Teruglezen: May: Syrische regime probeert bewijsmateriaal te verhullen

Liveblog gesloten

Dit blog is gesloten.

Rusland: OPCW woensdag naar Douma

Het team van de OPCW kan waarschijnlijk woensdag naar Douma om onderzoek te doen naar mogelijk gebruik van gifgas in de stad op 7 april. Dat heeft een vertegenwoordiger van de Russische overheid maandag tijdens een persconferentie in Den Haag bekendgemaakt, meldt AP. De onderzoekers mogen de stad in zodra veiligheidsexperts van de VN het gebied hebben geïnspecteerd.

De VS en het Verenigd Koninkrijk beschuldigen het Syrische regime en Rusland ervan met opzet het onderzoek te vertragen en bewijsmateriaal te verhullen. Rusland ontkent dit: volgens Moskou probeert het Westen een voorbarige aanval op het Syrische regime afgelopen weekend te rechtvaardigen, zonder te wachten op het onderzoek van de OPCW.

Negen experts die het onderzoek moeten doen zitten volgens de OPCW momenteel in Damascus. De Syrische overheid en de Russen hebben gezegd dat het team om veiligheidsredenen nog niet naar Douma kan. Vooralsnog hebben Syrische autoriteiten aangeboden om 22 getuigen naar Damascus te halen.

Volgens Rusland is de chemische aanval in scène gezet, het Westen houdt het regime van Assad verantwoordelijk. De OPCW kijkt alleen of een chemische aanval heeft plaatsgevonden, verder buigt het zich niet over de schuldvraag.

May: Syrische regime probeert bewijsmateriaal te verhullen

Het Syrische regime probeert volgens de Britse premier May bewijsmateriaal te verhullen van de vermoedelijke aanval met chemische wapens eerder deze maand op Douma. Daarbij zou het regime geholpen worden door Moskou. Dat zei May maandag tegen het Britse parlement:

"Naar verluidt zijn evacués uit Douma gefouilleerd, om zeker te zijn dat er geen monsters [met chemisch materiaal, red.] uit de regio worden gesmokkeld. Het regime is bezig met een grotere operatie om de feiten te verhullen, gesteund door de Russen."

Ook zei de Britse premier dat het Verenigd Koninkrijk niet simpelweg meedeed aan de luchtaanvallen op Syrië afgelopen weekend omdat de Amerikaanse president Trump hierom gevraagd had. De vergeldingsactie was volgens May "in het nationaal belang": het gebruik van chemische wapens zou niet zonder gevolgen getolereerd mogen worden.

Oppositieleden hebben kritisch gereageerd op de beslissing van de premier om zonder toestemming van het Britse parlement luchtaanvallen uit te voeren. May: "Wij geloven dat dit het juiste was om te doen, en we zijn niet de enigen."

Een vermoedelijke gifgasaanval van de Syrische regering op de stad Douma leidde tot vergelding van westerse landen: Waarom wordt er juist nu wél ingegrepen in Syrië?

Het is volgens May uitgesloten dat iemand anders dan het Syrische regime de aanval heeft uitgevoerd. Het chemische gifgas zou zijn verspreid met vatenbommen, die uit helikopters gegooid moeten worden. De oppositie heeft geen helikopters in handen en had dus niet kunnen doen.

De Britse premier Theresa May spreekt het parlement toe maandag. Foto AP

'Rusland heeft niet gerommeld met bewijsmateriaal'

Rusland ontkent dat het bewijsmateriaal van de vermoedelijke chemische aanval in Douma heeft verwijderd. Dat zegt minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov in een interview met de BBC. Hij reageert op de beschuldiging van de Amerikaanse ambassadeur bij de OPCW, Kenneth Ward. Tijdens deze bijeenkomst in Den Haag zei Ward dat de Russen mogelijk geknoeid hebben met het bewijsmateriaal.

Tegenover de BBC herhaalt Lavrov het Russische standpunt dat er geen bewijs is voor de gifgasaanval in Syrië:

"Er is geen bewijs dat er op 7 april chemische wapens zijn gebruikt in Douma (...) Al het bewijs is gebaseerd op berichten in de media en sociale netwerken".

De inspecteurs van de OPCW zijn in Damascus en wachten nog op toestemming van Syrië en Rusland om onderzoek te doen in Douma. Volgens het Syrische leger is de plek waar de vermoedelijke gifgasaanval plaatsvond nog niet veilig genoeg. Een woordvoerder van het Kremlin ontkent dat er geen toegang wordt verleend.

Vorige week concludeerden onderzoekers van Wereldgezondheidsorganisatie WHO dat bij 43 slachtoffers de symptomen van een gifgasaanval zichtbaar waren. Volgens de WHO hadden de slachtoffers geïrriteerde slijmvliezen, ademhalingsproblemen en uitval van functies in het centrale zenuwstelsel.

EU dreigt met nieuwe sancties tegen Syrië

De Europese Unie dreigt met nieuwe sancties tegen Syrië zolang het land doorgaat met harde repressie tegen haar eigen burgers. Dat schrijven de 28 ministers van Buitenlandse Zaken in een gezamenlijke verklaring. Tijdens de bijeenkomst in Luxemburg werd er niet gesproken over sancties tegen de Syrische bondgenoot Rusland, melden bronnen aan persbureau Reuters.

De Verenigde Staten overwegen wel om nieuwe economische sancties in te stellen tegen Rusland. Doel van de sancties zijn Russische bedrijven die betrokken bij de productie van chemische wapens.

