ProRail gaat uit van een zeer sterke reizigersgroei voor de trein. De spoorbeheerder voorziet een stijging van het aantal treinreizigers in de komende tien jaar met 45 procent ten opzichte van nu.
Veel stations moeten worden verbouwd om de groei op te vangen. Tussen 2021 en 2028 worden onder meer alle Amsterdamse stations vernieuwd. Voor Amsterdam-Zuid verwacht ProRail een groei van 80.000 reizigers nu naar 240.000 in 2028. Het vergrote station en de Noord/Zuidlijn moeten het mogelijk maken om Amsterdam Centraal te ontlasten en van Zuid een tweede ov-knooppunt te maken. Op Amsterdam Centraal verwacht ProRail 280.000 reizigers in 2030, tegen 185.000 nu.
ProRail-topman Pier Eringa deed zijn voorspellingen donderdagmiddag, bij de presentatie van het jaarverslag 2017. Als oorzaken van de verwachte groei noemt Eringa de toenemende filedruk en veranderend gedrag van jongeren, die liever een auto zouden delen dan bezitten. Studies naar mobiliteit zien economische groei als belangrijkste oorzaak van meer reizigers, zowel per auto als openbaar vervoer.
De prognoses van ProRail zijn gebaseerd op de vierjaarlijkse Nationale Markt- en Capaciteitsanalyse (NMCA), die in mei 2017 voor het laatst verscheen. Hierin wordt niet 2030 maar 2040 als eindpunt gehanteerd. De groei van 45 procent in afgelegde treinkilometers geldt voor het scenario met hoge economische groei. Bij lage groei geldt een toename van 27 procent in treinkilometers.
Naast aanpassing van stations wil ProRail zich voorbereiden op de groei door treinen frequenter te laten rijden, een slimmer veiligheidssysteem, automatisch rijdende treinen en meer parkeerruimte voor treinen. Aanleg van nieuw spoor is geen prioriteit.
Een bedrag voor alle investeringen wil Eringa niet noemen. „Gezien de verwachte groei van 45 procent zou het logisch zijn om aan de overheid hetzelfde percentage bovenop ons jaarbudget van 2 miljard euro te vragen, dus 900 miljoen. Maar dat doen we niet. Eerst gaan we innovatie stimuleren, op termijn komt dat geld wel. Als we maar niet het Defensie-traject volgen en over tien jaar zeggen: we hebben te diep gesneden.”
ProRail (4.400 werknemers) had in 2017 een negatief bedrijfsresultaat van 34 miljoen euro. In vergelijking met Europese spoorbeheerders scoort het bedrijf goed qua kostenbeheersing en efficiëntie. Tegen de zin van ProRail en de spoorsector wordt het bedrijf omgevormd tot een zelfstandig bestuursorgaan onder de hoede van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.