Wat wordt de gin-tonic van deze zomer?

Eerst was het gin-tonic. Toen Aperol Spritz. En nu? Vermout. Suf en ouderwets? Niet meer. In de zomercocktails van dit jaar is vermout – een 18e-eeuws brouwsel op basis van wijn met kruiden, toegevoegde alcohol en suiker – een belangrijk ingrediënt.

„Vermout doet het goed in de mix”, zegt eigenaar Timo Janse (36) van cocktailbar Flying Dutchmen Cocktails in Amsterdam. „Net als gin heeft het een kruidige smaak, maar dan zonder de bittere kick van de jeneverbes. En het voordeel is dat er minder alcohol in zit.” Vermout – het alcoholpercentage ligt tussen de 15 tot 20 procent, dat van gin is het dubbele – is al een tijdje populair in Spanje en Italië. In Turijn, Milaan, Barcelona en andere steden worden allerlei cocktails met dit ingrediënt geserveerd in bars met namen als Bodega 1900 en Bar Basso. Inmiddels zou de trend nu ook aanslaan in het Verenigd Koninkrijk en Nederland.

„Bij vermout denken we nog steeds aan Martini Bianco met een beetje ijs”, zegt Janse. „Het zoete drankje dat je moeder vroeger dronk omdat het zo lekker goedkoop was.” Dat slechte imago kleeft nog steeds aan vermout.

90 procent van de Nederlanders heeft geen flauw idee dat alcoholgebruik kan leiden tot borstkanker. We pimpelen alsof er geen verband is.

Volgens een woordvoerder van Gall & Gall, waar grote merken als Martini en Noilly Pratt worden verkocht, is de omzet van vermout het afgelopen jaar licht gedaald. Ook cijfers van onderzoeksbureau Nielsen bevestigen dat. Maar Tessa Monfrooy van Dorstlust’s Drankerij in Amsterdam merkt wel een groeiende interesse in vermout. „Wij verkopen dan ook bijzondere lokale merken, zoals Willem’s Wermoed of Spector Vermouth. Dat is voor de liefhebber, maar ik zie dat steeds meer mensen op zoek zijn naar cocktails met een lager alcoholpercentage. Daarvoor is vermout perfect.”

Was alcoholvrij bier vorige zomer al een succes, nu bieden cocktails met weinig of geen alcohol uitkomst. Genieten maar dan zonder een kater, is de trend. „Een gin-tonic op een lege maag kan hard binnenkomen”, zegt Janse. „Daar komen mensen nu van terug. Ze willen een leuke avond, met bijzondere drankjes, maar zonder al te vroeg te pieken. Zeker niet als je op het terras zit met de zon op je bol.”

Ook non-alcoholisch is in

Kruidig, fris en fruitig, is wat de zomercocktail dit jaar biedt. Niet alleen low-alcohol-mixen met vermout zijn in opkomst. Ook de non-alcoholische variant met Seedlip, een drankje uit het Verenigd Koninkrijk met kruiden, citrusschillen en boomschors, is vaker in de cocktailbar te vinden. Seedlip werd afgelopen maart tijdens de Amsterdam Cocktailweek in verschillende cocktailbars geserveerd. Ook bij Ronny Spekschate (28), barmanager bij Mr. Mofongo in Groningen, staat dit product sinds vier maanden op de plank. „Klanten worden bij ons nog steeds blij van een daiquiri of een goede sour. Maar de non-alcoholische cocktails zijn zeker in opkomst.”

Studenten willen nog iets aan hun avond hebben, dus drinken liever iets lichts

Ronny Spekschate, barmanager bij Mr. Mofongo

Hij ziet het vooral bij de studenten die aan het eind van de middag een cocktail komen drinken. „Ze willen nog iets aan hun avond hebben, dus drinken liever iets lichts.”

Hij maakt ook geregeld low-alcohol cocktails met vermout. „Onze special is de Berrie Frysk. Een bittere vermout vermengd met zelfgemaakte aardbeienlikeur en citroen. Vergelijk je dit met een rumcocktail, dan is het percentage alcohol zeker de helft.” Toch vindt bij Mr. Mofongo ook de gin-tonic nog steeds gretig aftrek. Spekschate krijgt soms aanbiedingen van groothandels die hun nieuwe gin-producten bij hem willen promoten. „Gin is hier nog steeds in. We lopen hier natuurlijk een beetje achter op de Randstad. Maar alles verschuift. We zijn nu ook meer aan het mixen met tequila en mezcal.”

De invloed van grote bedrijven valt wel mee

Grote bedrijven pushen wel vaker hun merken bij een cocktailbar, zegt eigenaar Marcel van der Ben (37) van cocktailbar Behind Bars in Utrecht. Toch is hun invloed op de huidige trends niet al te groot, meent hij. „Gin-merken pushen gin-tonic. Rum-merken adverteren met pina colada of mai tai. Maar dat soort drankjes serveer ik niet. Het is te makkelijk, dat zet ik niet op de kaart.” Mensen willen iets bijzonders drinken als ze uitgaan, zegt Janse. „Het gaat erom dat ze echt verrast worden met iets dat ze zelf thuis niet maken.” Ook hij ziet dat bedrijven inspelen op nieuwe zomerdrankjes. „Drankmerken promoten graag hun product. Dat doen ze door personeel cocktailtrainingen aan te bieden of hun merk zichtbaar in een bar te promoten. Daar gaat veel geld in om, maar uiteindelijk bepaalt toch de consument wat de nieuwe trend is.”

Welk drankje uiteindelijk een doorslaand succes wordt, blijft nog altijd gissen, zegt Janse: „Als ik die informatie van tevoren had, zou ik een rijk man zijn.”

Probeer je minder te drinken? Hier zijn elf tips.

Duidelijk is in ieder geval dat de huidige cocktaildrinker op zoek is naar aparte smaken en een grote mate van creativiteit kan waarderen. Zo werd er in maart op het Amsterdam Coffee Festival flink geëxperimenteerd met de koffiecocktail en is ook de pisco sour – een Peruaanse cocktail met limoensap, suiker en Pisco (druivendistillaat) – in de grote steden steeds vaker op de menukaart te vinden. Van der Ben van Behind Bars gaat vooral zijn eigen weg, zegt hij. Zijn Moscow Mule (wodka, gemberbier en limoensap) doet het bijvoorbeeld goed, ook al is er meer vraag naar cocktails met minder alcohol. „Maar dat bied ik gewoon niet aan. Als je een cocktailbar bent, moet je je daar ook naar gedragen. De essentie van een cocktail bestaat uit spirits, suikers en bitters. Als je de alcohol weghaalt, houd je maar weinig over. Wat dat betreft ben ik een beetje een rebel.”