De EU heeft sinds 2011 meerdere sancties uitgevaardigd tegen het regime van president Assad. Het gaat onder meer om een wapenembargo, een verbod voor betalingsverkeer met de Syrische centrale bank en het bevriezen van tegoeden van Syrische regeringsvertegenwoordigers, militairen en zakenmannen.

Duitsland blijft voorstander van 'regime change' in Syrië

De Duitse regering blijft ervan overtuigd dat de Syrische regering van Bashar al-Assad na een vredesproces vervangen dient te worden. Dat zegt een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, aldus persbureau Reuters.

Wel stelt Berlijn dat dit door de huidige situatie op korte termijn niet haalbaar is. De Duitse regering wil dat Rusland en Iran, bondgenoten van Assad, ook bij dit vredesproces betrokken zijn. Zodra dat voltooid zijn, moeten er vrije verkiezingen worden uitgeschreven in Syrië.

Volgens de woordvoerder was Duitsland niet gevraagd om mee te helpen bij de bombardementen op Syrië van zaterdagochtend. Die luchtaanvallen op chemische wapencomplexen werden uitgevoerd door de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk.

VS en VK willen veroordeling van chloorgasaanval door OPCW

De Organisatie voor het Verbod van Chemische Wapens (OPCW) moet de aanvallen met chemische wapens in Syrië nadrukkelijk veroordelen, vinden de Verenigde Staten. Volgens persbureau Reuters heeft ambassadeur Kenneth Ward dat maandag laten weten tijdens het besloten spoedberaad.

Reuters heeft de notities van de Amerikaanse diplomaat ingezien:

"Deze raad had allang de Syrische regering moeten veroordelen voor zijn bewind van chemische terreur en degenen die verantwoordelijk zijn voor deze gruwelijke daden internationaal ter verantwoording moeten roepen."

Later op maandag moeten inspecteurs van de OPCW Douma bezoeken, om vast te stellen of daar bij aanvallen chemische wapens zijn gebruikt. De onderzoekers arriveerden zaterdag bij de Syrische stad, maar hebben nog geen toegang gekregen tot de locaties van de aanvallen.

UK_OPCW UK Delegation OPCW #OPCW Director Gen briefs Exec Council on his Fact Finding Mission’s deployment to 🇸🇾 to investigate #Douma chem weapon attack. OPCW arrived in Damascus on Saturday. Russia & Syria have not yet allowed access to Douma. Unfettered access essential. Russia & Syria must cooperate. 16 april 2018 @ 09:47

Volgen

In 2014 werd de missie van OPCW in Syrië opgezet. Volgens de Britse vertegenwoordiger die maandag bij het OPCW-overleg aanwezig is, zijn vanaf dat jaar meer dan 390 vermeende aanvallen met chemische wapens geweest in Syrië. Het OPCW houdt sinds 1997 toezicht op naleving van het verbod op de inzet van chemische wapens. Bij onderzoeksmissies doet het geen uitspraak over wie verantwoordelijk is voor het gebruik van chemische wapens.

Wat betekent de luchtaanval voor de verhouding Oost-West?

In het weekend werd een harde discussie gevoerd in de VN-Veiligheidsraad. Volgens de Russen waren de staten die zaterdagochtend de aanval op Syrië hebben uitgevoerd "hooligans" met "neo-koloniale trekken". Het zegt wat over de ijzige verhouding tussen Rusland en het Westen. En toch, schrijft Michel Kerres, toont het verloop van de aanval dat de twee kampen wel met elkaar in gesprek blijven.

Lees de analyse over de diplomatieke nasleep: een bescheiden aanval met een bescheiden gevolg.

Blok: er is een wapenstilstand nodig

Minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok zegt dat alleen politiek overleg voor een oplossing kan zorgen voor het conflict in Syrië. Dat moet de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties bewerkstelligen.

"Allereerst is een wapenstilstand nodig en toegang voor humanitaire hulp", zei Blok maandagochtend. Blok is in Luxemburg voor een overleg met collega's van de Europese Unie. Hij denkt dat het een "krachtig signaal" zou zijn als de EU een eensgezind geluid laat horen over wat te doen in Syrië.

MinBZ Ministerie van Buitenlandse Zaken Minister Blok voorafgaand aan de Raad Buitenlandse Zaken in Luxemburg: "Enige oplossing Syrië kan komen door politiek overleg in de VN Veiligheidsraad. Allereerst wapenstilstand nodig en toegang voor humanitaire hulp." #FAC https://t.co/NSHw5GjV4N 16 april 2018 @ 07:59

Volgen

Er liggen volgens Blok geen concrete nieuwe sancties tegen Syrië op tafel. Hij liet zondag al weten dat de Nederlandse regering begrip heeft voor de aanval op Syrische doelwitten, maar geen steun. Den Haag beschikt nog over onvoldoende eigen informatie die erop wijst dat de Syrische regering de gifgasaanval op Douma uitvoerde.

Lees ook: Het Nederlandse "begrip" voor de aanval, met uitblijven van volledige steun, is terug te voeren op de voor het kabinet beladen geschiedenis van de Irak-oorlog.

Laatste ontwikkelingen in nasleep van de raketaanval

Welkom in een nieuw blog over de nasleep van de raketaanvallen die de Verenigde Staten, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk in de nacht van vrijdag op zaterdag hebben uitgevoerd op Syrische doelwitten. Daarbij werden locaties geraakt die belangrijk zijn voor de productie van chemische wapens door Syrië.

Maandag komen ambassadeurs bijeen bij de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) in Den Haag. In het spoedberaad wordt gesproken over een onderzoek naar de vermoedelijke gifgasaanval op de Syrische stad Douma, ruim een week geleden.

Lees hier de blogs terug die op zaterdag en zondag zijn bijgehouden.