Automakers dreven prijs op

Vijf grote autofabrikanten hebben miljarden euro’s extra verdiend op reserveonderdelen door het gebruik van Partneo, een softwarepakket van consultancybedrijf Accenture. Fabrikanten Renault-Dacia, Nissan, PSA Peugeot Citroën, Chrysler en Jaguar-Landrover gebruikten, in ieder geval tussen 2008 en 2013, de software om opnieuw de prijzen te berekenen voor hun reserveonderdelen. De prijzen stegen daardoor bij allemaal tussen 9 en 25 procent. Dat leverde fabrikanten gezamenlijk rond de 2,6 miljard euro op, betaald door de consument. Dat blijkt uit vertrouwelijke documenten van Accenture, in bezit van de Franse nieuwssite Mediapart en ingezien door NRC en andere partners in het EIC-netwerk.

Partneo berekent op een slimme manier de prijs voor groepjes onderdelen die erg op elkaar lijken. Uitgangspunt daarbij is de hoogste prijs in dat groepje. Voor elk onderdeel bedenkt de software een uniek nieuw bedrag. Sommige onderdelen worden daar goedkoper van, de meeste worden stukken duurder. Daardoor vallen de stijgingen niet zo op. Sommige spullen worden absurd duur van Partneo.

Maar het gebruik van Partneo roept lastige vragen op over concurrentie en mededinging. De markt voor reserveonderdelen voor auto’s is niet vrij, omdat veel dealers alleen bij hun eigen fabrikanten spullen mogen halen. Mogen fabrikanten wel zomaar hun prijzen opschroeven. En mogen ze dat gezamenlijk doen met eenzelfde algoritme?

De bedenker van Partneo, een Franse consultant, heeft in Parijs een rechtszaak aangespannen over die mededingingskwesties. De zaak is tegen Accenture, dat in 2010 zijn pakket kocht. Uit vertrouwelijke documenten blijkt dat tussen de eerste gebruikers van Partneo, Renault en PSA Peugeot Citroën, contact is geweest over het pakket. Ook zouden de gegevens van de ene fabrikant zijn gebruikt om de parameters in de software voor de concurrent in te stellen. Het is de vraag of dit is toegestaan. Accenture en de fabrikanten stellen in een reactie dat zij zich houden aan de mededingingswetgeving en dat er van prijsafspraken geen sprake is.