De ruggengraat van de Sahara

Reis twaalf minuten mee met de enige en soms levensgevaarlijke treinlijn van Mauritanië.

Still uit 'The Mauritania Railway: Backbone of the Sahara'.
Still uit 'The Mauritania Railway: Backbone of the Sahara'. Macgregor/Vimeo

Eén 704 kilometer lange spoorlijn, dat is alle rails die er ligt in de Islamitische Republiek Mauritanië. Hij werd in 1963 in gebruik genomen en verbindt de ijzerertsmijn in het noordelijke Zouerat met de haven in Nouadhibou. De tot wel drie kilometer lange treinen behoren tot de zwaarste en langste ter wereld en spelen de hoofdrol in een korte documentaire Backbone of the Sahara.

“Bovenop deze verdomde trein schieten was verschrikkelijk, stoffig, eindeloos en pijnlijk”, zegt filmmaker Miguel de Olaso in een interview. “Het ziet er dan misschien mooi uit met de muziek en zo, maar oh man, ik zou het niemand aanraden”.

Dus, zodat je er zelf niet meer naartoe hoeft, bekijk de 12 minuten durende film van deze belangrijke treinlijn:

Groot metalen beest

Voor de lokale bevolking is het niets bijzonders, zegt Olaso tegen NRC in een e-mail. “Maar voor de incidentele bezoeker is de trein vrij spectaculair. Je ziet niet elke dag zo’n groot metalen beest door de woestijn trekken”.

In de shots die genomen zijn van een afstand heeft de trein iets weg van een colonne mieren die kruimels vervoert. De trein vervoert echter ijzererts naar de kust. Meer dan tienduizend ton per vracht, genoeg om een Eiffeltoren mee te bouwen.

In Mauritanië is slechts 0,2 procent van de grond geschikt voor landbouw. De rest is woestijn. Desondanks is het Noord-Afrikaanse land rijk aan natuurlijke bronnen. De helft van alle export is ijzererts.

Op de terugreis klimmen vis-, water-, brandstof- en andere handelaren in de vrachtcontainers om hun koopwaar in het achterland aan te bieden. In de woestijn zijn de mensen afhankelijk van de treinlijn, maar het meereizen kan levensgevaarlijk zijn. Voor de twaalf minuten durende documentaire The Mauritania Railway: Backbone of the Sahara reisden De Olaso en zijn crew maandenlang op en neer met de trein.

Let bij het kijken ook vooral op het geluid in de film. Het monotone gerammel op de rails en de basrijke muziek bouwen mee aan het beeld van de lange, zware reis van de trein. “Geluid en muziek bouwen de sfeer in een film. Dus toen we aan het project begonnen was het duidelijk dat geluid op hetzelfde niveau moest zijn als de beelden. Dat is ook waarom we geen voice-over wilden en de geluiden van de woestijn en de trein voorop lieten staan”, zegt De Olaso over zijn keuze voor de muziek.