Uiterlijk 2030 geen gas meer uit Groningen

Gaswinning Het kabinet wil de gaswinning in Groningen zo snel mogelijk terugschroeven en uiterlijk in 2030 geheel stoppen.

Gaswinnings- en gasbehandelingslocatie van de NAM in TenPost
Gaswinnings- en gasbehandelingslocatie van de NAM in TenPost Foto Kees van de Veen

Binnen twaalf jaar haalt Nederland geen gas meer uit de Groningse bodem. Binnen drie of vier jaar daalt de winning van ruim 21 miljard tot 12 miljard kubieke meter. Die hoeveelheid komt overeen met een eerder advies van de Staatstoezicht op de Mijnen (SodM).

Het kabinet maakte donderdagmiddag bekend verder te willen gaan dan dit advies, om het aardbevingsrisico zoveel mogelijk weg te nemen. Vijf jaar geleden werd nog een productie van 54 miljard kuub behaald.

Verantwoordelijk minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD) noemde de beslissing donderdag „een echt keerpunt” in het gasdossier. „Tot nu bestreden we de symptomen, nu nemen we de oorzaak [van de bevingen] weg. Het veiligheidsperspectief verbetert”, aldus Wiebes.

Hij wilde zich niet uitlaten over de financiële gevolgen van het besluit om de gasproductie al op korte termijn te verminderen. „Dit is niet een dag voor de financiën, dit is een dag voor de veiligheid. Ik ontken niet dat er financiële consequenties zijn, maar dat gaan we regelen in de Voorjaarsnota.”

Na de ministerraad liet premier Rutte zich in vergelijkbare termen uit. Volgens hem hadden financiële consequenties geen rol hebben gespeeld bij deze beslissing. Nu zijn de gasinkomsten nog goed voor 2 miljard euro. „Het gaat alleen om de veiligheid en de leveringszekerheid”, zei Rutte.

Afhankelijk van het effect van de productiedaling in de eerste jaren gaat het niveau na 2022 naar 7,5 miljard kuub. In de jaren daarna wordt de gaswinning helemaal afgebouwd tot nul.

Luister ook naar onze podcast over de gasboringen: NRC Haagse Zaken #18: Gronings gas en de Haagse bubbel: een kleine geschiedenis

Wiebes wilde geen details geven over de onderhandelingen die momenteel met Shell en Exxon - de aandeelhouders van producent NAM - worden gevoerd. „Ik ga me er verder niet over uitlaten maar dit betekent natuurlijk geen opsteker voor hun. Mijn inzet is in elk geval dat er geen schadeclaim komt voor het gas dat nu in de bodem blijft zitten”.

Volgens Wiebes zou er nog 25 jaar lang jaarlijks 12 miljard kuub gas kunnen worden gewonnen in Groningen. „Maar dat gaan we niet doen.”

Om de gevolgen van de productiedaling op te vangen wordt onder meer een stikstofinstallatie in Zuidbroek gebouwd waarmee hoogcalorisch (niet-Gronings) gas kan worden omgezet in laagcalorisch gas dat geschikt is voor onder meer Nederlandse woningen. Die installatie kost 500 miljoen euro en moet in 2022 klaar zijn. De kosten zullen neergelegd worden bij de verbruikers. Wiebes: „Het gaat allemaal geld kosten. Voor die stikstofinstallatie moet je denken aan 2 euro per jaar per huishouden.”

In 2022 moeten alle industriële grootverbruikers overgestapt zijn op niet-Gronings gas, of op niet-fossiele brandstof. Verder heeft het kabinet de deelnemers aan de lopende onderhandelingen voor het klimaatakkoord gevraagd om plannen te maken om gasgestookte cv-ketels in woningen snel uit te bannen.

Lees ook een interview met de directeur van GasTerra: ‘Geen gas? Dan bedenken we iets anders’