Deel werkende gehandicapten zakt onder minimumloon

Participatiewet Zo'n 11.000 gehandicapten werken via de Participatiewet bij een reguliere werkgever. Door een hervorming dreigt een deel van die groep erop achteruit te gaan.

Het nieuwe systeem gaat alleen gelden voor nieuwe arbeidscontracten.
Het nieuwe systeem gaat alleen gelden voor nieuwe arbeidscontracten. Razvan Chisu

Werkende gehandicapten met een partner die ook werkt, lopen het risico om onder het minimumloon per uur te zakken door plannen van het kabinet-Rutte III. Dat blijkt uit een brief die staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken, VVD) dinsdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Ongeveer 11.000 gehandicapten werken via de Participatiewet bij een reguliere werkgever. Zij krijgen nu nog een volwaardig loon, ook al is hun productiviteit lager. De werkgever krijgt daarvoor een subsidie van de gemeente.

Dat wil het kabinet veranderen. Straks hoeft een werkgever zijn gehandicapte werknemers alleen nog te betalen voor de productiviteit die ze leveren, vastgesteld door een deskundige. Daarnaast krijgen werknemers in principe een loonaanvulling uit de bijstand. Ze bouwen weinig of geen aanvullend pensioen meer op.

Alleen voor nieuwe contracten

Maar een deel van de gehandicapten heeft géén recht op die loonaanvulling, bijvoorbeeld omdat ze een werkende partner hebben. Deze ‘niet-uitkeringsgerechtigden’ krijgen in de plannen alleen nog hun ‘loonwaarde’ betaald – óók als dat onder het wettelijk minimumloon (rond de tien euro bruto per uur) zakt. Volgens ruwe schattingen van Sociale Zaken bestaat deze groep uit ongeveer 10 procent van de 11.000 werkende gehandicapten onder de Participatiewet. Het nieuwe betalingssysteem gaat alleen gelden voor nieuwe arbeidscontracten.

Staatssecretaris Van Ark voert het nieuwe systeem in nadat de werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland daar om hebben gevraagd. De verwachting is dat het voor werkgevers makkelijker wordt om gehandicapten in dienst te nemen. Overigens bleek vorige week uit onderzoek dat werkgevers die ervaring hebben met het huidige systeem, daar juist wél tevreden over zijn en geen verandering willen.

Onder de nieuwe plannen gaan werkloze gehandicapten er straks altijd op vooruit als zij meer uren gaan werken. De loonaanvulling uit de bijstand wordt hoger naarmate iemand meer uren heeft gewerkt.

Op den duur moet er 500 miljoen euro mee bespaard worden. Dat geld gaat naar ‘beschutte werkplekken’ voor gehandicapten die niet in staat zijn om bij een reguliere werkgever te werken. Van Ark verwacht haar wetsvoorstel na de zomer naar de Tweede Kamer te kunnen sturen.

Lees ook deze reportage over de plannen van staatssecretaris Van Ark: Veeg je de vloer nog wel voor half geld?