbrak “aan een planmatige aanpak” en dat scholen “niet formuleren wat de leerlingen moeten leren”. Toenmalig staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs, VVD) beloofde de wet aan te scherpen.

Lees hier meer over de oproep van Dekker: Beetje aanmodderen met ‘burgerschap’ mag niet meer

Een gevolg van het gebrekkige burgerschapsonderwijs is dat Nederlandse scholieren “ten opzichte van hun leeftijdsgenoten in omringende landen te weinig kennis hebben van de basisprincipes van democratie en rechtsstaat”, zegt Slob in Trouw. De strengere eisen moeten daar verandering in brengen. Dan kan de inspectie scholen die niet goed les geven, straks makkelijker aanspreken.

Christelijke en islamitische scholen lijken min of meer verplicht te worden voorlichting te geven over zaken als homoseksualiteit en antisemitisme. “Het uitdragen van de grondwaarden van de democratische rechtsstaat, dat is wat we van scholen vragen”, aldus Slob in Trouw. “Een belangrijke basiswaarde is dat mensen verschillend mogen zijn en dat we respect moeten hebben voor elkaar.”

Tot 3 juli kunnen burgers online hun mening geven over het wetsvoorstel. Daarna moeten de Eerste en Tweede Kamer de aanpassing nog goedkeuren.