De ‘club van 27’ heeft Avicii maar net overleefd. Vrijdagavond werd de 28-jarige Zweedse dj dood gevonden in zijn hotelkamer in Oman. De dj en producer die eigenlijk Tim Bergling heette, werd maar een jaar ouder dan legendarische popsterren als Jimi Hendrix, Amy Winehouse, Kurt Cobain en Janis Joplin. De doodsoorzaak is nog onbekend.
Ogenblikkelijk spraken internationale supersterren als Calvin Harris, David Guetta en Flying Lotus hun medeleven op Twitter uit. Chic-gitarist en producer Nile Rodgers, met wie Avicii samen het nummer Lay me Down opnam van zijn debuutalbum 2013 (True), noemde hem zijn „kleine broertje”. Dua Lipa zei dat de Zweed „te snel en te jong” was heengegaan. Deadmau5 tweette: „Niemand kan ontkennen wat hij heeft betekend voor moderne dance music en ik ben erg trots op hem.”
Bergling brak door met de hit Levels in 2011. Hij won twee MTV Music Awards, een Billboard Music Award en hij werd twee keer genomineerd voor een Grammy. Zijn pseudoniem Avicii verwijst naar de diepste hel in de boeddhistische mythologie: avici in het Sanskriet, ‘zonder golven’.
Het was al langer bekend dat Bergling worstelde met de keerzijde van de roem. Hij gaf zijn laatste optreden op 28 augustus 2016 op Ibiza. „De hele dancewereld is niet aan mij besteed. Het ligt echt niet aan de muziek of aan de shows, maar aan alles eromheen”, zei hij toen.
‘Hey Brother’, een van Avicii’s grootste hits:
Gezondheidsproblemen
Avicii trok zich terug uit de wereld van grote Electronic Dance Music-festivals (EDM) vanwege zijn gezondheid. Hij dronk en kreeg last van hevige maagpijnen, waarvoor hij heftige medicijnen kreeg, zo blijkt uit de documentaire True Stories (2017) die sinds eind vorige maand op Netflix te zien is. De film, gemaakt door Levan Tsikurishvili, geeft een beeld van de succesvolle carrière van de Zweed én zijn worsteling met zijn fysieke en mentale gezondheid. Hij belandde meerdere malen in het ziekenhuis en kreeg last van angstaanvallen die, volgens hem, mede het gevolg waren van zijn zware medicijngebruik.
„De eerste vier, vijf jaar was alles geweldig, want je krijgt er een kick van”, zegt een sterk vermagerde Bergling in het begin van de documentaire. „Het is net als met parachutespringen. Daar krijg je ook een kick van. Je speelt met het gevoel alsof je bijna sterft. Als ik op het podium sta speel ik met het gevoel bijzonder te zijn. Ik krijg een connectie met de mensen. Ik word geaccepteerd.”
Maar na vier jaar voelde zijn huis al als geen ‘thuis’ meer. Hij was altijd weg, had nooit tijd om te reflecteren. Er waren maar een paar weken per jaar dat hij niet aan het werk was. In die korte tijd vond hij zichzelf niet meer terug.
De titel True Stories is een samentrekking van twee albumtitels van de jonge producer: True (2013) en Stories (2015). Het schetst in een notendop de klassieke valkuilen van de roem: het was te snel, te groot en te veel.
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2018/04/web-2104bui_avicii.jpg.jpg)
Avicii groeide op in Stockholm, waar hij een beschermde opvoeding kreeg. „Tot mijn 19de zag ik alleen maar dezelfde vijf straten”, vertelt hij in de documentaire. Zijn eerste tracks maakte hij op 18-jarige leeftijd. De Nederlandse dj Laidback Luke speelde een belangrijke rol in zijn muzikale ontwikkeling. Bergling stuurde wel vijf demo’s per week naar de internationale superster die zich ontpopte tot zijn mentor. Zijn arrangeerwerk, de voor hem typerende euforische melodielijnen, baslijnen en leads, vielen op bij de Nederlandse producer.
De eerste grote remix die hij deed was voor Roger Sanchez in 2009. Er volgde een remix van Bob Sinclairs plaat New, New, New die de aandacht trok van EDM-superster David Guetta. De Fransman was verantwoordelijk voor het mainstream maken van house in de Verenigde Staten door zijn samenwerkingen met de Black Eyed Peas eind jaren nul. Hij maakte samen met Avicii het nummer Sunshine (2011). Dat was Berglings eerste hit. De Nederlandse dj Tiësto begon zijn remixen wekelijks te draaien in zijn radioshows.
Grote doorbraak
Het nummer dat zijn grote doorbraak betekende was monsterhit Levels met het ‘Etta James’-sample („Sometimes, I get a good feeling”). De kenmerkende euforische melodie tilden mensenmassa’s van Tokio tot Antwerpen naar grote hoogtes. Platenmaatschappijen als EMI boden een half miljoen voor de rechten van het nummer dat verscheen in 2011 en inmiddels bijna 307 miljoen keer is bekeken op YouTube. Dat jaar werd Bergling per helikopter ingevlogen om te draaien op EDM-festival Ultra in Miami waar hij het podium deelde met Madonna. Avicii was toen 21.
‘Levels’, de eerste grote hit van Avicii:
Avicii brak door op het moment dat de EDM-golf aanzwol in de Verenigde Staten. Hij had een goed oor voor melodie. Met name de combinatie van strijkers, de almaar klimmende melodielijn, de effecten en onstuimig baslijnen maakten zijn muziek uitermate geschikt voor de wereld van grote EDM-feesten. Daar overheerste een nostalgisch verlangen naar de saamhorigheid van de vroege rave-cultuur uit waar ‘Peace, Love, Unity en Respect’ de slogan was. Avicii’s muziek, met de blije melodielijnen en springerige doorstampbassen paste perfect bij de mierzoete house die toen populair werd in de Verenigde Staten.
Op het catchy Wake Me Up liet hij zijn variëteit als producer zien en verwerkte hij invloeden uit country. Het nummer werd bijna 600 miljoen keer afgespeeld op Spotify.
Bergling stopte met touren in 2016, maar bleef muziek maken. Zijn laatste EP Lonely Together, een nummer met een vertraagde dancehall-beat met zang van Rita Ora, verscheen eind 2017.
„Mijn doel is dit zo lang mogelijk blijven te doen als ik kan”, zegt de Zweed in het begin van de documentaire True Stories. Helaas bleek hij dat maar tot de prille leeftijd van 28 jaar te kunnen doen.